Franse klassisisme

Franse Klassisisme (Nederlands: Frans-classicisme, ca. 1669-ca. 1730) is 'n beweging in die Nederlandse letterkunde, wat hoofsaaklik die skryf van toneelstukke beïnvloed het. In hierdie tydperk het mense meer op die 'moderne klassieke' begin fokus, hedendaagse Franse klassisistiese skrywers soos Corneille en Racine wat as voorbeelde geneem is vanweë hul streng formele beginsels.

Geskiedenis

Die beweging het omstreeks 1669 ontstaan ​​en meer as 'n eeu later geëindig. Die naam verwys na die groot invloed wat sommige Franse skrywers op die literatuur van daardie tyd gehad het. Corneille is veral bewonder, nie net vir sy toneelstukke nie, maar ook vir sy teaterteorie. Baie toneelstukke en ander literêre tekste is toe uit Frans vertaal. Die Franse klassisisme sluit egter ook vertalings uit Latyn, Grieks, Spaans, Engels en Duits in, en is ook van toepassing op 'n groot aantal oorspronklike Nederlandse tekste. En naas die Franse teoretici het die klassieke (Aristoteles, Horatius en Donatus), die humaniste (Madius, Minturno en Riccobonus) en die Nederlandse geleerdes (Heinsius, Vossius en Grotius) ook baie tot die teorie van die Franse klassisisme bygedra.

Die beweging het ontstaan ​​in die kring van die Nil Volentibus Arduum-kunsvereniging, 'n groep Amsterdamse digters en kultuurentoesiaste wat op hul weeklikse byeenkomste - onder vele ander onderwerpe - die reëls van toneelpoësie bespreek en dit wou afdwing om die kwaliteit te verbeter. van die verhoog. Vir daardie doel het Andries Pels 'n berymde verhandeling geskryf: Gebruik én misbruik des tooneels (1681). Volgens die lede van die poësievereniging het Renaissance-stukke oor die algemeen nie 'n deursigtige en gebalanseerde struktuur gehad nie.

Leer

Die lede van Nil Volentibus Arduum het wette opgestel waaraan toneelstukke moes voldoen. Hierdie wette sentreer rondom drie temas: eenhede, waarskynlikheid en passies.

Wat eenhede betref, is gevoel dat 'n toneelstuk 'n organiese struktuur moet hê – dit is die sogenaamde eenheid van handeling. Alle dele van die toneelstuk moes samehangend wees: die begin moes na die middel wys en die einde moes uit die middel vloei. Die wedstryd moes ook op een plek (eenheid van plek) en binne 'n maksimum van 24 uur (eenheid van tyd) plaasvind.

Waarskynlikheid was gekoppel aan decorum, of soos hulle dit in Frankryk genoem het, bienséances. Wat onvanpas of as skokkend ervaar is, is nie toegelaat om op die verhoog uitgebeeld te word nie, en ook nie onwaarskynlike of te alledaagse sake nie. Die onderwerp van die toneelstuk moes 'n sekere sagmoedigheid hê.

Wat die passies betref, was die teorie in lyn met die nuwe filosofiese insigte van Descartes en Spinoza. Hulle het, op grond van die ou sisteme wat in retoriek en in Stoïsynse filosofie geskep is, nuwe verdelings van die passies ontwerp. Maar die klassieke passies van vrees en jammerte, wat reeds deur Aristoteles geëis is, het steeds die inhoud van die tragedie bepaal. Daarby is 'n groot aantal passies onderskei, soos liefde, jaloesie, spyt, haat en ambisie. Vir die komedie is die sielkunde van die lag, wat reeds in antieke retoriek uitgewerk is, herformuleer.

Bronne

Die belangrikste formulering van die Franse klassisisme is in die Onderwys in de toneel-poëzy neergelê deur die lede van Nil Volentibus Arduum, maar tot 1765 het dit net in manuskrip bestaan. Die verspreiding van die Franse klassieke leer het plaasgevind deur middel van preludes tot toneelstukke – dikwels in opdrag van magtiger mense – en deur twee boeke van Andries Pels, een van die lede van Nil Volentibus Arduum: Gebruik en misbruik des tooneels en Quintus Horaceus Flakkus Dichtkunst.

Ondersteuners

Ondersteuners van die Franse klassisisme was Lucas Rotgans, Balthazar Huydecoper, Lucas Schermer, Johan Feitama, Jan Haverkamp, ​​​​Nicolaas Willem op den Hooff, Frans Rijk, Pieter Johannes Uylenbroek, Abraham Bogaert en Abraham Louis Barbaz. Eers toe romantiek met skrywers soos Rhijnvis Feith en Willem Bilderdijk ontstaan ​​het, het die Franse klassisisme sy glans verloor.