Gaan na inhoud

Hangul

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Hangul
Soort skryfstelsel   Alfabet
Tyd gebruik 1443 - hede
Rigting Verskeie variante: links na regs, bo na onder, regs na links
Tale Koreaans, Jeju, Cia-Cia, Taiwannees
Stelsels
ISO 15924 Hang
Unicode U+1100–U+11FF
U+3130–U+318F
U+A960–U+A97F
U+D7B0–U+D7FF
Nota
Hierdie bladsy kan fonetiese IFA-simbole of letters uit ander alfabette bevat
Portaal  Portaalicoon   Skryfstelsels

Die Koreaanse alfabet, bekend as Hangul (Koreaans: 한글), is gebruik om die Koreaanse taal te skryf sedert sy skepping in die 15de eeu deur koning Sejong die Grote.[1][2]

Dit is die amptelike skryfstelsel van Korea, beide Suid en Noord. Dit word soms gebruik om die Cia-Cia-taal te skryf, wat naby die dorp Baubau, Indonesië gepraat word.

Hunmin Jeongeum Haerye, die boek waarin die skepping van Hangul verduidelik word.

Die Hangul-alfabet het oorspronklik uit 28 letters bestaan, met 17 konsonante en 11 klinkers toe dit geskep is. Soos vier verouderd geword het, bestaan die moderne Hangul uit 24 letters met 14 konsonante en 10 klinkers. In Noord-Korea word die totaal getal as 40. Dit bestaan uit 19 konsonante en 21 klinkers, aangesien dit ook 5 tyd-konsonante insluit (ㄲ ㄸ ㅃ ㅉ ㅆ) en 20 (vir saamgestelde en komplekse klinkers asook ㅐ ㅔ)

Die Koreaanse letters word in sillabiese blokke geskryf met elke alfabetiese letter wat vertikaal en horisontaal in 'n vierkantige dimensie geplaas word. Byvoorbeeld, die Koreaanse woord vir "heuningby" (kkulbeol) is geskryf 꿀벌 en nie soos ㄲㅜㄹㅂㅓㄹ nie.[3] Aangesien dit die eienskappe van alfabetiese en sillabiese skryfstelsels kombineer, word dit deur sommige taalkundiges as 'n "alfabetiese lettergreepskrif" beskryf.[4][5] Soos in tradisionele Chinees skryf, word Koreaanse tekste tradisioneel van bo na onder, regs na links geskryf, en word soms nog steeds so geskryf vir stilistiese doeleindes. Vandag word dit tipies van links na regs geskryf met spasies tussen woorde en westerse leestekens.[6]

Sommige taalkundiges beskou dit as een van die mees fonologies getroue skryfstelsels wat vandag gebruik word. Een interessante kenmerk van Hangul is dat die vorms van sy konsonante naboots oënskynlik die vorms van die spreker se mond wanneer elke konsonant uitgespreek word.[7][6][4]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "알고 싶은 한글". 국립국어원 (in Viëtnamees). National Institute of Korean Language. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2020. Besoek op 4 Desember 2017.
  2. Kim-Renaud 1997, p. 15
  3. "Individual Letters of Hangeul and its Principles". National Institute of Korean Language (in Engels). 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Oktober 2018. Besoek op 2 Desember 2017.
  4. 4,0 4,1 Taylor, Insup (1980). The Korean writing system: An alphabet? A syllabary? a logography?. pp. 67–82. doi:10.1007/978-1-4684-1068-6_5. ISBN 978-1-4684-1070-9. {{cite book}}: |journal= ignored (hulp)
  5. Pae, Hye K. (1 Januarie 2011). "Is Korean a syllabic alphabet or an alphabetic syllabary". Writing Systems Research. 3 (2): 103–115. doi:10.1093/wsr/wsr002. ISSN 1758-6801.
  6. 6,0 6,1 "How was Hangul invented?". The Economist (in Engels). 8 Oktober 2013. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Desember 2013. Besoek op 2 Desember 2017.
  7. Cock, Joe (28 Junie 2016). "A linguist explains why Korean is the best written language". Business Insider (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Februarie 2020. Besoek op 2 Desember 2017.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]