Gaan na inhoud

Henry Rider Haggard

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Henry Rider Haggard om en by 1905

Sir Henry Rider Haggard (22 Junie 1856 – 14 Mei 1925) was 'n Engelse skrywer van avontuurfiksie romanne wat in eksotiese plekke, hoofsaaklik Afrika, afspeel en was 'n pionier van die verlore wêreld literêre genre.[1] Hy was ook betrokke by grondhervorming regdeur die Britse Ryk.[2] Sy verhale, aan die ligter kant van Victoriaanse literêre spektrum, het tot die hede gewild en invloedryk gebly.

Lewe en loopbaan

[wysig | wysig bron]

Gesin

[wysig | wysig bron]

Henry Rider Haggard, ook bekend as H. Rider Haggard of Rider Haggard, is gebore te Bradenham, Norfolk as die agtste van tien kinders van William Meybohm Rider Haggard, 'n advokaat, en Ella Doveton, 'n skryfster en digteres.[3]

Sy pa is in 1817 in Sint Petersburg, Rusland, gebore vir Britse ouers.[4] Haggard was die kleinneef van die kerkprokureur John Haggard en 'n oom van die vlootoffisier sir Vernon Haggard en die diplomaat sir Godfrey Haggard.[5]

Opvoeding

[wysig | wysig bron]

Haggard is aanvanklik na Garsington-pastorie in Oxfordshire gestuur om onder eerwaarde H.J. Graham te studeer, maar, anders as sy ouer broers wat aan verskeie privaat skole gegradueer het, het hy Ipswich Grammar School bygewoon.[6]

Dit was omdat[7] sy pa, wat hom dalk gesien het as iemand van wie daar nie veel gaan kom nie,[8] nie meer kon bekostig om sy duur privaat onderwys te ondersteun nie. Nadat hy die weermag se toelatingseksamen gedruip het, is hy na 'n private crammer in Londen gestuur om voor te berei vir die toelatingseksamen vir die Britse Buitelandse Kantoor,[6] wat hy egter nooit geskryf het nie. Gedurende sy twee jaar in Londen het hy in aanraking gekom met mense wat hul vir die bestudering van psigiese verskynsels beywer het.[9]

Portret van H. Rider Haggard van om en by 1902

Suid-Afrika, 1875–1882

[wysig | wysig bron]

In 1875 het Haggard se pa hom na die huidige Suid-Afrika gestuur om 'n onbetaalde pos te aanvaar as assistent van die sekretaris van Sir Henry Bulwer, luitenant-goewerneur van die Natal-kolonie.[8] In 1876 is Haggard oorgeplaas na die personeel van sir Theophilus Shepstone, Spesiale Kommissaris vir Transvaal. Dit was in hierdie rol dat Haggard in April 1877 in Pretoria teenwoordig was vir die amptelike aankondiging van die Britse anneksasie van die Suid-Afrikaanse Republiek. Haggard het selfs die Union Jack gehys en die oorgrootte deel van die proklamasie voorgelees nadat die aangewese amptenaar se stem hom in die steek gelaat het.[10]

Omtrent daardie tyd het Haggard op Mary Elizabeth "Lilly" Jackson verlief geraak, met wie hy van plan was om te trou sodra hy betaalde werk in Afrika gekry het. In 1878 word hy griffier van die hooggeregshof in Transvaal, en skryf aan sy vader om hom mee te deel dat hy van plan is om na Engeland terug te keer en met haar te trou. Sy pa het dit verbied tot tyd en wyl Haggard homself in 'n loopbaan kon vestig. Teen 1879 het die dame Jackson egter met Frank Archer, 'n welgestelde bankier, getrou. Toe Haggard uiteindelik na Engeland terugkeer, trou hy in 1880 met 'n vriendin van sy suster, Marianna Louisa Margitson (1859–1943), en die egpaar het saam na Afrika gereis. Hul seun Jack is in 1881 gebore, maar sterf aan masels op die ouderdom van 10 jaar. Daarna volg drie dogters, Angela (geb. 1883), Dorothy (geb. 1884) en Lilias (geb. 1892). Lilias Rider Haggard sou die skryfster word van The Rabbit Skin Cap en het I Walked By Night geredigeer, en het 'n biografie van haar pa geskryf met die titel The Cloak That I Left (gepubliseer in 1951).

In Engeland, 1882–1925

[wysig | wysig bron]
Blou gedenkplaat, Gunterstoneweg 69, Londen

Toe hulle in 1882 na Engeland teruggetrek het, het die egpaar hulle in Ditchingham, Norfolk, Louisa Margitson se voorvaderlike huis, gevestig. Later het hulle in Kessingland gewoon en verbintenisse met die kerk in Bungay, Suffolk gehad. Haggard het hom tot die studie van die regte gewend en is in 1884 opgeroep tot die balie. Sy praktyk van die reg was wanhopig en baie van sy tyd is opgeneem deur die skryf van romans, wat hy as meer winsgewend beskou het. Haggard het vanaf middel 1885 tot ongeveer April 1888 te Gunterstoneweg 69 in Hammersmith, Londen, gewoon. Dit was by hierdie Hammersmith-adres dat hy King Solomon's Mines voltooi het (gepubliseer September 1885).[11]

Haggard is sterk beïnvloed deur die befaamde avonturiers wat hy in koloniale Afrika ontmoet het, veral Frederick Selous en Frederick Russell Burnham. Hy het sy Allan Quatermain-avonture onder hulle invloed geskep, gedurende 'n tyd toe groot minerale rykdom in Afrika ontdek is, benewens die ruïnes van die vasteland se ou verlore beskawings soos Groot-Zimbabwe.[12][13] Drie van sy boeke, The Wizard (1896), Black Heart and White Heart; A Zulu Idyll (1896), en Elissa; the Doom of Zimbabwe (1898), is aan Burnham se dogter Nada opgedra. Sy was die eerste wit kind wat in Bulawayo gebore is, en is vernoem na Haggard se 1892-boek Nada the Lily.[14] Haggard het behoort aan die Athenaeum, Savile Club, en Authors' Club.[15]

H. Rider Haggard in latere lewe (ongedateer)

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Rider Haggard Dies in London Hospital. Author of 'She,' 'King Solomon's Mines' and Many Other Novels Was Nearly 69. He Was Knighted in 1912. An Authority on Agriculture and Sociology. Served on Government Missions". New York Times. 15 Mei 1925. Besoek op 18 November 2012.
  2. Watts, James (2021). "Land Reform, Henry Rider Haggard, and the Politics of Imperial Settlement, 1900–1920". The Historical Journal (in Engels). 65 (2): 415–435. doi:10.1017/S0018246X21000613. ISSN 0018-246X.
  3. "Lost Races, Forgotten Cities". Violetbooks.com. 14 Mei 1925. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Junie 2014. Besoek op 15 Mei 2014.
  4. "The Days of My Life, by H. Rider Haggard: CHAPTER 1". ebooks.adelaide.edu.au. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2016. Besoek op 16 April 2016.
  5. Burke, B. A Genealogical and Heraldic History of the Landed Gentry of Great Britain and Ireland, 14de uitg. (1925). Haggard of Bradenham, pp. 804-806.
  6. 6,0 6,1 Haggard, H. Rider (1989). "Introduction and Chronology; deur Dennis Butts. In". King Solomon's Mines. Oxford University Press. vii–xxviii.
  7. Haggard, H. Rider (2002). "H. Rider Haggard". King Salomon's Mines. Modern Library Sagteband Uitgawe. V.
  8. 8,0 8,1 Haggard, H. Rider (2002). "H. Rider Haggard". King Salomon's Mines. Modern Library Sagteband Uitgawe. VI.
  9. H.d.R. [Memoir van Haggard]. In: Haggard, H. Rider (1957) Ayesha. Londen: Collins
  10. Pakenham, Thomas (1992) The Scramble for Africa: White Man's Conquest of the Dark Continent from 1876–1912, Avon Books, New York. ISBN 0-380-71999-1.
  11. Eagles, Dorothy, en Carnell, Hilary, redakteurs. (1978) The Oxford Literary Guide to the British Isles, Oxford University Press ISBN 0-19-869123-8 p. 188
  12. Mandiringana, E.; Stapleton, T.J. (1998). "The Literary Legacy of Frederick Courteney Selous". History in Africa. African Studies Association. 25: 199–218. doi:10.2307/3172188. JSTOR 3172188. S2CID 161701151.
  13. Pearson, Edmund Lester. "Theodore Roosevelt, Hoofstuk XI: The Lion Hunter". Humanities Web. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Maart 2016. Besoek op 18 Desember 2006.
  14. Haggard 1926.
  15. "HAGGARD, Henry Rider". Who's Who. Vol. 59. 1907. p. 756.