Herman Wasserman

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Herman Wasserman is ’n Suid-Afrikaanse akademikus asook kortverhaalskrywer en joernalis. Hy is professor en hoof van die Sentrum vir Film- en Mediastudies aan die Universiteit van Kaapstad, wat as navorser wêreldwye erkenning verwerf en verskeie vakkundige boeke skryf en redigeer.

Lewe en werk[wysig | wysig bron]

Hermanus Jacobus Wasserman is op 29 Julie 1969 in Port Elizabeth gebore. Hy gaan skool aan Sunridge Laerskool in Port Elizabeth, Eversdal Laerskool in Durbanville en matrikuleer in 1987 aan die Hoërskool Durbanville. Hierna ondergaan hy in 1988 en 1989 sy verpligte militêre diensplig. Van 1990 tot 1994 studeer hy voltyds aan die Universiteit van Stellenbosch. Sy eerste studies is in die Teologie, maar hy slaan spoedig oor na tale en verwerf die B.A.-graad in 1992, die B.A. Honneurs-graad in Afrikaans-Nederlands in 1993 en daarna in 1994 die B.A. Honneurs-graad in joernalistiek. Vanaf Desember 1994 dien hy op die redaksie van Die Burger, eers as nuusverslaggewer en vanaf 1997 as boekeredakteur en lid van die kunsredaksie, waar hy gereeld rolprente, boeke en musiek resenseer. In 1997 behaal hy aan die Universiteit van Stellenbosch sy M.A.-graad in Afrikaans-Nederlands met ’n verhandeling oor “Die Stoetmeester deur Etienne van Heerden binne die plaasromantradisie in Afrikaans”. Vir sy doktorsgraad doen hy in 1999 ’n jaar lank navorsing aan die Ryksuniversiteit Leiden in Nederland en in 2000 behaal hy sy D.Litt.-graad onder leiding van Louise Viljoen aan die Universiteit van Stellenbosch met ’n studie oor “Postkoloniale kulturele identiteit in Afrikaanse kortverhale na 1994”.

Op 1 November 2001 word hy ingevolge die Rykie van Reenen-genootskap, waarvolgens ’n Naspers-joernalis vir ’n termyn na die Universiteit van Stellenbosch gesekondeer word, aangestel as dosent by die Departement Joernalistiek aan die Universiteit van Stellenbosch. Hy doseer media-etiek, media en die gemeenskap en joernalistiek in die kunste. Later word hy bevorder tot senior lektor en beklee hierdie pos voltyds. In 2005 ontvang hy ’n Fullbright-beurs vir navorsing in media-etiek aan die Universiteit van Indiana in Bloomington in Amerika en terselfdertyd ontvang hy ’n toekenning van die Nasionale Navorsingstigting om gaslesings aan te bied aan die State University of New York in Plattsburgh. Sy navorsing wentel rondom die ontginning van postkoloniale teorie vir die kritiese hersiening van normatiewe raamwerke vir die joernalistiek in Suid-Afrika na apartheid. Hy is ’n genoot vir die Etiek denkskool van die Skool vir Joernalisme aan Missouri-Universiteit in Columbia in Amerika en word ook aangestel as ’n navorser deur die Council for the Development of Social Science Research in Africa aan die Democratic Governance Institute on the Media in African Governance in Dakar, Senegal.

Die Suid-Afrikaanse Nasionale Navorsingsinstituut klassifiseer hom in 2006 as ’n navorser in die Y1-kategorie, wat toegeken word aan jong navorsers wat die potensiaal het om gevestigde navorsers van internasionale formaat in hulle spesialisgebiede te word. Hy is slegs die vierde navorser wat op die gebied van die joernalistiek en massakommunikasie so hoog aangeslaan word en hy ontvang dan ook die Visekanselierstoekenning vir uitnemende navorsing van die Universiteit van Stellenbosch. Navorsingsprojekte van hom wat befonds word sluit ’n teoretiese ondersoek van globale joernalistieke etiek vir die Stellenbosch Instituut vir Gevorderde Studies en politieke kommunikasie in nuwe demokrasieë vir die Britse Akademie in. In 2007 aanvaar hy ’n pos as lektor in media- en kultuurstudies aan die Universiteit van Newcastle in Engeland en vanaf September 2008 is hy ’n senior lektor aan die Universiteit van Sheffield in Engeland se Skool vir Joernalistiek. Hy is in hierdie tyd steeds buitengewone medeprofessor in Joernalistiek aan die Universiteit van Stellenbosch. In April 2010 word hy verkies tot genoot van die Media Ethics Colloquium “Who will watch the watchdog in the Twitter Age?” in St. Louis in Missouri in die Verenigde State van Amerika.

Met sy terugkeer na Suid-Afrika aanvaar hy ’n pos as professor en hoof van Joernalistiek en Mediastudies aan Rhodes-universiteit in Grahamstad. Sedert 2014 is hy Professor in Mediastudies en Direkteur van die Sentrum vir Film- en Mediastudies aan die Universiteit van Kaapstad. Vanaf 2012 tot 2015 is hy lid en in die tydperk 2013 tot 2014 sameroeper van die Nasionale Navorsingstigting (NNS) se spesialiskomitee vir Kommunikasie, Mediastudies, Biblioteek- en Inligtingswetenskappe vir die assessering en gradering van navorsers. Hy word deur die NNS gegradeer as ’n B1 navorser, wat aanduidend is van iemand wat besondere internasionale erkenning van sy eweknieë geniet vir die hoë kwaliteit en impak van sy onlangse navorsingsuitsette. Sy erkennings sluit in 'n Fulbright-genootskap na die Unversiteit van Indiana, die Georg Foster-prys van die Alexander von Humboldt-stigting in Duitsland en die Stalsprys van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns. By verskeie geleenthede lewer hy referate by plaaslike en internasionale konferensies en word uitgenooi as gasspreker na onder meer Yale-universiteit en Stanford-universiteit.

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

Sy liefde vir skryf begin reeds in sy skooldae. Op universiteit skryf hy gedigte, waarmee hy verskeie kompetisies op universiteit wen en een (“Vullisverwyderaar”) ook in Tydskrif vir Letterkunde verskyn. Hy besluit egter later om oor te skakel na kortverhale, wat beter pas by die onderwerpmateriaal wat hom interesseer. “Verdwaal”[1] bevat kompakte kortverhale met weinig dialoog en treffende slotte.[2] Dit beeld alledaagse mense uit wat verdwaal op soek na liefde, roem, aanvaarding en betekenis en wat op desperate wyse hulle probleme probeer oplos of daaruit probeer ontvlug.[3] Die verhale het meesal ’n kinkel in die slot, wat aansluit by sy karakters wat oorwegend by die verkeerde slotsom uitkom. In “Kruising” gaan ’n terminale siek man saam met ’n vriend op ’n jagtog. Wanneer hy op ’n springbokram aanlê, hoor hy weer in sy gedagtes die stem van die geneesheer wat die uitslag van die toetse en dus sy komende sterfte aan hom meegedeel het, wat dan uitloop in ’n meerduidige slot. “Ek is nie nou hier nie, maar los gerus ’n boodskap” is ’n verhaal uit die joernalistieke wêreld. ’n Joernalis voer ’n onderhoud met ’n bejaarde skrywer, wat die uitlating maak dat stories deur hul verwantskap met mekaar gedurig asof vanself na die skrywer terugkeer. Wanneer die joernalis gaan tee maak, praat die skrywer voort op die bandopnemer. Hy kondig aan dat hy daardie selfde aand nog ’n einde aan sy lewe gaan maak en verklap ook sy redes. Die aand transkribeer die joernalis die opname, maar besluit aan die einde om nie hierdie mededeling openbaar te maak nie. As joernalis sal dit sorg vir sensasie en goeie koerantverkope, maar hy wil eerder hierdie materiaal gebruik om ’n goeie kortverhaal te skryf en hy wil eerder bekend raak as iemand wat kuns skep as een wat sensasie uitbuit. “Verdwaal” word in Nederlands vertaal. In 1999 word sy kortverhaal “’n Vrou se hande” aangewys as naaswenner in Human & Rousseau se Vonkfiksie-wedstryd.

“Aan die ander kant van die stad”[4] bevat hoofsaaklik langer verhale wat ’n wyer spektrum van kontemporêre Suid-Afrikaners en hulle leefwyse op insiggewende wyse uitbeeld. Hierdie bundel fokus primêr op ankerlose karakters wat in ’n soort tussenstadium vasgevang is, tussen stad en platteland, tussen verlede en toekoms en tussen tradisie en verandering. Vir baie van hulle is daar maar skrale troos te vind in die lewe, maar sommiges vind tog vervulling, al is dit in klein dinge, ’n voorneme of verwagte uitkoms. Soos die titel aandui is die stad die alomteenwoordige ruimte, met sy fisiese nabyheid en soms emosionele afstand. Die vierluik verhale onder die gesamentlike titel “Kaap van Goeie Hoop” bevat veel sin en samehang en is hoogtepunte in hierdie bundel. Die eerste een is die verhaal van Ntsumbu, ’n Kongolees wat motors oppas by ’n teaterkompleks. Hy het in Frankryk gestudeer en was ’n politikus in sy eie land, maar word aangehou en gemartel. Na sy ontsnapping het hy onder groot ontberings eindelik in Suid-Afrika aangekom, waar sy familie by hom aangesluit het.[5] Die enigste werk wat hy kan kry is om motors op te pas vir fooitjies, ver verwyder van sy vroeër bevoorregte lewe. Ten spyte van sy toestand noem hy egter sy pasgebore baba Espérance, die Frans vir “hoop” en met ’n weerklank van die Kaap se oorspronklike naam. Die ander drie verhale het soortgelyke teenstellings, al is die karakters uiteenlopend. Die dronk paneelklopper Hennie van Pretoria is die hoofkarakter in die tweede verhaal. Hy vlug uit Pretoria om weg te kom van sy vrou en staan nou by die visskuite in Kalkbaai. Hy wil graag by sy suster in Vishoek uitkom, maar sy pa weier om die adres vir hom te gee. In die derde verhaal besing die sakeman Riaan in ’n sake-ete kort voor Kersfees die Kaap se lof. Sy vrees en frustrasie veroorsaak egter dat hy hom aan drank te buite gaan. Die laaste verhaal is van ’n naamlose Kapenaar wat van sy emigrerende vriende afskeid neem, maar tog sterk bewus is van die kontrasterende werklikhede wat saam Kaapstad vorm. Teenoor die natuurskoon en die helder ligte is daar die donker plakkerskampe met sy menslike armoede en lyding. Ook treffend is “Tussen die dag en die droom”, wat die gedagtegang van ’n egpaar vasgevang in ’n problematiese huwelik uitbeeld. Die man sien daarvan af om uit hierdie huwelik weg te breek en ’n droom na te jaag, want die werklikheid is dat daar praktiese werklikhede is wat die droom nie haalbaar maak nie en dus die werklikheid aanvaarbaar maak. Die vrou besluit om die droom van ’n affair te behou ten einde die saai verhouding en haar man se terloopse toenadering te kan oorleef. “Aan die ander kant van die stad” is in 2004 op die kortlys vir die Jan Rabie-prys en die RAU Mardene Marais-debuutprys. Van sy kortverhale word in verskeie versamelbundels opgeneem, onder andere “Storiepalet”, “Vonkfiksie”, “Uit die kontreie vandaan”, “Donker veld”, “In ’n neutedop” en “Die Afrikaanse kortverhaalboek”. Hy publiseer ook in Boeke-Insig.

As akademikus skryf hy verskeie artikels in vaktydskrifte en hy is hoofredakteur van die tydskrif African Journalism Studies” en mederedakteur van Communication Theory, en die Annals of the International Communication Association Global Media Journal (Africa edition). Verder dien hy op die redaksies van verskeie ander internasionale toonaangewende tydskrifte. Hy skryf die boek “Tabloid journalism in South Africa: True story!”[6] asook Media, Power and Geopolitics: A View from the Global South. As redakteur is hy verantwoordelik vir verskeie boeke oor kommunikasie en die media, insluitende “Shifting shelves: post-apartheid essays on mass media culture and identity” (saam met Sean Jacobs); “Health communication in Southern Africa: engaging with social and cultural diversity” (saam met Luuk Lagerwerf en Henk Boer); “Media ethics beyond borders” (saam met Stephen J. Ward);  “Popular media, democracy and development in Africa”; “Press freedom in Africa: comparative perspectives”; “Power, politics and identity in South African Media” (saam met Adrian Hadland, Eric Louw en Simphiwe Sesanti); “Media ethics and justice in the age of globalization” (saam met Shakuntala Rao); “Reporting China in Africa: media discourses on shifting geopolitics” en “China's media and soft power in Africa: promotion and perceptions” (saam met Xiaoling Zhang en Winston Mano).

Publikasies[wysig | wysig bron]

Jaar Publikasies
Fiksie
1997 Verdwaal
2003 Aan die ander kant van die stad
Nie fiksie
2010 Tabloid journalism in South Africa: True stor
Redakteur
2003 Shifting Selves: Postapartheid Essays on Media, Culture and Identity

(saam met Sean Jacobs)

2008 Power, politics and identity in South African Media (saam met Adrian

Hadland, Eric Louw en Simphiwe Sesanti)

2009 Health communication in Southern Africa : engaging with social and

cultural diversity (saam met Luuk Lagerwerf en Henk Bo

2010 Media ethics beyond borders (saam met S.J.A. Ward)

Popular media, democracy and development in Africa

2013 Press freedom in Africa: comparative perspectives
2015 Media ethics and justice in the age of globalization (saam met Shakuntala Rao)
Reporting China in Africa : media discourses on shifting geopolitics
2016 China's media and soft power in Africa : promotion and perceptions (saam

met Xiaoling Zhang en Winston Mano)

Bronnelys[wysig | wysig bron]

Boeke[wysig | wysig bron]

  • Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe 2005
  • Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006

Tydskrifte en koerante[wysig | wysig bron]

  • Anoniem “Burger-lid word dosent in joernalistiek aan US” “Die Burger” 6 Oktober 2001
  • Anoniem “Skrywersprofiel van Herman Wasserman” “Sarie” Augustus 2003
  • Engelbrecht, Theunis “Sy stories kom uit die strate en kroeë van die stad” “Plus” 10 September 1997
  • Smith, Francois “Verlede bly netelige saak” “Volksblad” 2 Junie 2003

Internet[wysig | wysig bron]

Ongepubliseerde dokumente[wysig | wysig bron]

Resensies[wysig | wysig bron]

  1. ↑ Du Plessis, Bertie “Rapport” 16 November 1997
  2. ↑ Lemmer, Erika “Insig” Oktober 1997
  3. ↑ Van der Westhuizen, P.C. “Beeld” 29 September 1997
  4. ↑ De Vries, Abraham H. “Rapport” 1 Junie 2003
  5. ↑ Venter, L.S. “Beeld” 30 Junie 2003
  6. ↑ Vir hierdie boek ontvang hy in 2011 die Rhodes-universiteit se Visekanseliersboektoekenning en ’n medalje.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Herman_Wasserman&oldid=2653790"