JSE

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
JSE - Die Johannesburgse Aandelebeurs
Tipe Effektebeurs
Gestig 8 November 1887;
136 jaar gelede
 (1887-11-08)
Stigter(s)Benjamin Minors Woollan
Hoofkantoor Johannesburg, GautengSuid-Afrika 26°06′10″S 28°03′27″O / 26.1029°S 28.0576°O / -26.1029; 28.0576
SleutelpersoneNonkululeko Nyembezi-Heita
Leila Fourie
Gebied bedienHele wêreld
IndustrieFinansiële dienste - Effektebeurs
BatesVS$1 007 miljard
Webwerfwww.jse.co.za

JSE Beperk is die naam van die Johannesburgse aandelebeurs.[1] Die JSE is die grootste aandelebeurs in Afrika en die 19de grootste ter wêreld volgens markkapitalisasie.[2] Die beurs is geleë op die hoek van Maudestraat en Gwenlaan in Sandton, Gauteng (Suid-Afrika).

In 2003 was daar ongeveer 472 maatskappye op die JSE gelys met 'n markkapitalisasie van VS$182,6 miljard (€158 miljard) en 'n gemiddelde maandelikse verhandeling van VS$6 399 miljoen (€5,5 miljard). Teen die einde van 2013 was die markkapitalisasie VS$1 007 miljard.[3]

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Die ontdekking van goud aan die Witwatersrand in 1886 het daartoe gelei dat baie mynbou- en finansiële ondernemings geopen het, en daar het spoedig 'n behoefte aan 'n aandelebeurs ontstaan. Die eerste aandeletransaksies aan die Rand het in 'n ou tent plaasgevind, terwyl die handel op Sondae plaasgevind het, aangesien dit die enigste dag was wanneer mynbou nie toegelaat is nie, as gevolg van die streng toegepaste regulasies.

Benjamin Minors Woollan, stigter van die JSE

Die Johannesburg Exchange & Chambers Company is gestig deur 'n Londense sakeman Benjamin Minors Woollan en gehuisves op die hoek van Commissioner- en Simmondsstraat. Hieruit is die JSE op 8 November 1887 gebore. Wat die JSE onmiddellik 'n duidelike voordeel bo die aandelebeurse soos Kimberley, Barberton, en die belangrikste, Londen gegee het was dat die notering van maatskappye vir 'n kwotasie op die JSE se amptelike lys was 'n maklike en relatief goedkoop prosedure. Hierdie betreklik eenvoudige en nie-beperkende aard van die vroeë aandelebeurs het 'n golf van aanvanklike registrasies op die amptelike lys bevorder, met 68 ondernemings teen die einde van November 1887. Die Amptelike lys het teen die einde van Januarie 1890 verder uitgebrei tot meer as 300 maatskappye.[4]

Teen 1890 het die handelsaal te klein geword en moes dit herbou word, maar die nuwe saal was spoedig uitgegroei. Handel trek toe straat toe. Die mynkommissaris het Simmondsstraat tussen Markplein en Commissionerstraat met kettings gesluit.

In 1903 is 'n nuwe gebou vir die JSE in Hollardstraat gebou. Dit was 'n verdiepinggebou wat 'n hele stadsblok opgeneem het en wat deur Fox-, Main-, Hollard- en Sauerstraat begrens is.

Na die Tweede Wêreldoorlog het dit geblyk dat hierdie gebou weer onvoldoende was en in 1947 is die besluit geneem om die aandelebeurs te herbou. Dit het 11 jaar geduur voordat die bouwerk begin het, en in Februarie 1961 is die tweede aandelebeurs in Hollardstraat amptelik geopen. Teen 1963 het die JSE lid van die Federation International Bourses de Valeurs (FIBV) geword.

In 1978 het die JSE in Diagonalstraat 17 naby Kerkstraat, Johannesburg, gaan woon. In 1993 het die JSE 'n aktiewe lid van die African Stock Exchange Association geword. Na 108 jaar is die "oop uitroep"-stelsel van andelehandel op 7 Junie 1996 verander na 'n elektroniese stelsel.

In September 2000 het die Johannesburgse Effektebeurs na sy huidige ligging in Sandton, Gauteng verhuis en sy amptelike naam na die JSE Sekuriteitebeurs verander.

In 2001 is 'n ooreenkoms met die Londense aandelebeurs gesluit wat die handel tussen die twee beurse moontlik maak[5] en die JSE se handelsstelsel is vervang met die van die LSE.[6]

JSE-handelsmerk na die verandering van April 2014

In 2009 het die JSE die Bond Exchange of South Africa vir R240 miljoen aangekoop en dit as die JSE debt market hernoem. Hulle het Suid-Afrikaanse owerheids- en korporatiewe skuld-effekte sowel as rentederivate tot sy produksiestel bygevoeg.[7][8]

Op 18 Junie 2012 het die JSE 'n stigterslid geword van die Verenigde Nasies se Volhoubare Effektebeurs-inisiatief aan die vooraand van die Verenigde Nasies se konferensie oor volhoubare ontwikkeling (Rio + 20).[9]

Op 14 April 2014 het die JSE sy handelsmerk verander om die identiteit van die beurs te demonstreer as 'n moderne Afrika-mark wat beleggers verbind aan groeigeleenthede, nie net in Suid-Afrika nie, maar ook wêreldwyd.[10]

Oor die JSE[wysig | wysig bron]

Die JSE bied 'n mark waar sekuriteite vrylik verhandel kan word onder 'n gereguleerde prosedure. Dit kanaliseer nie net fondse in die ekonomie nie, maar bied ook beleggers die opbrengste op beleggings in die vorm van dividende.

Die Johannesburgse effektebeurs in 1893

Die beurs vervul sy hooffunksie - die insameling van primêre kapitaal - suksesvol deur kontantbronne in produktiewe ekonomiese aktiwiteit te herkanselleer en sodoende die ekonomie op te bou, terwyl dit werksgeleenthede en welvaartskepping verhoog.

Die beurs word gelei deur 'n erekomitee van 16 mense, almal met volle stemreg. Die verkose lede van aandelemakelaars, wat nie minder as agt of meer as elf kan tel nie, kan 'n uitvoerende president en vyf buitelede in die komitee aanstel. Beleidsbesluite word deur die komitee geneem en uitgevoer deur 'n voltydse uitvoerende komitee onder leiding van die uitvoerende president.

JSE TradElect[wysig | wysig bron]

Die JSE se volledig outomatiese elektroniese handelstelsel word Millennium Exchange genoem, wat die JSE TradElect-stelsel in 2012 vervang het, wat op sy beurt die JSE SETS-stelsel in April 2007 vervang het, wat die JSE JET-stelsel in Mei 2002 vervang het.

Die verandering na die Millennium Exchange-stesel het die verskuiwing van die platform van Londen na 'n nuwe platform wat in die JSE-gebou in Johannesburg gehuisves word behels, en sodoende die uitvoering van transaksies bespoedig het. Die JSE bedryf 'n bestelgedrewe, sentrale bestelboekhandelsstelsel met open-, tussen-dag- en sluitingsveilings.

Sens[wysig | wysig bron]

In Augustus 1997 het die JSE die intydse aandelebeursnuusdiens (Stock Exchange News Service of Sens) van stapel gestuur om markdeursigtigheid en beleggersvertroue te verhoog. Aanvanklik was dit opsioneel vir genoteerde maatskappye om die diens gedurende die proefperiode van twee maande te gebruik.

Vanaf 15 Oktober 1997 het die aanvullende vereistes van die JSE-notering ondernemings verplig om enige korporatiewe nuus of pryssensitiewe inligting op die Sens-diens te versprei voordat hulle enige ander media-afsetpunte gebruik. Sens word deur al die belangrikste draaddienste aangebied.

Strate[wysig | wysig bron]

Sedert die stigting meer as tien jaar gelede, het Strate (Edms) Bpk die gelisensieerde Suid-Afrikaanse Sentrale Sekuriteitsbewaarplek ("Central Securities Depository" of CSD) geword vir die elektroniese vereffening van finansiële instrumente in Suid-Afrika. Strate se verklaarde kerndoel is om die risiko te verminder, om die Suid-Afrikaanse finansiële markte doeltreffend te maak en die profiel van Suid-Afrika as 'n beleggingsbestemming te verbeter.

Strate hanteer die vereffening van 'n aantal effekte, waaronder aandele en skuld-effekte vir die Johannesburgse Effektebeurs (JSE), sowel as 'n reeks afgeleide produkte soos lasbriewe, beursverhandelde fondse (ETF's), kleinhandelsnote en indeks-volgende fondse. Dit het nou die vereffening van sekuriteite op die kontantmark bygevoeg tot sy portefeulje van dienste. Dit bied dienste aan uitreikers vir hul beleggers ingevolge die Wet op Maatskappye en Sekuriteitsdienste (Companies Act en Securities Services Act, SSA), 2004.

Alternatiewe beurs[wysig | wysig bron]

Die Alternatiewe Beurs is 'n aandelebeurs wat as 'n afdeling van die JSE gestig is om klein- en mediumgrootte hoëgroei-ondernemings te akkommodeer. Die webwerf is beskikbaar vanaf die voorblad van die JSE se hoofwebwerf. Die Alternatiewe beurs staan bekend as AltX.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Korporatiewe identiteit" (in Engels). JSE Limited. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 April 2009. Besoek op 9 Januarie 2009.
  2. "Geskiedenis en maatskappyoorsig". Johannesburg Stock Exchange (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Desember 2019. Besoek op 19 Desember 2019.
  3. "Die JSE-beurs se profiel" (PDF). JSE.co.za (in Engels). 31 Maart 2019. p. 2. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 10 Mei 2019. Besoek op 10 Mei 2019.
  4. Lukasiewicz, Mariusz (22 Mei 2017). "Van Diamante tot Goud: Die maak van die Johannesburgse aandelebeurs, 1880–1890". Journal of Southern African Studies (in Engels). Informa UK Limited. 43 (4): 715–732. doi:10.1080/03057070.2017.1307675. ISSN 0305-7070.
  5. English, Simon (3 April 2001). "LSE in 'n ooreenkoms met die Suid-Afrikaanse aandelebeurs" (in Engels). London: The Telegraph. Besoek op 11 September 2008.[dooie skakel]
  6. "JSE, LSE teken ontwikkelingstransaksie" (in Engels). The Namibian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Mei 2014. Besoek op 19 Desember 2019.
  7. "JSE Skuld-mark" (in Engels). JSE Limited. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2019. Besoek op 19 Desember 2019.
  8. "Bewegings om skuld-effekteverhandeling billiker vir jou te maak" (in Engels). iol.co.za. 30 Oktober 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Oktober 2015. Besoek op 19 Desember 2019.
  9. Volhoubare aandelebeurse-inisiatief: Aandelebeurse met meer as 4600 maatskappye is daartoe verbind om volhoubaarheid te bevorder (Engels). Sustainable Stock Exchanges initiative. Reuters. Argief geskep van die oorspronklike op 13 Mei 2014. URL besoek op 19 Desember 2019.
  10. "Die JSE omskep sy handelsmerkidentiteit" (in Engels). JSE Limited. 14 April 2014. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Desember 2019. Besoek op 19 Desember 2019.

Bronne[wysig | wysig bron]

  • The Johannesburg Stock Exchange. In: Lantern. Tydskrif vir Volksopvoeding. Jaargang 7, nr. 2, Desember 1957

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]