Jakob Böhme

Jakob Böhme
Gebore	24 April 1575 Alt Seidenberg (nou Stary Zawidów, Pole) naby Görlitz, Bo-Lusatia, Boheemse Koninkryk Heilige Romeinse Ryk (nou verdeel tussen Görlitz, Duitsland en Zgorzelec, Pole)
Sterf	17 November 1624 Görlitz, Bo-Lusatia, Boheemse Koninkryk, Heilige Romeinse Ryk (nou verdeel tussen Görlitz, Duitsland en Zgorzelec, Pole)

Jakob Böhme (Duitse fonetiese uitspraak: ˈbøːmə; 24 April 1575 – 17 November 1624) was 'n Duitse filosoof, Christelike mistikus en Luthers-Protestantse teoloog. Hy is deur baie sy tydgenote beskou as 'n oorspronklike denker binne die Lutherse tradisie, en sy eerste boek, algemeen bekend as Aurora, het 'n groot oproer veroorsaak. Böhme het 'n diepgaande invloed op latere filosofiese bewegings gehad soos die Duitse idealisme en Duitse Romantiek. Hegel het Böhme beskryf as "die eerste Duitse filosoof".

Biografie

Böhme is gebore op 24 April 1575 in Alt Seidenberg (nou Stary Zawidów, Pole), 'n dorpie naby Görlitz in Bo-Lusatia, en gebied van die Koninkryk van Boheme. Sy vader, George Wissen, was Luthers en redelik gegoed, maar nietemin 'n lyfeiene. Böhme was die vierde van vyf kinders. Böhme se eerste werk was as herder. Hy is egter nie sterk genoeg geag vir 'n lewe as landbouer nie. Toe hy 14 jaar oud was is hy na Seidenberg gestuur as vakleerling, ten einde te kwalifiseer as skoenmaker. Sy vakleerlingskap was 'n tyd van groot beproewing; hy het by 'n gesin gewoon wat nie Christene was nie, en wat hom blootgestel het aan die omstrede kwessies van die era. Hy het gereeld gebid en die Bybel gelees, asook werke van Paracelsus, Weigel en Schwenckfeld, alhoewel hy geen formele opleiding ontvang het nie. Na drie jaar as vakleerling het Böhme vertrek ten einde te reis. Alhoewel dit onbekend is hoe ver hy gereis het, het hy ten minste so ver as Görlitz gereis. In 1592 het Böhme teruggekeer van sy reise. Teen 1599 het Böhme het sy eie perseel in Görlitz gehad. Dieselfde jaar het hy met Katharina, die dogter van Hans Kuntzschmann, 'n slagter in Görlitz, getrou, en saam met haar vier seuns en twee dogters gehad.

Böhme se mentor was Abraham Behem, wat met Valentin Weigel gekorrespondeer het. Böhme het aangesluit by 'n parogiale studiegroep wat georganiseer is deur Martin Möller. Hy het gedurende sy jeug 'n aantal mistieke ervarings gehad, wat uitgeloop het op 'n visie in 1600, toe hy eendag sy aandag gefokus het op die prag van 'n ligstraal wat weerkaats word. Hy het geglo dat hierdie visie aan hom die geestelike struktuur van die wêreld openbaar, sowel as die verhouding tussen God en mens, en goed en kwaad. Destyds het hy verkies om nie openlik van hierdie ervaring te praat nie, maar in stede hiervan verkies om voort te gaan met sy werk.

In 1610 het hy 'n verdere innerlike visie beleef waardeur hy die eenheid van die kosmos verder begryp het en geglo het dat hy 'n spesiale roeping van God ontvang het.

Die winkel in Görlitz, wat in 1613 verkoop is, het hom toegelaat om in 1610 'n huis te koop en dit in 1618 klaar te betaal. Böhme het in 1613 afstand gedoen van skoenmakery en 'n tyd lank wolhandskoene verkoop, wat veroorsaak het dat hy gereeld Praag besoek het om sy ware te verkoop.

Werke (keur)

Titelblad van die eerste uitgawe

• 1612: Aurora
• 1619: De tribus principiis
• 1620: De triplici vita hominis
• 1620: Psychologica vera
• 1620: De incarnatione verbi
• 1620: Sex puncta theosophica
• 1620: Sex puncta mystica
• 1620: Mysterium pansophicum
• 1620: Informatorium novissimorum
• 1621: Christosophia
• 1621: Libri apologetici
• 1621: Antistifelius
• 1622: Ingleich Vom Irrtum der Secten Esaiä und Zechiel Meths
• 1622: De signatura rerum
• 1623: Mysterium Magnum
• 1623: De electione gratiae
• 1623: De testamentis Christi
• 1624: Quaestiones theosophicae (teologiese betragtinge)
• 1624: Tabulae principorium
• 1624: Apologia contra Gregorium Richter
• 1624: Libellus apologeticus
• 1624: Clavis
• 1618–1624: Epistolae theosophicae
• 1682: Werkausgaben

Moderne uitgawes

• Jacob Böhme: Sämtliche Schriften. 11 bande, faksimilie van die 1730-uitgawe, red. Will-Erich Peuckert. Frommann-Holzboog, Stuttgart-Bad Cannstatt 1955–1989, ISBN 978-3-7728-0061-0.
• Jacob Böhme: Die Urschriften. 2 bande, in opdrag van die Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, red. von Werner Buddecke. Frommann-Holzboog, Stuttgart-Bad Cannstatt 1963–1966, ISBN 978-3-7728-0073-3.

Verwysings

• Bailey, Margaret Lewis (1914). Milton and Jakob Boehme; a study of German mysticism in seventeenth-century England. New York: Oxford University Press.
• Bourgeault, Cynthia (2013). The Holy Trinity and the Law of Three: Discovering the Radical Truth at the Heart of Christianity. Shambhala. ISBN 978-0-8348-2894-0. Besoek op 23 Julie 2017.
• Brown, Dale W. (1996). Understanding Pietism.
• Brumbaugh, Martin Grove (1899). A History of the German Baptist Brethren in Europe and America. Brethren publishing house. Besoek op 23 Julie 2017.
• Calian, George-Florin (2010). Alkimia Operativa and Alkimia Speculativa. Some Modern Controversies on the Historiography of Alchemy. Annual of Medieval Studies at CEU.
• Deussen, Paul (1910). "Introduction". In Boehme, Jacob (red.). Concerning the three principles of the divine essence. Londen: John M. Watkins.
• Durnbaugh, Donald F. (2001). "Pennsylvania's Crazy Quilt of German Religious Groups". Pennsylvania History: A Journal of Mid-Atlantic Studies. 68 (1): 8–30.
• Hirsch, Emanuel (1951). Geschichte der Neueren Evangelischen Theologie in Zusammenhang mit den allgemeinen Bewegungen des europaischen Denkens. Vol. II. Gutersloh: c. Bertelsmann Verlag. p. 209, 255, 256.
• Mills, Jon (2002). The Unconscious Abyss: Hegel's Anticipation of Psychoanalysis. Albany: State University of New York Press.
• Martensen, Hans Lassen (1885). Jacob Boehme: his life and teaching, or Studies in theosophy. trans. T. Rhys Evans. Londen: Hodder and Stoughton.
• Nicolescu, Basarab (1998). "Gurdjieff's philosophy of nature". In Needleman, J.; Baker, G. (reds.). Gurdjieff: Essays and Reflections on the Man and His Teachings. Bloomsbury Publishing. p. 37–69. ISBN 978-1-4411-1084-8. Besoek op 23 Julie 2017. 'n Gewysigde weergawe is beskikbaar: "Gurdjieff's philosophy of nature" (PDF). 2003. p. 12. Besoek op 23 Julie 2017.
• Popkin, Richard (1998). "The religious background of seventeenth-century philosophy". In Garber, Daniel; Ayers, Michael (reds.). The Cambridge History of Seventeenth-Century Philosophy. Vol. 1. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-53720-9.
• Stoeffler, F. Ernest (1965). The Rise of Evangelical Pietism. Leiden: E. J. Brill.
• Stoeffler, F. Ernest (1973). German Pietism During the Eighteenth Century. Leiden: E. J. Brill.
• Swainson, William Perkes (1921). Jacob Boehme; the Teutonic philosopher. Londen: William Rider & Son, Ltd.
• von Ingen, F. (1988). Jacob Böhme in Marienlexikon. Eos: St. Ottilien.
• Weeks, Andrew (1991). Boehme: An Intellectual Biography of the Seventeenth-Century Philosopher and Mystic. State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-0596-3.

Eksterne skakels

• Werke deur Jakob Böhme by Project Gutenberg
• Werke deur of oor Jakob Böhme op die Internet Archive
• Jacob Boehme Online
• The Life and the Doctrines of Jacob Boehme, deur Franz Hartmann
• The Correspondence of Jakob Böhme in EMLO
• Jacob Boehme Resources
• A Modern Gnostic uit Paul Carus se History of the Devil (1900).
• Boehme: The Ungrund and Freedom, deur Nikolai Berdyaev
• Boehme: The Teaching about Sophia, deur Nikolai Berdyaev