Jeanne du Plessis
Jeanne du Plessis was die skrywersnaam van Johanna Aletta Smit (née Du Plessis, Steynsburg, Kaapkolonie, 30 Augustus 1895 – 17 Desember 1967), wat veral kinderverhale geskryf het.
Du Plessis se vader het geboer op Bulhoek, die geboorteplaas van pres. Paul Kruger, waar die toekomstige skrywer haar kinderjare deurgebring het. Haar skoolopleiding het sy op Steynsburg ontvang. Haar ouers was albei lief vir lees, en vir boeke en tydskrifte is daar altyd in hul huis voorsiening gemaak. Soms het haar vader van sy eie gediggies vir die kinders voorgelees. Baie van hierdie gediggies het destyds in Ons Klyntji verskyn.
Voor haar huwelik Du Plessis verplegingswerk in Johannesburg gedoen, en later was sy werksaam in 'n apteek op Smithfield tot sy in die huwelik getree het met A. Smit, ’n skoolhoof op Steynsburg. Ná hul huwelik is hy as hoof van die Hoërskool Hopefield aangestel en het daar gewerk tot 1945. Daarna het die gesin na Stellenbosch verhuis.
Reeds in haar kinderjare het Du Plessis al begin skryf, maar in Engels. Eers later het sy in Die Boerevrou geskryf en toe in ander Afrikaanse tydskrifte. Sy het omstreeks 1949 vertel: “(Ek en my man) moes dikwels vir die skoolbiblioteek gaan uitsoek. Dit het my in daardie eerste jare getref hoe min Afrikaanse kinderboeke daar is in vergelyking met die wye keuse wat daar in Engels is. Ek het gewens dat ek iets in verband met hierdie saak kon doen, maar het altyd gedink dat ek tog nooit vir kinders sou kon skrywe nie. 'n Artikel in Die Huisgenoot uit die pen van mnr. Jacques Malan het my egter laat besluit om te probeer. Hierdie poging, Skatterjat en Tedjon, het mnr. Malan beoordeel en dit laat uitgee."
Mev. Malan, destyds redaktrise van Die Jongspan, het Du Plessis daarna gedurig aangespoor om vir haar tydskrif te skryf, en so het Die apie en ander verhaaltjies en Boglandse briefies ontstaan. Die Pinkelinkies van Pinkelinkland is die enigste kinderboek van haar wat nie oorspronklik in Die Jongspan verskyn het nie.
Prop. F.J. Liebenberg van die Christen-studentevereniging (CSV) het haar daarna gevra om kinderboekies met 'n godsdienstige strekking te skryf en so het Die eiketak en Nita se tuin ontstaan. Een van haar liefhebberye was die skryf en opvoer van toneelstukkies vir kinders. Met elke skoolkonsert het sy so 'n toneelstukkie geskryf. Eindelik het sy 'n operette, Die Boer-vroutjies, geskryf. Die musiek hiervoor het haar eggenoot gekomponeer. Dit het die eerste prys op die Kaapse Afrikaanse Eisteddfod verower.
Die egpaar het drie kinders gehad, van wie die oudste twee, onder wie Berta Smit, se debuutromans omstreeks 1950 verskyn het.
Bron[wysig | wysig bron]
- (af) Nienaber, P.J. 1949. Hier Is Ons Skrywers! Biografiese Sketse van Afrikaanse Skrywers. Johannesburg: Afrikaanse Pers-Boekhandel.