Khalistan-beweging

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die voorgestelde vlag van Khalistan word dikwels as simbool van die Khalistan-beweging gebruik. [1]

Die Khalistan-beweging is 'n separatistiese beweging wat poog om 'n tuisland vir Sikhs te skep deur 'n etno-godsdienstige soewereine staat genaamd Khalistan (Punjabi: ਖ਼ਾਲਿਸਤਾਨ, lit. 'land van die Khalsa') in die Punjab-streek te vestig.[2] Die voorgestelde grense van Khalistan verskil tussen verskillende groepe; sommige stel die geheel van die Indiese deelstaat Punjab voor, terwyl ander aansprake die Pakistanse Punjab en ander dele van Noord-Indië soos Chandigarh, Haryana en Himachal Pradesh insluit.[3] Shimla en Lahore is voorgestel as die hoofstad van Khalistan.[4][5]

Die oproep vir 'n aparte Sikh-staat het gedurende die 1930's begin, toe Britse heerskappy in Indië sy einde begin nader het.[6] In 1940 is die eerste eksplisiete oproep vir Khalistan gemaak in 'n pamflet getiteld "Khalistan”. [7][8] Met finansiële en politieke ondersteuning van die Sikh-diaspora, het die beweging in die Indiese deelstaat Punjab – wat 'n Sikh-meerderheidsbevolking het – gefloreer, wat deur die 1970's en 1980's voortgeduur het en in die laat 1980's sy hoogtepunt bereik het. Die Sikh-separatistiese leier Jagjit Singh Chohan het beweer dat die Pakistanse Eerste minister Bhutto (tydens samesprekings met Chohan) "alle denkbare hulp" aan die Khalistan-beweging belowe het, om wraak te neem teen Indië nadat diè land Pakistan verslaan het tydens die Indo-Pakistanse Oorlog van 1971. Hierdie steun het egter nooit gerealiseer nie.[9] In die 1990's het die opstand gekwyn,[10] en die beweging het om verskeie redes nie sy doelwit bereik nie, as gevolg van onder andere hewige polisie-onderdrukking teen separatiste, faksie-binnegevegte en die Sikh-bevolking se ontnugtering.

Daar is 'n mate van steun binne Indië en die Sikh-diaspora, met jaarlikse betogings uit protes teen diegene wat tydens Operasie Blou Ster vermoor is.[11][12][13] Vroeg in 2018 is sommige militante groepe deur die polisie in Punjab, Indië, gearresteer. [14] Die voormalige hoofminister van Punjab, Amarinder Singh, het beweer dat onlangse ekstremisme gerugsteun word deur Pakistan se Inter-Dienste Intelligensie (ISI) en "Khalistan simpatiseerders" in Kanada, Italië en die Verenigde Koninkryk.[15] Simranjit Singh Mann, wat in 2022 vir Sangrur verkies is, is tans die enigste parlementslid wat die Khalistan-beweging openlik ondersteun en sy party, Shiromani Akali Dal (Amritsar), is tans die enigste pro-Khalistan-party in die Indiese parlement.[16][17]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ Shah, Murtaza Ali (27 Januarie 2022). "Khalistan flag installed on Gandhi Statue in Washington". Geo News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Julie 2022. Besoek op 31 Julie 2022.
  2. ↑ Kinnvall, Catarina (24 Januarie 2007). "Situating Sikh and Hindu Nationalism in India". Globalization and Religious Nationalism in India: The Search for Ontological Security (in Engels). Routledge. ISBN 978-1-13-413570-7. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Maart 2023. Besoek op 14 Augustus 2015.
  3. ↑ Crenshaw, Martha, 1995, Terrorism in Context, Pennsylvania State University, ISBN 978-0-271-01015-1 bl. 364
  4. ↑ Canton, Naomi (10 Junie 2022). "Banned SFJ leader unveils 'Khalistan map', with Shimla as 'capital', before Pak press in Lahore". The Times of India. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Februarie 2023. Besoek op 26 Maart 2023.
  5. ↑ Mehtab Ali Shah, The Foreign Policy of Pakistan 1997, pp. 24–25.
  6. ↑ Axel, Brian Keith (2001). The Nation's Tortured Body: Violence, Representation, and the Formation of a Sikh "Diaspora" (in Engels). Duke University Press. p. 84. ISBN 978-0-8223-2615-1. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Maart 2023. Besoek op 19 Maart 2023. Die oproep vir 'n Sikh-tuisland is vir die eerste keer in die 1930's gemaak, gerig aan die vinnig ontbindende ryk.
  7. ↑ Shani, Giorgio (2007). Sikh Nationalism and Identity in a Global Age. Routledge. p. 51. ISBN 978-1-134-10189-4. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Maart 2023. Besoek op 19 Maart 2023. However, the term Khalistan was first coined by Dr V.S. Bhatti to denote an independent Sikh state in March 1940. Dr Bhatti made the case for a separate Sikh state in a pamphlet entitled 'Khalistan' in response to the Muslim League's Lahore Resolution.
  8. ↑ Bianchini, Stefano; Chaturvedi, Sanjay; Ivekovic, Rada; Samaddar, Ranabir (2004). Partitions: Reshaping States and Minds. Routledge. p. 121. ISBN 978-1-134-27654-7. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Maart 2023. Besoek op 19 Maart 2023. Around the same time, a pamphlet of about forty pages, entitled 'Khalistan', and authored by medical doctor, V.S. Bhatti, also appeared.
  9. ↑ Gupta, Shekhar; Subramanian, Nirupaman (15 Desember 1993). "You can't get Khalistan through military movement: Jagat Singh Chouhan". India Today (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2021. Besoek op 29 November 2019.
  10. ↑ "India gives Trudeau list of suspected Sikh separatists in Canada". Reuters. 22 Februarie 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Februarie 2021. Besoek op 22 Mei 2018. Die Sikh-opstand het in die 1990's uitgebreek. Hy het aan staatsleiers gesê sy land sal niemand ondersteun wat probeer om die beweging vir 'n onafhanklike Sikh-tuisland genaamd Khalistan weer aan die gang te kry nie.
  11. ↑ Ali, Haider (6 Junie 2018). "Mass protests erupt around Golden Temple complex as pro-Khalistan sikhs mark Blue Star anniversary". Daily Pakistan. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Julie 2020. Besoek op 25 Junie 2018.
  12. ↑ "UK: Pakistani-origin lawmaker leads protests in London to call for Kashmir, Khalistan freedom". Scroll. 27 Januarie 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Februarie 2021. Besoek op 29 Junie 2018.
  13. ↑ Bhattacharyya, Anirudh (5 Junie 2017). "Pro-Khalistan groups plan event in Canada to mark Operation Bluestar anniversary". Hindustan Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Februarie 2021. Besoek op 6 Julie 2018.
  14. ↑ "New brand of Sikh militancy: Suave, tech-savvy pro-Khalistan youth radicalised on social media". Hindustan Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2021. Besoek op 27 April 2018.
  15. ↑ Majumdar, Ushinor. "Sikh Extremists in Canada, The UK And Italy Are Working With ISI Or Independently". Outlook India. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Julie 2019. Besoek op 8 Junie 2018. Q.Is dit duidelik watter "vreemde hand" hierdie hele beweging dryf? A. Getuienis wat deur die polisie en ander instansies ingesamel is, dui op die ISI as die sleuteloortreder van ekstremisme in Punjab. (Amarinder Singh Indiese Punjab-hoofminister)
  16. ↑ "Simranjit Singh Mann stokes row, dedicates Sangrur win to Jarnail Singh Bhindranwale: Know about pro-Khalistan leader" (in en), Firstpost, 27 Junie 2022, https://www.firstpost.com/politics/simranjit-singh-mann-stokes-row-dedicates-sangrur-win-to-jarnail-singh-bhindranwale-know-about-pro-khalistan-leader-10840911.html, besoek op 27 Junie 2022 
  17. ↑ "Sangrur Bypoll Results Live: AAP loses Bhagwant Mann's seat, SAD-A wins by 6,800 votes" (in en), Hindustan Times, 2022-06-26, https://www.hindustantimes.com/india-news/sangrur-by-election-results-2022-live-updates-counting-of-votes-lok-sabha-bypoll-results-in-punjab-101656210234523.html, besoek op 2022-06-26 
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Khalistan-beweging&oldid=2627777"