Kokketiel
| Kokketiel | |
|---|---|
| |
| ’n Kokketielmannetjie. | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Subfamilie: | |
| Genus: | Nymphicus Wagler, 1832
|
| Spesie: | N. hollandicus
|
| Binomiale naam | |
| Nymphicus hollandicus (Kerr, 1792)
| |
| |
| Verspreidingsgebied in rooi. | |
| Sinonieme | |
|
Psittacus hollandicus (Kerr, 1792) | |
Die kokketiel (Nymphicus hollandicus) is ’n lid van die Kaketoefamilie wat inheems aan Australië is. Hulle is oor die wêreld heen gewild as troeteldiere en is redelik maklik om te teel. As voëls wat in hokke aangehou word, is hulle naas die budjie die gewildste.[2]
Die kokketiel is die enigste lid van die genus Nymphicus. Dit is voorheen beskou as ’n kuifpapegaai, maar ná meer onlangse molekulêre studies[3] en DNS-toetse[4] is hulle in hul eie subfamilie, Nymphicinae, in die kaketoefamilie, Cacatuidae, geplaas. Dit is die kleinste voël in die familie. Kokketiele is inheems aan Australië en kom veral in die moeras-, struik- en boslande voor.
Beskrywing[wysig | wysig bron]
Die stand van die kokketiel se kuif dui sy gemoedstemming aan. Dit staan regop wanneer hy geskrik het of opgewonde is, skuins in ’n neutrale bui en plat teen die kop wanneer hy kwaad of op die verdediging is. Die voël se stert maak omtrent die helfte van sy totale lengte uit. Hy is sowat 30-33 cm lank en dus die klienste kaketoespesie.
Die "gewone grys" of "natuurtipe" kokketiel se vere is hoofsaaklik grys met opvallende wit vlekke aan die vlerke. Die mannetjie se gesig is geel of wit en die wyfie s’n hoofsaaklik grys of liggrys. Albei geslagte het ’n oranje kol op elke oor.
Hulle sing graag en kan geleer word om spesifieke wysies te sing. Soos papegaaie, maar in ’n mindere mate, kan hulle deur hul eienaars geleer word om woorde te herhaal.
Kokketiele is inheems aan Australië, waar hulle hoofsaaklik in droë of halfdroë gebiede voorkom, maar altyd naby water. Hulle is nomadies en sal trek na waar water en kos beskikbaar is.[2] Hulle word óf in pare óf in klein groepe aangetref.[2] Soms sal ’n paar honderd by ’n plek met water voorkom. Hulle eet dikwels landbougewasse.
Taksonomie en etimologie[wysig | wysig bron]
Die kokketiel is aanvanklik in 1793 deur die Skotse skrywer Robert Kerr as Psittacus hollandicus geklassifiseer. In 1832 is dit deur die Duitse ornitoloog Johann Georg Wagler na sy eie genus, Nymphicus, geskuif. Die genusnaam weerspieël die reaksie van een van die eerste groepe Europeërs wat die voëls in hul natuurlike habitat gesien het; hulle het gedink die voëls is so mooi dat hulle hulle na die mitologiese nimfe genoem het. Die spesienaam hollandicus verwys na Nieu-Holland, ’n historiese naam vir Australië.
Daar is lank geargumenteer oor die kokketiel se biologiese verwantskap; dit word nou in ’n monotipiese subfamilie, Nymphicinae, geklassifiseer, maar is in die verlede verkeerdelik gegroepeer onder die Platycercinae, die breëstertpapegaaie. Dié kwessie is nou opgelos met molekulêre studies. In ’n studie van 1984 is vasgestel hulle is nader aan kaketoes verwant as aan papegaaie.[3] Die unieke parakiet (wat langstertpapegaai beteken) se morfologiese eienskappe is ’n gevolg van die afname in grootte en die gepaardgaande verandering van sy ekologiese nis.
Die kokketiel word nou biologies geklassifiseer as ’n ware lid van Cacatuidae omdat hy al die kaketoe se biologiese eienskappe deel wat selde elders aangetref word.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ "Nymphicus hollandicus". IUBN-rooilys van Bedreigde Spesies. Weergawe 2013.2. Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur. 2012. Besoek op 26 November 2013.
{{cite web}}: Ongeldige|ref=harv(hulp) - ↑ 2,0 2,1 2,2 "Factsheets:Cockatiel" (in Engels). Australian Museum. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 November 2019. Besoek op 30 Augustus 2008.
- ↑ 3,0 3,1 Adams, M; Baverstock, PR; Saunders, DA; Schodde, R; Smith, GT (1984). "Biochemical systematics of the Australian cockatoos (Psittaciformes: Cacatuinae)". Australian Journal of Zoology. 32 (3): 363–77. doi:10.1071/ZO9840363.
- ↑ Brown, D.M. & Toft, C.A. (1999): Molecular systematics and biogeography of the cockatoos (Psittaciformes: Cacatuidae). Auk 116(1): 141-157.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- Video's, foto's en klanke Geargiveer 22 Maart 2016 op Wayback Machine – Internet Bird Collection
Wikispecies het meer inligting verwant aan Kokketiel
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kokketiel.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
