Kolosse van Memnon
Koördinate: 25°43′14″N 32°36′38″O / 25.72056°N 32.61056°O
| Kolosse van Memnon el-Colossat | |
|---|---|
| Egiptiese standbeelde | |
 Die kolosse in 2015.
| |
| Land |  Egipte
|
| Streek | Wes van Luxor |
| Soort | Standbeelde |
| Materiaal | Kwartsiet |
| Hoogte | Sowat 18 m |
| Opgedra aan | Amenhotep III |
Die Kolosse van Memnon (Arabies: el-Colossat of es-Salamat) is twee enorme steenstandbeelde van farao Amenhotep III wat voor sy verwoeste dodetempel by Thebe (Luxor) gestaan het. Dié was die grootste tempel in die Thebaanse Dodeakker. Die standbeelde staan al sedert 1350 v.C. en was bekend aan die antieke Grieke en Romeine, sowel as moderne reisigers en Egiptoloë.[1][2]
Die standbeelde bevat 107 inskripsies in Grieks en Latyn uit die Romeinse tyd, tussen 20 en 250 n.C. Baie van die inskripsies op die noordelikste standbeeld verwys na die Griekse mitologiese koning Memnon, en daar is destyds foutiewelik geglo die standbeeld is van hom.[3]
Beskrywing[wysig | wysig bron]
Die twee standbeelde wys Amenhotep III (fl. 14de eeu v.C.) in 'n sittende posisie; sy hande is op sy bene en hy kyk ooswaarts na die rivier. Twee korter figure is uitgekerf in die voorste troon langs sy bene: Dit is van sy vrou, Tije, en moeder, Moetemwija. Die kantpanele beeld die Nylgod Hapi uit.
Die beelde is gemaak van kwartsietkalksteen wat uit die steengroef by el-Gabal el-Ahmar (naby die hedendaagse Kaïro) kom en 675 km ver na Thebe vervoer is. Hulle was vermoedelik te swaar om op die Nyl te vervoer. Saam met die voetstukke is die kolosse 18 m hoog en het dit sowat 720 ton elk geweeg.[4][5] Hulle staan sowat 15 m van mekaar af.
Albei standbeelde is taamlik beskadig en die dele bo die middel is feitlik onherkenbaar. Hulle was vermoedelik aanvanklik identies, hoewel inskripsies en sekondêre kuns kon verskil het.
Die aanvanklike funksie van die kolosse was om wag te staan by die ingang na Amenhotep se dodetempel: 'n enorme konstruksie wat in die farao se leeftyd gebou is en waar hy voor en ná sy dood as 'n god op aarde aanbid is. Op sy dag was die tempelkompleks die grootste en weelderigste in antieke Egipte. Dit het 'n oppervlakte van 35 ha gehad en selfs ander farao's se indrukwekkende dodetempels, soos die Ramesseum, kon nie kers vashou nie. Selfs die tempel by Karnak was kleiner.
Buiten die kolosse is min van Amenhotep se tempel oor. Dit het aan die kant van die Nyl se vloedvlakte gestaan en jaarlikse vloede het die fondamente weggekalwe. Sommige latere heersers het ook hulle voorgangers se monumente afgebreek en dele daarvan herbruik.
Inskripsies uit die Romeinse tyd[wysig | wysig bron]
Die standbeelde bevat 107 inskripsies in Grieks en Latyn van tussen 20 en 250 n.C.; dit het moderne besoekers in staat gestel om die beelde aan die Griekse en Latynse letterkunde te verbind.[3] Baie van die inskripsies bevat die naam "Memnon".
Jean-Antoine Letronne het hulle die eerste keer deeglik bestudeer en aangeteken in sy boek van 1831 La statue vocale de Memnon considérée dans ses rapports avec l'Égypte et la Grèce.[6] Hy het hulle in 1848 in die tweede volume van sy Recueil des inscriptions grecques et latines de l'Égypte gekatalogiseer.[7]
Aardbewings[wysig | wysig bron]
Kort ná sy konstruksie is die tempel deur 'n aardbewing verwoes wat volgens moderne seismoloë in 1200 v.C. voorgekom het. Net die twee enorme standbeelde het bly staan. Hulle is verder verwoes deur 'n aarbewing in 27 v.C., waarna Romeinse owerhede hulle gedeeltelik gerestoureer het.[8]
Die aardbewing van 1200 v.C. het groot skeure in die aardoppervlak geopen en baie standbeelde is in 'n uitstekende toestand daarin begrawe. Die Armeens-Duitse argeoloog Hourig Sourouzian het begin om hulle uit te grawe en te restoureer. Hy het onthul die kompleks het bestaan uit drie spantorings, elk met enorme standbeelde daarvoor. Aan die agterkant het 'n reghoekige tempelkompleks bestaan uit 'n hof omring deur pilare. Tot dusver is vier van die standbeelde weer opgerig, en agt moet nog opgerig word. Sowat 200 beelde of stukke van beelde is in die Luxormuseum.[9]
Moderne foto's[wysig | wysig bron]
-
Die twee kolosse. -
Die westelike (of suidelike) kolos. -
Die oostelike (of noordelike) kolos. -
'n Panoramiese uitsig oor die terrein van die dodetempel.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ "Luxor, Egypt". BBC News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2013. Besoek op 6 Junie 2012.
- ↑ Wilfong, T.; S. Sidebotham; J. Keenan; DARMC; R. Talbert; S. Gillies; T. Elliott; J. Becker. "Places: 786066 (Memnon Colossi)". Pleiades. Besoek op 22 Maart 2013.
- ↑ 3,0 3,1 Rosenmeyer, P.A. (2018). The Language of Ruins: Greek and Latin Inscriptions on the Memnon Colossus. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-062632-7. Besoek op 13 Februarie 2022.
- ↑ R. F. Heizer; F. Stross; T. R. Hester; A. Albee; I. Perlman; F. Asaro; H. Bowman (21 Desember 1973). "The Colossi of Memnon Revisited". Science. Science. 182 (4118): 1219–1225. Bibcode:1973Sci...182.1219H. doi:10.1126/science.182.4118.1219. PMID 17811309. S2CID 39052980.
- ↑ "The Seventy Wonders of the Ancient World", red. Chris Scarre (1999) Thames & Hudson, Londen
- ↑ Letronne, A.J. (1833). La statue vocale de Memnon considérée dans ses rapports avec l'Égypte et la Grèce: étude historique faisant suite aux recherches pour servir à l'histoire de l'Égypte pendant la domination des grecs et des romains (in Frans). Imprimerie royale. Plate hier beskikbaar.
- ↑ Recueil des inscriptions grecques et latines de l'Égypte, volume 2, planches
- ↑ Archaeoseismological studies at the temple of Amenhotep III,Luxor, Egypt, Arkadi Karakhanyan et al, The Geological Society of America Special Paper 471, 2010
- ↑ Sourouzian, H. en Lawler, A.; Unearthing Egypt's Greatest Temple, Smithsonian Magazine 38, 46–53.
Skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kolosse van Memnon.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
