Ku
Kūkaʻilimoku | ||
Soort god | Hawais | |
God van | Oorlog, politiek, landbou en hengel | |
Metgesel | Hina |
Ku of Kū is in die Hawaise godsdiens een van die vier hoofgode. Die ander drie is Kanaloa, Kāne en Lono.
'n Paar geveerde beelde van gode stel vermoedelik Kū voor. Hy word onder baie name aanbid, insluitende Kū-ka-ili-moku (ook gespel Kūkaʻilimoku), die "Rower van Grond".[1] Rituele vir hom sluit in menslike offerandes, wat nie deel van die aanbidding van ander gode is nie.
Name van Kū
[wysig | wysig bron]Vanweë die veelvoudigheid wat deel is van die Hawaise begrip van godheid, kan Kū onder baie name aangeroep word, soos:
Woud en reën
[wysig | wysig bron]- Kū-moKū-haliʻi (Kū wat oor die grond versprei)
- Kū-pulupulu (Kū van die struike)
- Kū-olono-wao (Kū van die diep woud)
- Kū-holoholo-pali (Kū wat met trappe afgly)
- Kū-pepeiao-loa/-poko (Kū met die groot/klein ore)
- Kūpa-ai-keʻe (Kū wat die kano uitdissel)
- Kū-mauna (Kū van die berg)
- Kū-ka-ohia-laka (Kū van die ohia-lehua-boom)
Landbou en hengel
[wysig | wysig bron]- Kū-ka-o-o (Kū van die graafstok)
- Kū-Kūila (Kū van droë landbou)
- Kū-keolowalu (Kū van nat landbou)
- Kū-ula or Kū-ula-kai (Kū van die oorvloed van die see)
Oorlog
[wysig | wysig bron]- Kū-nui-akea (Kū die opperwese)
- Kū-kaʻili-moku (Kū die rower van grond)
- Kū-keoloewa (Kū die ondersteuner)
Godsdiens
[wysig | wysig bron]Kū was ook bekend as Akua. Hy was die god van oorlog, politiek, landbou en hengel. As die man van die godin Hina[2] word aangeneem daar is 'n vorm van komplementerende dualisme, want die woord kū in Hawais beteken "staan", terwyl "val" een betekenis van die woord hina is.[3] Dit word egter betwis.[4]
Kūkaʻilimoku was die beskermgod van koning Kamehameha I, wat die Hawaise eilande as die Koninkryk Hawaii verenig het. Hy het verskeie monumente vir die godheid laat oprig. Drie kolossale beelde van Kū is in 2010 vir die eerste keer in byna 200 jaar in die Biskopmuseum in Honolulu verenig.[5] Hulle is in die laat 18de of vroeë 19de eeu deur Kamehameha ingewy by een van sy tempels op die argipel.[6][7] 'n Geveerde beeld in die Biskopmuseum is vermoedelik Kamehameha se eie beeld van sy god. Dit is egter onseker of alle geveerde beelde voorstellings van Kū is.[8]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Beckwith, Martha (1970). Hawaiian Mythology. Honolulu: University of Hawaii Press. pp. 15. ISBN 0870220624.
- ↑ Beckwith (1970): p.12
- ↑ Pukui et al. (1992): p.25
- ↑ Tregear (1891): p.540
- ↑ Honolulu Advertiser Article
- ↑ Peabody Essex Museum Oceanic Collection
- ↑ British Museum Highlights
- ↑ "`aumakua hulu manu Kuka`ilimoku (feathered god image)". Collections Online. Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa. Besoek op 16 November 2010.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Beckwith, M. (1970): Hawaiian Mythology. University of Hawaii Press, Honolulu.
- Tregear, Edward (1891): Maori-Polynesian Comparative Dictionary. Lyon and Blair, Wellington.
- Pukui, Mary Kawena; Elbert, Samuel Hoyt; Mookini, Esther T. & Nishizawa, Yu Mapuana}} (1992): New Pocket Hawaiian Dictionary with a Concise Grammars and Given Names in Hawaiian. University of Hawaii PRess, Honolulu. ISBN 0-8248-1392-8
Skakels
[wysig | wysig bron]- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.