Menslikepapilloomvirus-infeksie
Menslikepapilloomvirus-infeksie | ||
Klassifikasie en eksterne bronne | ||
’n Menslike papilloom. | ||
ICD-10 | B97.7 | |
ICD-9 | 078.1 079.4 | |
DiseasesDB | 6032 | |
eMedicine | med/1037 | |
MeSH | D030361 | |
Mediese waarskuwing |
Menslike papilloomvirus | |
---|---|
Wetenskaplike klassifikasie | |
Orde: | nie toegeken
|
Familie: | Papillomaviridae
|
Genera | |
Alfapapilloomvirus |
Menslikepapilloomvirus-infeksie is ’n infeksie deur die menslike papilloomvirus (MPV).[1]
Simptome
[wysig | wysig bron]Die meeste MPV-infeksies veroorsaak geen simptome nie en klaar spontaan op.[2] In sommige gevalle kan hulle vratte of voorkankerletsels veroorsaak.[3] Laasgenoemde verhoog die risiko vir kanker van die serviks, vulva, vagina, penis, anus, mond en keel.[2][3]
Byna alle gevalle van servikale kanker is te wyte aan MPV, met twee tipes – MPV16 en MPV18 – wat verantwoordelik is vir 70 persent van gevalle.[2][4] Tussen 60 en 90 persent van die ander bogenoemde kankers word ook met MPV verbind.[4] MPV6 en MPV11 is ’n algemene oorsaak van genitale vratte en laringeale papillomatosis.[2]
Risikofaktore en voorkoming
[wysig | wysig bron]Die menslike papilloomvirus is ’n DNS-virus van die familie Papillomaviridae, waarvan meer as 150 soorte bekend is.[1][5] Meer as 40 soorte word deur seksuele kontak oorgedra en tas die anus en geslagdsele aan.[5]
Risikofaktore vir hardnekkige MPV-infeksies sluit in eerste seksuele kontak op ’n vroeë ouderdom, veelvuldige seksmaats, rook en ’n swak immuunstelsel.[2] MPV word meestal versprei deur volgehoue velkontak met die vagina of anus.[5] ’n Ma kan dit ook soms aan haar ongebore kind oordra.[6] Dit kan nie deur byvoorbeeld toiletsitplekke versprei word nie.[6] Iemand kan deur meer as een soort MPV besmet word.[6] Die virus tas net mense aan.[1]
Inenting kan die meeste algemene soorte infeksie voorkom.[5] Dit moet dus voor infeksie toegedien word en daarom is die aanbevole ouderdom tussen 9 en 13 jaar.[2]
’n Servikale ondersoek, soos met ’n Papsmeer, kan vroeë tekens van kanker opspoor.[2] In so ’n geval is vroegtydige behandeling moontlik en die resultate beter.[2] Servikale ondersoeke het die getal infeksies en sterftes weens servikale kanker in die ontwikkelde wêreld laat afneem.[7] Vratte kan met vriesing verwyder word.[1]
Voorkoms
[wysig | wysig bron]MPV is wêreldwyd die mees algemene seksueel oordraagbare infeksie.[1] Die meeste mense word die een of ander tyd in hul lewe daardeur geraak.[5] In 2012 was daar wêreldwyd sowat 528 000 nuwe gevalle en 266 000 sterftes weens servikale kanker.[8] Sowat 85% hiervan het in die ontwikkelende wêreld voorgekom.[2]
Sowat 1 persent van seksueel aktiewe volwassenes het genitale vratte.[6] Hoewel gevalle van vratte sedert die tyd van Antieke Griekeland aangeteken is, is hul virale aard eers in 1907 ontdek.[9]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Milner, Danny A. (2015). Diagnostic Pathology: Infectious Diseases (in Engels). Elsevier Health Sciences. p. 40. ISBN 9780323400374.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 "Human papillomavirus (HPV) and cervical cancer". WHO (in Engels). Junie 2016. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2018. Besoek op 10 Augustus 2016.
- ↑ 3,0 3,1 Ljubojevic, Suzana; Skerlev, Mihael (2014). "HPV-associated diseases". Clinics in Dermatology. 32 (2): 227–234. doi:10.1016/j.clindermatol.2013.08.007. ISSN 0738-081X. PMID 24559558.
- ↑ 4,0 4,1 "The Link Between HPV and Cancer". CDC (in Engels). 30 September 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2020. Besoek op 11 Augustus 2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 "What is HPV?". CDC (in Japannees). 28 Desember 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Maart 2020. Besoek op 10 Augustus 2016.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 "Human Papillomavirus (HPV) Questions and Answers". CDC (in Japannees). 28 Desember 2015. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Maart 2020. Besoek op 11 Augustus 2016.
- ↑ Sawaya, GF; Kulasingam, S; Denberg, TD; Qaseem, A; Clinical Guidelines Committee of American College of, Physicians (16 Junie 2015). "Cervical Cancer Screening in Average-Risk Women: Best Practice Advice From the Clinical Guidelines Committee of the American College of Physicians". Annals of Internal Medicine. 162 (12): 851–9. doi:10.7326/M14-2426. PMID 25928075.
- ↑ World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. pp. Chapter 5.12. ISBN 9283204298.
- ↑ Tyring, Stephen; Moore, Angela Yen; Lupi, Omar (2016). Mucocutaneous Manifestations of Viral Diseases: An Illustrated Guide to Diagnosis and Management (in Engels) (2 uitg.). CRC Press. p. 207. ISBN 9781420073133.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Menslike papilloomvirus by DMOZ Geargiveer 13 Januarie 2017 op Wayback Machine
- "Information Centre on HPV and Cancer", ICO, http://www.hpvcentre.net/
- Inentings teen die menslike papilloomvirus, Amerikaanse Nasionale Kankerinstituut, 22 Otober 2009
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia