NG gemeente Grootrivier
Die NG gemeente Grootrivier is ’n gemeente in die Noord-Kaaplandse Sinode van die Nederduitse Gereformeerde Kerk.
Grootrivier is een van die jongste “skema”-gemeentes van die NG Kerk aan die Oranjerivier en lê aan die suidelike oewer van die rivier. Met sy stigting het die gemeentegrense gestrek van Straussburg, sowat 11 km suidoos van Upington tot by Karos, sowat 32 km verder. Met enkele uitsonderings het die gemeente met sy stigting bestaan uit erfhouers, latere intrekkers wat hulle 20, 30 jaar vantevore aan die verskillende besproeiingskemas aan dié deel van die rivier kom vestig het. Daar was oorspronklik drie wyke in die gemeente: Straussburg (Vaalkoppies), Matjiesrivier en Karos. Afsonderlike dienste is op gelyke voet in elk van die wyke gehou.
Weens die gebrek aan sentralisasie het dit aan die begin onwaarskynlik gelyk dat 'n kerkgebou opgerig sou word. Die drie wyke het egter onderskeidelik sedert 1943, 1936 en 1931 elke ’n kerksaal gehad. Die wyke was eintlik die plaas van die drie eerste rivierboere. Hulle was: Frederick Johannes Strauss, uit die distrik Calvinia, wat hom op 10 Maart 1875 langs die rivier gevestig en sy plaas Matjiesrivier genoem het; sy kleinneef Koos Strauss, wat hom 'n paar jaar later gevolg en Vaalkoppies aangelê het; en, nog 'n paar jaar later, oom Jan Steenkamp, oorspronklike eienaar van die plaas Karos. Hierdie en ander vroeë intrekkers is deur die leraar van die gemeente Carnarvon bearbei.
Die eerste kerkdiens vir blankes is in 1883 deur ds. De Villiers van Carnarvon in 'n rietsteier op die plaas Matjiesrivier waargeneem. Oom Frikkie was die eerste kerkraadslid van hierdie geweste en hy het die kerkie laat oprig. Sy wyk het toe ingesluit 'n gebied wat vandag uit vier gemeentes bestaan. Selfs na 1889, toe die rivierboere in die gemeente Kenhardt geval het, moes hy nog afstande van meer as 110 km, per perdewa aflê om sy oefeningsbeurt waar te neem. Met die stigting van die gemeente Upington in 1893 was 'n ander kerkplek beskikbaar, maar 'n vol rivier het dit nogal dikwels vir die oewerbewoners aan die suidekant moeilik gemaak om nagmaal by te woon.
Die aanleg van die verskillende besproeiingsnedersettings het die getal oewerbewoners baie laat toeneem en buitedienste is gereeld in die verskillende wyke langs die rivier op gehou. Die oorspronklike gemeente Grootrivier, wat in 1932 van die gemeente Upington afgestig is, het van Grootdrink tot verby die dorpie Louisvale gestrek. Van hierdie gemeente is Grootdrink in 1941 afgestig. Die drie wyke Straussburg, Matjiesrivier en Karos, wat op 7 Desember 1949 afgestig is, het die oorspronklike naam behou, terwyl die res van die ou gemeente van toe af as Louisvale sou bekendstaan. Die eerste leraar van die gemeente, ds. P.J. van Jaarsveld, is op 15 April 1950 bevestig.
Bron
[wysig | wysig bron]- Olivier, ds. P.L. (samesteller). 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.