Gaan na inhoud

Radama I

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Radama I
Koning van Madagaskar

Regeer 1810 – 27 Julie 1828
Dinastie Hova
Voorganger Andrianampoinimerina
Opvolger Ranavalona I
Gebore 1793, Ambohimanga
Oorlede 27 Julie 1828 (op 35),
Rova van Antananarivo
Volle naam Laidama [1]
Eggenote Ramavo
Vader Andrianampoinimerina
Moeder Rambolamasoandro

Radama I "die Grote" (1793-1828) was die eerste Malgassiese monarg wat deur ’n Europese staat erken is as koning van Madagaskar (1810-1828). Hy het op 18-jarige ouderdom die troon bestyg ná die dood van sy pa, koning Andrianampoinimerina van die Koninkryk Imerina.[2]

Bewind

[wysig | wysig bron]

Verskeie prinsdomme wat deur sy pa verower is, het in opstand gekom ná die nuus van Andrianampoinimerina se dood,[3] en die nuwe koning moes dadelik op militêre veldtogte vertrek om die rebellies te onderdruk en sy posisie te vestig – dit het ingesluit die voltooiing van die onderwerping van die Betsileo-koninkryk.

Die graftombe van Radama I (regs), 1885.

Tydens Radama se bewind het die eerste Europeërs die Koninkryk Imerina op die eiland se sentrale plato, met die hoofstad Antananarivo, betree. Radama het die afgevaardigdes van die Londense Sendinggenootskap aangemoedig om skole te vestig en aan die adellikes en potensiële staatsdiens- en militêre rekrute ambagte te leer en hulle letterkundig te maak. Hulle het ook die Christelike geloof aan die eiland bekend gestel en die Bybel vertaal.

Groot politieke en sosiale hervormings het onder sy bewind plaasgevind, onder meer ’n einde aan die internasionale slawehandel, wat histories ’n sleutelbron van rykdom vir die Merina-monargie was. Met behulp van aggressiewe militêre veldtogte het hy tweederdes van die eiland onder sy heerskappy verenig.

Volgens Radama se Europese kontakte was hy openlik skepties oor die baie godsdienstige rituele en tradisies wat die vorige vier eeue onder die Merina-volk gevestig geraak het. Hy het veral die belangrikheid van die sampy, die 12 koninklike idole wat belangrik in hofrituele was, bevraagteken. Baie van die kulturele en tegnologiese vernuwings wat Radama ingestel het, is deur die grootste deel van die bevolking verwerp as ’n minagting van die erfenis van hul voorvaders en hul tradisies.[4]

Dood en opvolging

[wysig | wysig bron]

Alkoholmisbruik het Radama se gesondheid geknou en hy is voortydig op 35-jarige leeftyd oorlede. Hy is deur sy vrou met die hoogste rang, Ramavo, opgevolg as Ranavalona I.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Madagascar. Deur Olivier Cirendini
  2. Ade Ajayi, Jacob Festus (1998). General history of Africa: Africa in the nineteenth century until the 1880s. Paris: UNESCO. ISBN 9780520067011. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  3. Fage, J.D.; Flint, J.E.; Oliver, R.A. (1986). The Cambridge History of Africa: From c. 1790 to c. 1870. Londen: Cambridge University Press. ISBN 0-521-20413-5. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  4. Middleton, Karen (1999). Ancestors, Power, and History in Madagascar. Nederland: Brill. ISBN 9004112898. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]