Saint-Malo

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Saint-Malo

Kaart (arrondissement) Wapen
Vlag
 Land Frankryk
 Région (Admin. gewes) Bretagne
 Département Ille-et-Vilaine
 Koördinate 48°38′N 2°00′O / 48.633°N 2.000°O / 48.633; 2.000
 Stigting 541
 Oppervlakte:  
 - Totaal 36,58 vk km
 Hoogte bo seevlak 8 (0-51) m
 Bevolking:  
 - Totaal (2012) 44 620
 - Bevolkingsdigtheid 1 219,8/vk km
 Tydsone UTC +1
 - Somertyd UTC +2
 Burgemeester (2020-2026) Gilles Lurton (LR)
 Amptelike webwerf Ville Saint-Malo

Saint-Malo (Bretons: Sant-Maloù) is 'n stad in die Bretonse département Ille-et-Vilaine met 44 620 inwoners. Die stad staan bekend vir sy historiese middestad en sy versterkings en is tans een van die gewildste toeristebestemmings in Frankryk. Jacques Cartier, die ontdekker van Kanada, is 'n boorling van Saint-Malo. Die Suid-Atlantiese eilandgroep van die îles Malouines (Spaans: Malvinas, Engels: Falkland Islands) is so vernoem ter ere van die seemanne uit Saint-Malo.

Geografie[wysig | wysig bron]

Saint-Malo lê aan die Smaragkus (Frans: Côte d'Émeraude), naby die monding van die rivier Rance in die noordelike Bretagne en teenoor die bekende vakansieoord Dinard. Die historiese stadskern beslaan sowat 'n vyfde van Saint-Malo se oppervlakte en vorm 'n landtong in die baai van Saint-Malo.

Die getyekragsentrale

Saint-Malo se twee strande, die Plage de Bon Secours en die Plage du Môle, lê net voor die stadsmuur.

Die baai tussen die Bretagne en die Normandiese skiereiland Cotentin vorm 'n soort reusagtige driehoek. Die groot konsentrasie van water, wat hier gereeld optree, bied met die grootste getyeverskil in Europa 'n besonderse natuurskouspel: Die verandering van eb tot vloed laat die seespieël met sowat twaalf tot veertien meter styg - 'n verandering wat twee keer so groot is soos in ander Europese gebiede langs die Atlantiese kus. Drie van die eilande langs die kus (Grand Bé, Petit Bé en Fort Vauban, 'n vesting wat in die jaar 1689 deur die argitek Vauban opgerig is), is tydens laagwater te voet bereikbaar.

Die eerste en nog steeds grootste getyekragsentrale ter wêreld in die monding van die Rance, die Usine marémotrice de la Rance, is teen die begin van die sestigerjare opgerig en gebruik die getyeverskil vir kragopwekking. Met jaarliks meer as 400 000 besoekers is dit die gewildste industriële besienswaardigheid in Frankryk.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Saint-Malo was oorspronklik 'n Gallo-Romeinse nedersetting met die naam Aleth wat op 'n skiereiland voor die huidige stadswyk St. Servan ontstaan het. Danksy die strategiese ligging was die bewoners teen aanvallers beskerm. Desondanks het die Alane en Sakse tydens die 5de eeu daarin geslaag om die stad aan te val en te verwoes.

In die 6de eeu het die Walliese monnik Maclow met die kerstening van die inwoners begin en die eerste bisdom van die kusgebied gestig Die huidige naam van die stad is 'n Franse weergawe van sy naam.

'n Lugfoto van Saint-Malo se hawe

Met die geleidelike groei van die nedersetting het Saint-Malo tot op die vasteland uitgebrei. Die heilige Servan is as die beskermheilige van die nuwe stadswyk vereer. Die Noormanne het tydens die 12de eeu 'n reeks aanvalle op Saint-Malo uitgevoer, en die bevolking was genoodsaak om na die eiland noord van die stad uit te wyk. In 1142 het die biskop van Saint-Malo hulle gevolg. Naas 'n nuwe katedraal is destyds ook die groot stadsmuur van Saint-Malo opgerig.

Die bloeitydperk van die stad het tydens die 16de eeu begin. Vissery en handel het as die grondslag vir Saint-Malo se ekonomiese welvaart gedien. 1590 is die onafhanklike Republiek van Saint-Malo uitgeroep. As 'n seemag het dit gelykgestaan aan lande soos Portugal en Nederland.

Saint-Malo was in hierdie tydperk ook die tuishawe van die angsaanjaende Korsare, met name Robert Surcouf, wat met sy vinnige en beweeglike skip Renard ("Vos") veral Nederlandse en Engelse handelskepe aangeval het. Danksy talle suksesvolle rooftogte het hy reeds op die ouderdom van 35 jaar afgetree. Seerowery was ook eeue lank die broodwinning van die Rothéneuf-gesin in die gelyknamige dorp sowat vyf kilometer van Saint-Malo af.

Ná die landing van die geallieerde troepe in Augustus 1944, tydens die Tweede Wêreldoorlog, is driekwart van die stad deur 'n brand verwoes, tog het die inwoners van Saint-Malo in teenstelling met baie ander stede in Noord-Frankryk besluit om hulle stad volgens ou planne en afbeeldings weer in die styl van die 18de eeuse klassisisme te herstel. Skenkings vir die heropbou van Saint-Malo is na die oorlog ook uit die Kanadese provinsie Quebec ontvang.

Die nabygeleë dorpe Saint-Servan en Paramé is in die jaar 1967 by Saint-Malo ingelyf. Die stad is vandag 'n besige toeristebestemming en belangrike nywerheidsentrum. Saint-Malo was ook een van die eerste Franse stede wat oor 'n sentrum vir thalassoterapie beskik het.

Wapen en leuse[wysig | wysig bron]

Die wapen van Saint-Malo pryk met 'n hermelien, wat met 'n armemantel beklee deur die stadspoort van Saint-Malo gaan en die leuse Semper fidelis ("steeds getrou"). Die trotse burgers het 'n tweede leuse: Ni français, ni breton, malouin je suis - "Ek is nóg Fransman, nóg Breton, maar 'n burger van Saint-Malo".

Panoramabeelde[wysig | wysig bron]

Saint-Malo