Shingwedzirivier
Shingwedzirivier Xingwidzi of Tshingwedzi | |
---|---|
Die Shingwedzirivier in die Krugerwildtuin
| |
Stroomgebied | Suid-Afrika en Mosambiek |
Oorsprong | Oos-suidoos van Thohoyandou |
Monding | Olifantsrivier |
Monding-hoogte | 86 m |
Koördinate: 23°5′24″S 31°24′43″O / 23.09000°S 31.41194°O |
Die Shingwedzirivier (ook Xingwedzi in moderne Tsonga-ortografie[1]) is 'n rivier in Limpopo-provinsie, Suid-Afrika en Gaza-provinsie, Mosambiek.
Die rivier dreineer die plato aan die suidoostelike kant van die Soutpansberg.[2] Die oorsprong is ongeveer 40 km oos-suidoos van Thohoyandou. Dit vloei in 'n oostelike rigting deur die Laeveld en daarna deur die Krugerwildtuin.[3]
Die Shingwedzi is 'n linkerhand-takrivier van die Olifantsrivier wat 12 km stroomaf van die Massingirdam aansluit by die Olifantsrivier, daarna die Limpopo, voor dit suid draai en uiteindelik by Xai-Xai noordoos van Maputo in die Indiese Oseaan uitmond.[4]
Oorbeweiding en besproeiing langs die rivier het deur die jare erge gronderosie veroorsaak, veral na harde reënbuie.[5]
Die rivierbedding is 'n puik plek om vir Savanne-olifante op die uitkyk te wees, aangesien teeltroppe van 50 tot 60 algemeen hier waargeneem word.[6]
Sytakke
[wysig | wysig bron]Die belangrikste riviere in die Shingwedzibekken is:[7][8]
- Bububuspruit
- Klein-Shingwedzirivier
- Mandzororivier
- Mphongolorivier
- Shisharivier
- Phugwanerivier
- Dzombospruit
- Mashokwespruit
- Tshamidzispruit
Damme
[wysig | wysig bron]Twee damme is in die Shingwedzi in die Krugerwildtuin geleë, die Kanniedooddam (gesluit in 2018) en die Sirhenidam.[9] Die Makuleke-dam is in die Mphongolorivier.
In 1978 is die Kanniedooddam 9 km stroomaf van die kamp gebou, maar 40 jaar later weer afgebreek, in lyn met 'n rehabilitasieprojek wat kunsmatige waterpunte vir diere beperk.[10] Die kunsmatige voorsiening van water in 'n natuurlike droë streek het erosie en agteruitgang in die omgewing veroorsaak. Skaars herbivoorspesies soos die bastergemsbok het gely as gevolg van verhoogde weidingskompetisie deur volop grasvreters, en van predasie deur leeus wat eweneens hul gebiede uitgebrei het.
Samevloei in Mosambiek
[wysig | wysig bron]- Die rivier vloei naby die noorde-oewer van die Massingirdam verby voordat dit 12 km later by 23°53′30″S 32°17′08″O / 23.89167°S 32.28556°O by die Olifantsrivier aansluit.[11]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Jenkins, Elwyn (2007). Falling Into Place: The Story of Modern South African Place Names. New Africa Books. pp. 97–100. ISBN 9780864866899.
- ↑ "Environmental Management Framework for the Olifants and Letaba Rivers Catchment area" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 27 Desember 2013. Besoek op 16 Desember 2012.
- ↑ Luvuvu Lethaba WMA 2
- ↑ Belangrikste riviere in Suid-Afrika (en)
- ↑ Shingwedzi River why is it the most polluted river in the KNP?
- ↑ Shingwedzi Ruskamp – Krugerwildtuin – SANParke (en)
- ↑ Rivers of the Kruger National Park... Perennial and Seasonal (en)
- ↑ Petersen, Robin; Riddell, Eddie; Govender, Danny; Sithole, Hendrik; Venter, Jacques; Mohlala, Thabo (2015). "State of the rivers – Kruger National Park" (PDF). sanparks.org. Savanna Science Networking Meeting 2015 – Skukuza, KNP. Besoek op 25 Februarie 2022.
- ↑ The Vulnerability of the Shingwedzi River, a Non-Perennial River in a Water Stressed Rural Area of the Limpopo Province, South Africa (en)
- ↑ Zietsman, Gabi (4 April 2018). "SANParks will demolish Kanniedood Dam in Kruger for the environment". traveller24.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2018. Besoek op 14 Maart 2019.
- ↑ Massingir Dam & Flooding of Olifants Gorge (en)