Vitamien A: Verskil tussen weergawes
Uitleg van bronteks |
Inligting bygewerk |
||
Lyn 30: | Lyn 30: | ||
* Betakaroteen |
* Betakaroteen |
||
Vitamien A (retinol of akseroftol) kan in die menslike dunderm van die provitamien karoteen vervaardig word. Veral groente soos wortels en pampoen (die met donkergeel kleure) is 'n goeie bron hiervan. Die gebreksiekte wat ontstaan weens 'n vitamien A-tekort is nagblindheid (hemeralopie), want vitamien A is noodsaaklik om ʼn verbinding met gesigspurper (rodopsien) te vorm. |
|||
Vitamien A (beide retinol en betakaroteen) is noodsaaklik vir verskeie funksies van die liggaam. Dit is onontbeerlik vir die vel en visie. |
|||
Die [[proteïen]] kom in die stafies van die retina voor en dit maak sig in die donker moontlik. [[Xeroftalmie]], 'n toestand waarby die bindvlies van die [[oog]] (konjunktiva), en in sommige gevalle ook die horingvlies (kornea), uitdroog, is ʼn gebreksiekte wat ook deur ʼn vitamien A-tekort veroorsaak word. Die gebreksiekte is een van die grootste oorsake van [[blindheid]] by kinders in [[Afrika]] en [[Asië]]. |
|||
Indien die slagoffers vroegtydig met vitamien A behandel word, kan die siekte genees word, maar as die pasiënt eers blind is, is die toestand blywend. Die vel kan ook tydens ʼn gebrek 'n abnormale keratinisasie ondergaan, sodat dit droog en skurf word. |
|||
== Bronne == |
== Bronne == |
||
Lyn 36: | Lyn 40: | ||
== Verwysings == |
== Verwysings == |
||
* Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409699, volume 28, bl. 175 |
|||
{{Verwysings}} |
{{Verwysings}} |
||
Wysiging soos op 10:39, 17 September 2019
Vitamien A | |
---|---|
Chemie | |
Chemiese formule | C20H30O |
Molêre massa | 286.4516 g/mol |
Oplosbaarheid | |
CAS registernommer | 68-26-8 |
Vitamien A is 'n komplekse vetoplosbare vitamien wat in twee vorme voorkom:
- Retinol
- Betakaroteen
Vitamien A (retinol of akseroftol) kan in die menslike dunderm van die provitamien karoteen vervaardig word. Veral groente soos wortels en pampoen (die met donkergeel kleure) is 'n goeie bron hiervan. Die gebreksiekte wat ontstaan weens 'n vitamien A-tekort is nagblindheid (hemeralopie), want vitamien A is noodsaaklik om ʼn verbinding met gesigspurper (rodopsien) te vorm.
Die proteïen kom in die stafies van die retina voor en dit maak sig in die donker moontlik. Xeroftalmie, 'n toestand waarby die bindvlies van die oog (konjunktiva), en in sommige gevalle ook die horingvlies (kornea), uitdroog, is ʼn gebreksiekte wat ook deur ʼn vitamien A-tekort veroorsaak word. Die gebreksiekte is een van die grootste oorsake van blindheid by kinders in Afrika en Asië.
Indien die slagoffers vroegtydig met vitamien A behandel word, kan die siekte genees word, maar as die pasiënt eers blind is, is die toestand blywend. Die vel kan ook tydens ʼn gebrek 'n abnormale keratinisasie ondergaan, sodat dit droog en skurf word.
Bronne
Alle lewende organismes benodig vitamien A, maar mense en diere kan dit nie self sintetiseer nie. Dit moet uit hul dieet verkry word.
Verwysings
- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409699, volume 28, bl. 175