Antoine Lavoisier

Antoine Laurent Lavoisier

Marie Lavoisier en eggenoot, Portret deur Jacques-Louis David 1788

Antoine Laurent Lavoisier (Parys, 26 Augustus 1743 – aldaar, 8 Mei 1794) was 'n Franse chemikus. Hy was die eerste om die behoudswet vir materie te formuleer. Hy het die element suurstof ontdek en die phlogistonteorie weerlê. Lavoisier word dikwels gesien as die vader van die moderne skeikunde: die man wat van skeikunde 'n regte wetenskap gemaak het. Tot sy tyd kon chemie en alchemie nog nie duidelik geskei word nie.

Biografie

Hy is in Parys gebore as die seun van Jean Antoine Lavoisier en Émilie Punctis, en het daar grootgeword. Lavoisier het vanaf 1754 tot 1761 'n studie in skeikunde, plantkunde, astronomie en wiskunde aan die Mazarin-universiteit in Parys gevolg. Sy eerste publikasie in die chemie het in 1746 verskyn. In 1767 het hy in Elsas en Lotaringe 'n geologiese studie uitgevoer. In 1768 is hy verkies tot lid van die Franse Académie des sciences.

In 1771 trou Lavoisier met Marie-Anne Pierrette Paulze, net 13 jaar oud. Sy help hom om Engelse dokumente te vertaal en illustreer sy werke. Vanaf 1775 werk hy vir die koninklike buskruitadministrasie aan die verfyning van die produksieproses van buskruit.

Die politiek en sy dood

Weens sy regstudies raak Lavoisier by die politiek betrokke. Daardeur kry hy op 26 jaar ouderdom werk by 'n Ferme Général, of "Algemene Plaas", 'n (staats)bedryf wat baie winsgewend is maar ook gehate, vanwee die belastings wat gehef word. Lavoisier poog om die monetêre stelsel en die belastingstelsel te hervorm. In sy werk vir die Franse (koninklike) outoriteite neem hy deel aan die ontwikkeling van die metrieke stelsel om die uniformiteit van de mate en gewigte in Frankryk te bevorder.

Hy was een die 28 vernaamste belastinggaarders van die "Ancien Régime" (ou bedeling) gewees en in 1794 in die tyd van die rewolusionêre skrikbewind is dit teen hom gebruik om hom te veroordeel tot die guillotine. Jean Paul Marat, 'n fanatieke en invloedryke rewolusionêr (en minder suksesvolle wetenskaplike) was sy vyand en het hom as "vyand van die rewolusie" aangekla, moontlik omdat Lavoisier een van Marat se ontdekkings verwerp het. Net anderhalf jaar na sy dood het die Franse regering teenoor Lavoisier se vrou erken dat dié veroordeling ongeregtig was.