Ur-Nammu
Ur-Nammu | ||
Koning Ur-Nammu, stigter van die Derde Dinastie van Ur, op ’n silinderseël. | ||
Bewind | c. 2112-2094 v.C. | |
Voorganger | Utu-hengal | |
Opvolger | Shulgi | |
Kinders | Shulgi | |
Koningshuis | Derde Dinastie van Ur |
Ur-Nammu (of Oer-Nammoe, Ur-Namma, Ur-Engur, Ur-Gur; Sumeries: 𒌨𒀭𒇉; bewind omstreeks 2112-2094 v.C., middelchronologie) het die Sumeriese Derde Dinastie van Ur in Suid-Mesopotamië gestig nadat die streek verskeie eeue lank onder Akkadiese en Goetese heerskappy was. Sy groot prestasie was om ’n staat op te bou en hy word veral onthou vir sy regskode, die Kode van Ur-Nammu, die oudste bewaarde voorbeeld ter wêreld. Sy titels was "koning van Ur" en "koning van Sumer en Akkad".
Bewind
[wysig | wysig bron]Volgens die Sumeriese Koningslys het Ur-Nammu 18 jaar lank regeer.[2] Jaarname vir 17 van dié jare is bekend, maar die volgorde is onseker. Een jaarnaam vermeld die verwoesting van Goetium, terwyl twee blykbaar sy regshervormings gedenk.[3]
Onder sy militêre suksesse tel die verowering van Lagasj en die oorwinnings oor sy vorige oorheersers by Uruk. Hy is eindelik erken as ’n belangrike streekheerser (van Ur, Eridu en Uruk) op ’n kroning in Nippur en hy het glo geboue in Nippur, Larsa, Kisj, Adab en Umma laat bou. Hy het ook die paaie en algemene orde herstel ná die Goetese tydperk.[4] Dit is nou bekend dat die bewind van Puzur-Inshushinak in Elam met syne oorvleuel het.[5] Ur-Nammu, wat homself "koning van Sumer en Akkad" genoem het, is moontlik die persoon wat vroeg in sy bewind die gebiede van Sentraal- en Noord-Mesopotamië verower het wat Puzur-Inshushinak beset het, waarskynlik ten koste van die Goeteërs, voordat hy Susa verower het.[6]
Ur-Nammu het opdrag vir die bou van ’n paar ziggoerats gegee, insluitende die Groot Ziggoerat van Ur.[7]
Hy is in ’n geveg teen die Goeteërs dood nadat sy leër hom versaak het.[4] Hy is ná sy dood vergoddelik en deur sy seun Shulgi opgevolg.[2] Sy dood op die slagveld is gedenk in die lang geskrif "Dood van Ur-Nammu".[4][8][9]
Jaarname van Ur-Nammu
[wysig | wysig bron]Feitlik al die jaarname van Ur-Nammu is bekend en dit gedenk groot gebeure tydens sy bewind. Die belangrikste naamjare is:
Jaar: "Ur-Namma (is) koning"
Jaar: "Ur-Namma verklaar amnestie in die land"
Jaar: "Die muur van Ur word gebou"
Jaar: "Die koning ontvang koningskap van Nippur"
Jaar: "Die tempel van Nanna word gebou"
Jaar: "Die A-Nintu-kanaal word gebou"
Jaar: "Die land van die Goeteërs word verwoes"
Jaar: "Die god Lugal-bagara word in sy tempel ingebring"
—Belangrikste jaarname van die bewind van Ur-Nammu.[10]
Artefakte
[wysig | wysig bron]-
Silinderseël van Ur-Nammu. Britse Museum.[11]
-
"Ur-Nammu, koning van Ur, en koning van Sumer en Akkad".
-
’n Beeldjie van koning Ur-Nammu.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Enderwitz, Susanne; Sauer, Rebecca (2015). Communication and Materiality: Written and Unwritten Communication in Pre-Modern Societies (in Engels). Walter de Gruyter GmbH & Co KG. p. 28. ISBN 978-3-11-041300-7.
- ↑ 2,0 2,1 Thorkild Jacobsen, The Sumerian King List (Chicago: University of Chicago Press, 1939),pp. 122f
- ↑ Year-names for Ur-Nammu
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Hamblin, William J., Warfare in the Ancient Near East to 1600 BC (New York: Routledge, 2006).
- ↑ Wilcke; See Encyclopedia Iranica articles AWAN, ELAM
- ↑ Steinkeller, Piotr. Puzur-Inˇsuˇsinak at Susa: A Pivotal Episode of Early Elamite History Reconsidered (in Engels). pp. 298–299.
- ↑ "The ziggurat (and temple?) of Ur-Nammu". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2007. Besoek op 8 Julie 2007.
- ↑ Shipp, R. Mark (2002). Of Dead Kings and Dirges: Myth and Meaning in Isaiah 14:4b-21 (in Engels). BRILL. pp. 61–63. ISBN 978-90-04-12715-9.
- ↑ Kramer, Samuel Noah (1967). "The Death of Ur-Nammu and His Descent to the Netherworld". Journal of Cuneiform Studies. 21: 104–122. doi:10.2307/1359365. ISSN 0022-0256. JSTOR 1359365.
- ↑ "Year names of Ur-Nammu".
- ↑ "Hash-hamer Cylinder seal of Ur-Nammu". British Museum.
Skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Ur-Nammu.
- Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.