Vitamien B12
| Kobalamien | |
|---|---|
| |
| Chemie | |
| Sistematiese naam | α-(5,6-dimetielbensimidasoliel) kobamiedsianied |
| Chemiese formule | C63H88CoN14O14P |
| Molêre massa | 1355.37 g/mol |
| Voorkoms | Donkerrooi poeier |
| Oplosbaarheid | 12 g/l in water; byna onoplosbaar in asetoon, eter en chloroform |
| CAS registernommer | 68-19-9 |
Vitamien B12, ook bekend as kobalamien, is 'n wateroplosbare vitamien en een van die agt B-vitamiene. Dit speel 'n belangrike rol in die normale funksionering van die brein en senuweestelsel, en ook in die vorming van bloed. Dit is gewoonlik betrokke by die metabolisme in elke sel van die menslike liggaam, veral wat DNS-sintese en -regulering, vetsuurbiosintese en energieproduksie betref.
Nie swamme, plante, óf diere is in staat om self vitamien B12 te vervaardig nie. Slegs bakterieë en archaea besit die ensieme wat nodig is vir die sintese, hoewel baie kossoorte 'n natuurlike bron van B12 is as gevolg van bakteriële simbiose. Die vitamien is die grootste en struktureel mees-ingewikkelde vitamien en kan in die nywerheid slegs geproduseer word deur bakteriële fermentasie-sintese.
Mediese gebruike
[wysig | wysig bron]Vitamien B12 word toegedien tydens vitamien B12-tekort, sianiedvergiftiging, of om 'n oorerflike tekort aan transkobalamien II te behandel.[1] Dit word as deel van die Schillingtoets vir die diagnose van bloedarmoede gebruik.[1]
Vir sianiedvergiftiging, kan 'n groot hoeveelheid van hidroksokobalamien binneaars toegedien word in kombinasie met natriumtiosulfaat.[2] Die meganisme van aksie is eenvoudig: Die hidroksokobalamienhidroksied ligand word verplaas deur die giftige sianied-ioon, en die gevolglik skadelose sianokobalamien-kompleks word uitgeskei in die urine. In die Verenigde State van Amerika het die FDA (Food and Drug Administration) in 2006 die gebruik van hidroksokobalamien goedgekeur vir die akute behandeling van sianiedvergiftiging.[3]
Hoë vitamien B12-vlakke in bejaardes kan beskerming bied teen breinatrofie wat verband hou met Alzheimer se siekte en verswakte kognitiewe funksie.[4]
Aanbevole inname
[wysig | wysig bron][5] Die dieetverwysingsinname van vitamien B12 vir 'n volwassene wissel van 1.5 µg per dag (vir die VK) [6] tot 2-3 µg per dag (vir die VSA).[5]
Daar word gemeen dat vitamien B12 wat mondelings ingeneem word veilig is in hoeveelhede wat nie die aanbevole dieettoelae oorskry nie. Die aanbevole dieettoelae vir vitamien B12 in swanger vroue is 2.6 mg per dag en 2.8 mg tydens laktasie.[7] Daar is onvoldoende inligting beskikbaar oor die veiligheid van hoër inname van vitamien B12 tydens swangerskap.
Die Amerikaanse Instituut van Medisyne beweer dat, aangesien 10 tot 30% van die ouer mense nie natuurlike vitamien B12 uit hul voeding kan absorbeer nie, dit raadsaam is om vir diegene 51 jaar en ouer B12-gefortifiseerde kosse of B12 aanvullings tot op die aanbevole inname te verskaf.[8]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 "Vitamin B12". The American Society of Health-System Pharmacists (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2020. Besoek op 3 April 2011.
- ↑ Hall AH, Rumack BH. "Hydroxycobalamin/sodium thiosulfate as a cyanide antidote". The Journal of Emergency Medicine.
- ↑ Dart RC. "Hydroxocobalamin for acute cyanide poisoning: new data from preclinical and clinical studies; new results from the prehospital emergency setting". Clinical Toxicology. 44.
- ↑ Vogiatzoglou A, Refsum H, Johnston C. "Vitamin B12 status and rate of brain volume loss in community-dwelling elderly". Neurology. 71.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ 5,0 5,1 "Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B12" (in Engels). Office of Dietary Supplements, National Institutes of Health. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2012. Besoek op 28 September 2011.
- ↑ "Vitamins and minerals – B vitamins and folic acid". National Health Service (in Engels). National Health Service (NHS). 26 November 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Oktober 2017. Besoek op 19 Februarie 2014.
- ↑ Institute of Medicine (1998). "Vitamin B12". Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline. Washington, DC: The National Academies Press. pp. 340–342. ISBN 0-309-06554-2. Besoek op 7 Februarie 2012.
- ↑ "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Junie 2010. Besoek op 18 Desember 2014.
