Ysterpentakarboniel
|
Algemeen | |
|---|---|
| Naam | Ysterpentakarboniel |
 |
 |
| Chemiese formule | Fe(CO)5 |
| Molêre massa | 195,90 [g/mol][1] |
| CAS-nommer | 13463-40-6[1] |
| Voorkoms | vloeistof[1] |
| Fasegedrag | |
| Selkonstantes | a=1156,57(5); b= 673,88(4); c=913,36(11); β=107,882(1)°[2] |
| Ruimtegroep | C2/c |
| Nommer | 15 |
| Smeltpunt | -20 °C[1] |
| Kookpunt | 103 °C[1] |
| Digtheid | 1,49 at 25°C[1] |
| Oplosbaarheid | |
|
Suur-basis eienskappe | |
| pKa | |
|
Veiligheid | |
| Flitspunt | -15°C [1] |
| LD50 | 5,1 [mg/kg] (oraal) [1] |
| LC50 | 0,08 [mg/L] 4 uur [1] |
|
Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande. | |
Portaal  Chemie
| |
Ysterpentakarboniel is 'n organometaalverbinding van yster is sy oksidasietoestand nul en koolstofmonoksied met die chemiese formule Fe(CO)5
Kristalstrukture[wysig | wysig bron]
Die molekule het in die gasfase n trigonaalbipiramidale vorm met simmetrie D3h. Die verbinding kristalliseer in 'n monokliniese struktuur (ruimtegroep C2/c) waarin die molekule slegs 'n tweetallige as (C2) besit. Onder 105K verwring die struktuur tot 'n trikliniese fase (P1) waarin die molekule ook sy tweetallige as verloor.[3]
Gebruike[wysig | wysig bron]
Ysterpentakarboniel het verskeie gebruike:[4]
- Dit word as katalisator gebruik vir 'n wye verskeidenheid reaksies vir Fischer-Tropsch hidroformilering, olefien-isomerisasie en by watergasverskuiwingsreaksies.
- Dit word aangewend om swael uit steenkool en petroleumprodukte te verwyder.
- Dit is 'n belangrike beginmateriaal vir die vervaardiging van chemies suiwer yster, ysteroksiede, ysterkatalisators en dun ysterfilms.
- Dit is 'n nuttige reagens wat reageer met alkali, amiene, koolstoftetrachloried, halogene, waterstof, merkaptane, kwik- en ander soute.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 "safety data sheet". Sigma.
- ↑ A. Dominic Fortes, Stewart F. Parker. "Electronic Supplementary Information For: Structure and spectroscopy of iron pentacarbonyl, Fe(CO)5" (PDF). JACS.
{{cite web}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link) - ↑ A. Dominic Fortes and Stewart F. Parker (2022). "Structure and Spectroscopy of Iron Pentacarbonyl, Fe(CO)5". J. Am. Chem. Soc. 144 (38): 17376–17386. doi:10.1021/jacs.2c01469.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link) - ↑ "Iron Pentacarbonyl (IPC)". American carbonyl.