Neanderdaller: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Nuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Nuwe artikel, nog besig
(Geen verskil)

Wysiging soos op 14:00, 15 Februarie 2014

Neanderdaller
Tydperk: 0.6–0.03 m. jaar gelede
↓
Middel- tot Laat Pleistoseen
’n Neanderdal-kopbeen.
90px
’n Neanderdal-skelet (Amerikaanse Museum van Natuurgeskiedenis).
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk:
Animalia
Filum:
Chordata
Klas:
Mammalia
Orde:
Primates
Familie:
Hominidae
Genus:
Homo
Spesie:
H. neanderthalensis
Binomiale naam
Homo neanderthalensis
William King, 1864
Die Neanderdaller kon voorgekom het so ver as die Altai- en die Oeralgebergte.
Sinonieme

Homo mousteriensis[1]
Homo sapiens neanderthalensis
Palaeoanthropus neanderthalensis[2]

', Kopbeen wat in 1886 in België ontdek is.
Deel van ’n kind se kopbeen uit La Garigüela.
Kopbeen uit La Chapelle aux Saints.
’n Kopbeen uit Gibraltar.

Die Neanderdallers of Neanderdalmense is ’n uitgestorwe spesie van archaïese mense in die genus Homo, moontlik ’n subspesie van Homo sapiens.[3] Hulle was baie na verwant aan moderne mense:[4][5] hul DNA verskil net 0,3%, wat egter steeds twee keer so groot is as die grootste DNA-verskil tussen hedendaagse mense.[6] Oorblyfsels van Neanderdallers sluit in bene en steengereedskap, wat aangetref word van Wes-Europa tot in Sentraal-Asië. Die spesies is genoem na Neanderdal, die vallei in Duitsland waar dit die eerste keer ontdek is.

Die ligging van Neanderdal in Duitsland.

Hulle word gewoonlik geklassifiseer as die spesie Homo neanderthalensis, maar sommige wetenskaplikes beskou hulle as Homo sapiens neanderthalensis, ’n subspesie van Homo sapiens.[7] Die eerste mense wat proto-Neanderdal-eienskappe gehad het, het vermoedelik so vroeg as 600 000–350 000 jaar gelede in Europa gewoon.[8]

Die presiese tyd waarin hulle gelewe het, word betwis. Fossiele wat in Kroasië gevind is, dateer uit tussen 33 000 en 32 000 jaar gelede, en Neanderdal-artifakte uit Gibraltar is vermoedelik minder as 30 000 jaar oud, maar in ’n studie is fossiele van twee Spaanse terreine herdateer tot 45 000 jaar oud, en trek moontlik vorige daterings in twyfel. Skeletoorblyfsels van Cro-Magnon (’n vroeë Europese moderne mens) met ’n paar "Neanderdal-eienskappe" is in Portugal gevind en dateer uit 24 500 jaar gelede, wat dui op ’n moontlikheid dat daar ’n groot vermenging tussen die Cro-Magnon- en Neanderdal-bevolkings in dié streeks was.[9]

Verskeie kulturele oorblyfsels word met die Neanderdallers in Europa verbind. Die vroegste dateer uit sowat 300 000 jaar gelede.[10] Vondste uit later tydperke dui daarop dat die relieke geleidelik deur die Neanderdallers ontwikkel is, eerder as deur nuwe bevolkings wat in die streek aangekom het.[11]

Die Neanderdalmens se breinvermoë van 1 600 cc[12] was merkbaar groter as dié van die moderne mens s’n (gemiddeld 1 400 cc]]. In 2008 het ’n groep wetenskaplikes in ’n studie met driedimensionele rekenaarsimulasies Neanderdal-kinders gerekonstrueer gegrond op fossiele wat in Rusland en Sirië gevind is. Daarvolgens was Nanderdal- en mensbabas se breine dieselfde grootte met geboorte, maar die Neanderdal-volwassenes het groter breine gehad.[13] Hulle was baie sterker as die moderne mens en het veral sterk arms en hande gehad.[14] Mans was 164–168cm en vroue 152–156 cm lank.[15]

In 2010 is genetiese getuienis gepubliseer wat daarop dui dat Neanderdallets bygedra het tot die DNA van die moderne mens, moontlik deur verbastering tussen 80 000 en 30 000 jaar gelede. Volgens die studie het Neanderdal-gene tot 1-4% van die bevolking se genoom uitgemaak teen die tyd dat mense oor Eurasië begin versprei het (rofweg soos om een Neanderdaller as ’n groot-groot-groot-grootouer te hê).[16] Ötzi die ysman, Europa se oudste bewaarde mummie, het ’n selfs groter persentasie Neanderdal-gene gehad.[17] Onlangse bevindings dui aan mense buite Afrika selfs meer Neanderdal-gene kan hê – tot 20%.[18]

In Desember 2013 het navorsers berig Neanderdallers het ’n sekere gedrag getoon met begrafnisse en dat hulle hul dooies begrawe het.[19] Wetenskaplikes het in dieselfde jaar vir die eerste die hele genoom van ’n Neanderdaller bekend genaak. Die genoom is onttrek uit ’n toonbeentjie van van ’n 130 000 jaar oue Neanderdaller wat in ’n grot in Siberië gevind is.[20][21]

Oorsprong

Vergelykings tussen die DNA van Neanderdallers en moderne mense dui daarop dat hulle tussen 350 000 en 400 000 jaar gelede van ’n gemeenskaplike voorouer afgestam het. Dit was moontlik Homo heidelbergensis, wat tussen 800 000 en 1 300 000 jaar gelede ontstaan en tot sowat 200 000 jaar gelede gelewe het. Dit het gestrek van Oos- en Suid-Afrika, Europa en Wes-Asië. Tussen 350 000 en 400 000 jaar gelede het die Afrika-tak vermoedelik in die moderne mens ontwikkel en die Europa-tak in die Neanderdallers.

Verwysings

  1. ↑ http://books.google.ca/books?id=pXZ1AQAAQBAJ&pg=PT361&lpg=PT361&dq=Homo+mousteriensis&source=bl&ots=SwpgvbZPNx&sig=Iiq55UMRGSIOoxZqE39aWNwrJXc&hl=en&sa=X&ei=BnXtUsq7FO6uyAH06IAo&ved=0CGAQ6AEwCg#v=onepage&q=Homo%20mousteriensis&f=false
  2. ↑ http://books.google.ca/books?id=mR_cxcxO8h8C&pg=PA556&lpg=PA556&dq=Palaeoanthropus+neanderthalensis&source=bl&ots=wsgpR8oudS&sig=3TDe6QN_tlrnqVz10HK2s8Ls9Ho&hl=en&sa=X&ei=cnTtUrWtOqWMyQHWg4DgCg&ved=0CHwQ6AEwCw#v=onepage&q=Palaeoanthropus%20neanderthalensis&f=false
  3. ↑ "Neanderthal: Facts About Our Extinct Human Relatives". LiveScience.
  4. ↑ Colin P.T. Baillie; University of California, Berkeley. "Neandertals: Unique from Humans, or Uniquely Human?" (PDF). berkeley.edu.
  5. ↑ Smithsonian Institute National Museum of American History. "Ancient DNA and Neanderthals". si.edu.
  6. ↑ "The Genetic History of Neanderthal, Sapiens, and Cro-Magnon". Yahoo.
  7. ↑ Hublin, J. J. (2009). "The origin of Neandertals". Proceedings of the National Academy of Sciences. 106 (38): 16022–7. Bibcode:2009PNAS..10616022H. doi:10.1073/pnas.0904119106. JSTOR 40485013. PMC 2752594. PMID 19805257.
  8. ↑ Bischoff, James L.; Shamp, Donald D.; Aramburu, Arantza; Arsuaga, Juan Luis; Carbonell, Eudald; Bermudez de Castro, J.M. (2003). "The Sima de los Huesos Hominids Date to Beyond U/Th Equilibrium (>350kyr) and Perhaps to 400–500kyr: New Radiometric Dates". Journal of Archaeological Science. 30 (3): 275–80. doi:10.1006/jasc.2002.0834.
  9. ↑ Duarte, C.; Maurício, J.; Pettitt, P.B.; Souto, P.; Trinkaus, E.; van der Plicht, H.; Zilhão, J. (Junie 1999). "The early Upper Paleolithic human skeleton from the Abrigo do Lagar Velho (Portugal) and modern human emergence in Iberia". Proceedings of the National Academy of Sciences. 96 (13): 7604–9. Bibcode:1999PNAS...96.7604D. doi:10.1073/pnas.96.13.7604. PMC 22133. PMID 10377462.
  10. ↑ Skinner, A., B. Blackwell, R. Long, M.R. Seronie-Vivien, A.-M. Tillier and J. Blickstein; New ESR dates for a new bone-bearing layer at Pradayrol, Lot, France; Paleoanthropology Society, 28 Maart 2007
  11. ↑ Bednarik, Robert G. (2011). "The Human Condition": 25. doi:10.1007/978-1-4419-9353-3_2. ISBN 978-1-4419-9352-6. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp); |chapter= ignored (hulp)
  12. ↑ "Neanderthal man". infoplease.
  13. ↑ "Neanderthal Brain Size at Birth Sheds Light on Human Evolution". National Geographic. 9 September 2008. Besoek op 19 September 2009.
  14. ↑ "Science & Nature—Wildfacts—Neanderthal". BBC. Besoek op 21 Junie 2009.
  15. ↑ Helmuth H (1998). "Body height, body mass and surface area of the Neanderthals". Zeitschrift Für Morphologie Und Anthropologie. 82 (1): 1–12. PMID 9850627.
  16. ↑ Cochran, Gregory; Harpending, Henry (2009). The 10,000 Year Explosion: How Civilization Accelerated Human Evolution. New York: Basic Books. Logically, if admixture occurred at all, it had to happen somewhere in Neanderthal-occupied territory, which means Europe and Western Asia.
  17. ↑ http://johnhawks.net/weblog/reviews/neandertals/neandertal_dna/neandertal-ancestry-iced-2012.html
  18. ↑ "Resurrecting Surviving Neandertal Lineages from Modern Human Genomes". Science. 29 Januarie 2014. Besoek op 2 Februarie 2014.
  19. ↑ Wilford, John Noble (16 Desember 2013). "Neanderthals and the Dead". New York Times. Besoek op 17 Desember 2013.
  20. ↑ Zimmer, Carl (18 Desember 2013). "Toe Fossil Provides Complete Neanderthal Genome". New York Times. Besoek op 18 Desember 2013.
  21. ↑ Prüfer, Kay; Racimo, Fernando; Patterson, Nick; Jay, Flora; Sankararaman, Sriram; Sawyer, Susanna; Heinze, Anja; Renaud, Gabriel; Sudmant, Peter H.; De Filippo, Cesare; Li, Heng; Mallick, Swapan; Dannemann, Michael; Fu, Qiaomei; Kircher, Martin; Kuhlwilm, Martin; Lachmann, Michael; Meyer, Matthias; Ongyerth, Matthias; Siebauer, Michael; Theunert, Christoph; Tandon, Arti; Moorjani, Priya; Pickrell, Joseph; Mullikin, James C.; Vohr, Samuel H.; Green, Richard E.; Hellmann, Ines; Johnson, Philip L. F.; Blanche, Hélène (2013). "The complete genome sequence of a Neanderthal from the Altai Mountains". Nature. 505 (7481): 43. doi:10.1038/nature12886. {{cite journal}}: Onbekende parameter |displayauthors= geïgnoreer (hulp)

Eksterne skakels

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Neanderdaller&oldid=1240160"