Fawzia Foead van Egipte

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Fawzia Foead
Koningingemalin van Iran
Koningin Fawzia in die 1940's.
Koningin Fawzia in die 1940's.
Gade Sjah Mohammed Reza Pahlevi (1941-1948)
Ismail Chirine (1949-1994)
Irannese koningin 16 September 1941 -
17 November 1948
Vader Foead I van Egipte
Moeder Nazli Sabri
Gebore (1921-11-05)5 November 1921
Alexandrië, Sultanaat Egipte
Kinders 3
Vorstehuis Dinastie van Mohammed Ali (volgens geboorte)
Pahlavi-dinastie (volgens huwelik)
Godsdiens Islam

Fawzia Foead van Egipte (Arabies: الأميرة فوزية فؤاد‎; Persies: شاهدخت فوزیه فؤاد‎; ook bekend as Moeloek Fawzia van Iran en Fawzia Chirine, was 'n Egiptiese prinses wat koningin van Iran geword het as die eerste vrou van sjah Mohammed Reza Pahlevi.

Fawzia was die dogter van Foead I van Egipte.[1][2] Haar huwelik met die Irannese kroonprins in 1939 was 'n politieke ooreenkoms:[3][4] Dit het die Egiptiese mag en invloed in die Midde-Ooste gekonsolideer en terselfdertyd eerbiedwaardigheid verleen aan die nuwe Irannese regime deur 'n verbintenis met die veel prestigeryker Egiptiese koningshuis. Dit was nooit 'n liefdesverbintenis nie en Fawzia het in 1945 'n Egiptiese egskeidingsbevel gekry (wat eers in 1948 in Iran erken is), waarvolgens hulle dogter, prinses Shahnaz, in Iran sou grootword.

In 1949 is Fawzia getroud met kolonel Ismail Chirine, 'n Egiptiese diplomaat, by wie sy 'n seun en dogter gehad het.

Lewe[wysig | wysig bron]

Vroeë lewe en opvoeding[wysig | wysig bron]

Prinses Fawzia is op 5 November 1921 in Alexandrië gebore as Haar Sultaniese Hoogheid prinses Fawzia bint Foead, die oudste dogter van sultan Foead I van Egipte en Soedan (later koning Foead I), en sy tweede vrou, Nazli Sabri.[1] Prinses Fawzia was van Albanese, Turkse, Franse, Griekse en Sirkassiese afkoms.[5]

Benewens haar susters, Faiza, Faika en Fathia, en haar broer, Faroek,[6] het sy twee halfsibbes gehad uit haar pa se vorige huwelik met prinses Shwikar Khanoem efendi. Prinses Fawzia is in Switserland opgevoed[1] en kon, benewens haar moedertaal, Arabies, ook Engels en Frans vlot praat.[7]

Haar skoonheid is dikwels vergelyk met dié van die aktrises Hedy Lamarr en Vivien Leigh.[8]

Koningin van Iran[wysig | wysig bron]

Die troue van prinses Fawzia en Iran se kroonprins Mohammed Reza Pahlevi is deur laasgenoemde se vader, Reza Sjah, bedink.[3] 'n Gedeklassifiseerde CIA-verslag van Mei 1972 beskryf die huwelik as 'n politieke skuif.[9]

Die troue van prinses Fawzia en kroonprins Mohammed Reza Pahlevi. Van links: Koning Faroek van Egipte, Fawzia en die kroonprins.
Koningin Fawzia by sjah Mohammed Reza Pahlevi en hulle dogter, prinses Shahnaz, in Teheran tydens die Tweede Wêreldoorlog.

Die troue was ook merkwaardig deurdat dit 'n Soenni-koninklike, die prinses, in die huwelik verbind het met 'n Sjia-koninklike, die kroonprins.[10] Die Pahlavi's was 'n nuwe huis van Reza Khan, die seun van 'n boer wat as 'n weerman by die weermag aangesluit, hom tot 'n generaal opgewerk en die mag in 1921 in 'n staatsgreep oorgeneem het, en hy was gretig dat die Pahlavi-dinastie introu in die Huis van Ali, wat sedert 1805 oor Egipte regeer het.[11]

Die Egiptenare was nie beïndruk met die geskenke wat Reza Sjah vir koning Faroek gestuur het om hom te oorreed om sy suster met prins Mohammed Reza te laat trou nie. Toe 'n Irannese afvaardiging in Kaïro aanland om die huwelik te reël, het die Egiptenare die Irannese op 'n toer geneem deur die paleise wat deur Isma'il Pasja, ook bekend as Pasja die Manjifieke, laat bou is om vir hulle ware koninklike prag en praal te wys.[12] Koning Faroek was aanvanklik nie geïnteresseerd in die huwelik nie, maar sy gunstelingraadgewer het hom oorreed dat dit Egipte se posisie in die Islamitiese wêreld teen Brittanje sou versterk.[13] Om haar vir haar lewe in Iran te help voorberei, is 'n onderwyser aangestel om Fawzia Persies te leer.[12]

Prinses Fawzia en prins Mohammed Reza Pahlevi het in Mei 1938 verloof geraak.[14][15] Hulle het mekaar egter net een keer voor hulle troue gesien.[16] Hulle is op 5 Maart 1939 in Kaïro getroud.[10] Omdat die prins geen Turks gepraat het nie (een van die tale van die Egiptiese elite, benewens Frans) en die prinses Persies net-net kon praat, het die twee in Frans met mekaar gekommunikeer, 'n taal wat albei vlot kon praat.[12]

Terug in Iran is die huwelikseremonie herhaal in Teheran, waar die paartjie sou woon.[7][16] Reza Sjah het die hoofstrate laat versier met baniere en het 'n viering gereël wat deur 25 000 lede van die Irannese elite bygewoon is. Die ete was 'n buffet in Franse styl.[17] Fawzia het nie van Reza Khan gehou nie en het gedink hy is 'n gewelddadige en skurkagtige man wat mense sal aanval met sy sambok of rysweep.[13] Sy was ook nie juis beïndruk deur die Franse kos in Iran nie.[13] Verder was nie paleise niks in vergelyking met dié waarin sy in Egipte grootgeword het nie.[18]

Twee jaar later het die kroonprins sy verbanne vader opgevolg as sjah van Iran. Kort daarna, op 21 September 1942, het koningin Fawzia op die voorblad van Life verskyn, op 'n foto deur Cecil Beaton. In die tydskrif is sy beskryf as 'n "Asiatiese Venus" met 'n "perfek hartvormige gesig en vreemde ligte maar deurdringende blou oë".[19] Sy het aan die hoof gestaan van die nuut gestigte vereniging vir die beskerming van swanger vroue en kinders in Iran.[20]

Sy het een kind by die sjah gehad, 'n dogter genaam Shahnaz.[21] Sy is op 27 Oktober 1940 gebore.[22]

Die huwelik was 'n mislukking. Fawzia was diep ongelukkig in Iran en het haar tuisland dikwels gemis.[23] Haar verhouding met haar skoonma en skoonsusters was troebel, aangesien die koninginmoeder en haar dogters haar as 'n mededinger om die sjah se liefde beskou het, en die vroue het dikwels baklei.[24] Een van die susters het eenkeer 'n vaas bo Fawzia se kop gebreek.[25] Die sjah was ook dikwels ontrou aan Fawzia en is van 1940 af dikwels in Teheran gesien waar hy saam met ander vroue rondry.[24] Daar is ook gegis dat Fawzia 'n verhouding gehad het, maar dit is deur haar vriende ontken.[25] Van 1944 af is Fawzia deur 'n Amerikaanse sielkundige vir depressie behandel; sy het gesê daar is geen liefde in haar huwelik nie en sy wou bitter graag teruggaan Egipte toe.[26]

Koningin Fawzia het in Mei 1945 teruggetrek Kaïro toe[27] en 'n Egiptiese egskeiding gekry. Die rede vir haar terugkeer was dat sy gedink het Teheran is onderontwikkel in teenstelling met die moderne, kosmopolitaanse Kaïro.[28][29] Ondanks verskeie pogings deur die sjah om haar te oorreed om terug te keer, het sy in Egipte gebly.[30]

Die egskeiding is eers nie in Iran erken nie, maar op 17 November 1948 is die egskeiding in dié land bekragtig. Koningin Fawzia het ook haar vorige titel, prinses van Egipte, teruggekry. 'n Belangrike voorwaarde van die egskeiding was dat haar dogter in Iran moes agterbly en daar grootword.[31][32]

Latere lewe[wysig | wysig bron]

Prinses Fawzia en Ismail Chirine.

Op 28 Maart 1949 is prinses Fawzia in Kaïro getroud met kolonel Ismail Chirine (1919-1994), die oudste seun van Hoessein Chirine bei en sy vrou, prinses Amina Bihruz Khanum efendi.[33][34] Hy was voorheen 'n Egiptiese minister van oorlog en die vloot.

Ná die troue het hulle op 'n landgoed in Kaïro gewoon wat aan die prinses behoort het,[34][35] asook in 'n villa in Alexandrië.[36] Dié keer het die prinses vir liefde getrou en was sy baie gelukkig.[37] Hulle het twee kinders, 'n dogter en 'n seun, gehad:[38]

  • Nadia Chirine (19 Desember 1950, Kaïro[39] – Oktober 2009).
  • Hoessein Chirine (1955-2016)

Fawzia het in Egipte gewoon ná die Egiptiese Rewolusie van 1952 waarin koning Farouk se bewind omvergewerp is.[40] Later in haar lewe het sy in Alexandrië gewoon en sy is op 2 Julie 2013 op 91-jarige ouderdom daar oorlede.[1][41] Die prinses is in Kaïro langs haar tweede man begrawe.[19] Met haar dood was sy die oudste lid van die onttroonde Mohammed Ali-dinastie wat in Egipte gewoon het.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 "Princess Fawzia Fuad of Egypt". The Telegraph. 5 Julie 2013. Besoek op 16 Julie 2013.
  2. "Princess Fawzia, Shah's first wife, dies in Egypt". Reuters.
  3. 3,0 3,1 Camron Michael Amin (1 Desember 2002). The Making of the Modern Iranian Woman: Gender, State Policy, and Popular Culture, 1865-1946. University Press of Florida. p. 137. ISBN 978-0-8130-3126-2. Besoek op 3 Julie 2013.
  4. "Centers of Power in Iran" (PDF). CIA. Mei 1972. Besoek op 5 Augustus 2013.
  5. Montgomery-Massingberd, Hugh, red. (1980). "The French Ancestry of King Farouk of Egypt". Burke's Royal Families of the World. Vol. II. Londen: Burke's Peerage. p. 287. ISBN 978-0-85011-029-6. OCLC 18496936.
  6. "Nazli". A Bit of History. Besoek op 15 Augustus 2013.
  7. 7,0 7,1 "Colorful Fetes Mark Royal Wedding that will Link Egypt and Persian". The Meriden Daily Journal. 13 Maart 1939. Besoek op 8 Augustus 2013.
  8. Hansen, Suzy (21 Desember 2013). "Queen Fawzia". The New York Times Magazine. Besoek op 7 Desember 2016.
  9. "Centers of Power in Iran" (PDF). CIA. Mei 1972. Besoek op 5 Augustus 2013.
  10. 10,0 10,1 "Princess Fawzia of Egypt Married". The Meriden Daily Journal. Cairo. AP. 15 Maart 1939. Besoek op 16 Julie 2013.
  11. Miliani, Abbas The Shah, London: Macmillan 2011 pp. 62–63.
  12. 12,0 12,1 12,2 Miliani, Abbas The Shah, London: Macmillan 2011 p. 63.
  13. 13,0 13,1 13,2 Stadiem, William Too Rich, New York: Harper Collins
  14. Charmody, Diedre (27 Julie 1973). "Nixon forth to see Shah". The Leader Post. New York. Besoek op 10 November 2012.
  15. Rizk, Yunan Labib (2–8 Maart 2006). "Royal mix". Al Ahram Weekly (784). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Junie 2013. Besoek op 16 Julie 2013.
  16. 16,0 16,1 "Earlier Marriages Ended in Divorce. Deposed Shah of Iran". The Leader Post. AP. 29 Julie 1980. Besoek op 16 Julie 2013.
  17. Miliani, Abbas The Shah, Londen: Macmillan 2011 p. 65.
  18. Miliani, Abbas The Shah, Londen: Macmillan 2011 p. 64.
  19. 19,0 19,1 Ghazal, Rym (8 Julie 2013). "A forgotten Egyptian Princess remembered". The National. Besoek op 16 Julie 2013.
  20. Kashani-Sabet, Firoozeh (2011). Conceiving Citizens: Women and the Politics of Motherhood in Iran. New York: Oxford University Press. p. 113.
  21. Dagres, Holly (4 Februarie 2013). "When they were friends: Egypt and Iran". Ahram Online. Besoek op 4 Februarie 2013.
  22. Jeffrey Lee (1 April 2000). Crown of Venus. Universe. p. 51. ISBN 978-0-595-09140-9. Besoek op 3 Julie 2013.
  23. Miliani, Abbas The Shah, Londen: Macmillan 2011 p. 90.
  24. 24,0 24,1 Miliani, Abbas The Shah, Londen: Macmillan 2011 p. 78.
  25. 25,0 25,1 Miliani, Abbas The Shah, Londen: Macmillan 2011 p. 139.
  26. Stadiem, William Too Rich, New York: Harper Collins, 1991 p. 278.
  27. "Iran and its playboy king". The Milwaukee Journal. Time Magazine. 9 Januarie 1946. Besoek op 23 Julie 2013.[dooie skakel]
  28. Steyn, Mark (5 Julie 2013). "The Princess and the Brotherhood". National Review Online. Besoek op 16 Julie 2013.
  29. Anderson, Jack; Les Whitten (11 Julie 1975). "CIA: Shah of Iran a dangerous ally". St. Petersburg Times. Washington. Besoek op 16 Julie 2013.
  30. Miliani, Abbas The Shah, Londen: Macmillan 2011 p. 138.
  31. http://abnoosteam.ir
  32. "Queens Lack Male Heirs, Lose Mates". Pittsburgh Post Gazette. Kaïro. AP. 19 November 1948. Besoek op 16 Julie 2013.
  33. "Princess Fawzia engaged". The Indian Expree. 28 Maart 1949. Besoek op 4 Februarie 2013.
  34. 34,0 34,1 "Princess Fawzia weds diplomat". Meriden Record. 29 Maart 1949. Besoek op 16 Julie 2013.
  35. "Maadi's Ottomans". Egy. Besoek op 17 Julie 2013.
  36. Sami, Soheir (4–10 Junie 1998). "Profile: Youssef Shaaban". Al Ahram Weekly (380). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Desember 2012. Besoek op 17 Julie 2013.
  37. Stadiem, William Too Rich, New York: Harper Collins, 1991 p. 290.
  38. "Shah's ex-wives keep low profiles in Egypt, Europe". The Palm Beach Post. AP. 28 Julie 1980. Besoek op 6 November 2012.[dooie skakel]
  39. "Girl is born to Princess Fawzia". Pittsburgh Post Gazette. Cairo. AP. 20 Desember 1950. Besoek op 5 Februarie 2013.
  40. "Shah's first wife Princess Fawzia dies in Egypt". Dawn. 3 Julie 2013. Besoek op 3 Julie 2013.
  41. "Princess Fawzia, Shah's first wife, dies in Egypt". Reuters.

Skakels[wysig | wysig bron]