Gouritsrivierbrug
Die bekendste Gouritsrivierbrug is 'n padbrug oor die N2-nasionale pad tussen Albertinia en Mosselbaai.
Huidige N2-brug[wysig | wysig bron]
Hierdie brug is 34 km wes van Mosselbaai by 34° 11′ 9.7″ suid en 21° 45′ 11″ oos. Die konstruksiewerksaamhede het in 1972 begin en die brug is sedert 1978 in gebruik. Dit is 210 m lank, 14 m breed, 61 m bo die rivierbedding en van gewapende beton gebou. Siviele ingenieursfirmas Freeman Fox en Liebenberg & Stander was verantwoordelik vir die ontwerp en die firma Concor (Murray & Roberts) vir die bou.
Eerste padbrug[wysig | wysig bron]
Totdat die eerste brug oor die Gouritsrivier in Maart 1892 op hierdie punt geopen is, was die kloof van die rivier 'n groot hindernis vir die vervoer met ossewaens ooswaarts. Hierdie eerste brug is deur sir Benjamin Baker ontwerp en lyk baie soos die Firth Bridge in Skotland wat ook deur Baker ontwerp is. Die Gouritsbrug is in Engeland deur die maatskappy Andrew Handyside vervaardig. Met sy lengte van 214,8 m en 60,8 m bo die rivierbedding was hierdie staalbrug jare lank die langste en hoogste brug in Afrika. Hierdie smal brug dateer uit die tyd van voor motorvoertuie. Vanaf 22 Januarie 1906 tot 1931 het ook die trein oor die brug geloop. Na 1931 tot 1977 was dit weer slegs 'n padbrug en vir 'n aantal jare daarna het rekspronggeesdriftiges die brug gebruik. Hierna is die brug permanent gesluit. In 1942 is die padoppervlak geteer.
Spoorbrug[wysig | wysig bron]
Wet 2 van 1903 van die Kaapkolonie het toestemming aan die spoorwegmaatskappy verleen om die padbrug te gebruik teen £500 p.j. plus die helfte van die instandhoudingskoste van die brug. Verdere bepalings het gelui dat ‘n trein slegs teen 8 myl per uur oor die brug mag beweeg, nie mag rem of stop op die brug nie, nie agteruit mag ry nie en dat slegs een lokomotief op die brug mag wees.
Maar treine en lokomotiewe het swaarder geword en daar is toe besluit om 'n afsonderlike treinbrug te bou. 'n Nuwe brug is slegs 49 m stroomop van die padbrug opgerig en 'n spoorverlegging van slegs 'n kilometer was daarvoor nodig. Twee ander moontlike roetes is ondersoek waar daar geen groot brug nodig sou wees nie, maar dan moes die spoor oor 'n baie groot afstand verlê word. Die nuwe brug is ontwerp deur C.V. von Abo, vervaardig deur die Tees Side Bridge Co. of England en in 1930-1931 opgerig onder toesig van N. Prettijohn (wat ook betrokke was by die bou van die spoorlyn na Knysna). Die brug is 62,5 m bo die rivierbedding en was op daardie tydstip die hoogste spoorbrug op Kaapspoor in die land.
Tydens die Tweede Wêreldoorlog is op 4 Augustus 1942 'n poging aangewend om die brug op te blaas. Die vermoedelike daders was lede van die Ossewabrandwag, maar niemand is ooit in hegtenis geneem nie. Die goederetrein wat hulle wou opblaas, was toevallig gans te vroeg voor sy beplande tyd.
Ander rivieroorgange[wysig | wysig bron]
Daar is 'n paar ander brûe en enkele driwwe om die Gourits mee oor te steek. Die meeste driwwe is egter op privaateiendom.
- Op 'n swak grondpad in die Klein-Karoo tussen Volmoed via Paardebond en Van Wyksdorp is daar 'n rivieroorgang by 33° 46′ 59″ suid en 21° 44′ 10″ oos.
- Die John Muller-brug op die R327-pad tussen Herbertsdale en Van Wyksdorp is 'n laagwaterbrug by 33° 54′ 32″ suid en 21° 39′ 11″ oos.
- Net suid van die Gouritspoort, 5 km wes van Herbertsdale en 32 km van Albertinia is daar 'n brug met 'n normale padwydte by 33° 58′ 49″ suid en 21° 39′ 13″ oos (waar die teer- en die grondpad bymekaar aansluit).
- Net noord van die Du Plessispas op die pad na Buysplaas en Cooper is die Outeniquadrif by ongeveer 34° 5′ suid en 21° 47′ oos.
- Blandsdrif by Buysplaas
- By Johnsonspos en Voëlvlei tussen Vleesbaai en Gouritsmond is daar 'n smal brug oor die rivier by 34° 16′ 54″ suid en 21° 49′ 40″ oos.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Bibliografie[wysig | wysig bron]
- Boonzaaier, Boon: Spore oor die veld – 'n spoorwegsafari deur Suider-Afrika. Warmbad, 2008. ISBN 978-0-620-41712-9
- Burman, Jose: Early railways at the Cape. Kaapstad: Human & Rousseau, 1984. ISBN 0-7981-1760-5
- structurae.net
- theheritageportal.co.za