Leeugamkadam
Leeugamkadam | |
---|---|
Amptelike naam | Leeugamkadam |
Ligging | naby Beaufort-Wes |
Provinsie/Land | Wes-Kaap, Suid-Afrika |
Koördinate | 32°36′35″S 22°0′25.2″O / 32.60972°S 22.007000°OKoördinate: 32°36′35″S 22°0′25.2″O / 32.60972°S 22.007000°O |
Dam in | Leeurivier |
Doel | Besproeiing |
Eienaar | Departement van Waterwese |
Soort dam | Boogdam |
Hoogte van wal | 15 m |
Lengte van wal | 1 200 m |
Reservoir | Leeugamkadam |
Kapasiteit | 13 600 000 m³ |
Damoppervlak | 425,8 ha |
Die Leeugamkadam is ‘n besproeiingsdam in die Leeurivier in die Karoo.
Ligging[wysig | wysig bron]
Die dam lê net noord van die Koup, in die voetheuwels van die Nuweveldberge, noord van die dorpie Leeu-Gamka op die N2-hoofpad en suidwes van Beaufort-Wes, ‘n 20 km voor die samevloeiing van die Leeu- met die Gamkarivier (‘n boloop van die Gouritsrivier). Dit is by die koördinate 32° 36′ 35″ suid en 22° 00′ 25.2″ oos.
Vorige dam[wysig | wysig bron]
Reeds in 1920 is ‘n dam in die Leeurivier gebou ‘n 16 km bo die samevloeiing daarvan met die Gamkarivier. Dit kon 9¾ miljoen m³ water opgaar, het ‘n stumeer van 2½ km² geskep en kon ‘n area van 17 km² besproei. Met ‘n vloed in 1928 het die dam gebreek. Dit is wel herstel, maar die toeslikking was so erg dat ‘n nuwe dam gebou moes word.
Nuwe dam[wysig | wysig bron]
Tussen 1957 en 1959 is die nuwe dam 3 km stroomop van die vorige dam gebou. Die huidige grondwal bestaan uit drie dele. Na die verhoging van die damwal in 1966 was die bakmaat 9½ miljoen m³. Hierdie dam ly so erg onder toeslikking dat sy uitloop in later jare met ‘n anderhalwe meter verhoog is. Aanvanklik was die kapasiteit 42 miljoen m³. Dit het egter stadig afgeneem en staan tans op ‘n derde van die oorspronklike bakmaat. ‘n Stumeer van net oor die 4 km² word gevorm en ‘n 6,37 km² word besproei.
Let op[wysig | wysig bron]
Hierdie dam moet nie verwar word met die Gamkadam, die Gamkapoortdam en die Springfonteindam nie.
Sien ook[wysig | wysig bron]
Bibliografie[wysig | wysig bron]
- Ensiklopedie van die Wêreld, deel 6. Stellenbosch: C.F. Albertyn, 1991. ISBN 0-949948-20-9
- Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 6. Kaapstad: Nasou, 1972 . ISBN 0-625-00322-5