Nthato Motlana
Dr. Nthato Harrison Motlana (16 Februarie 1925 – 1 Desember 2008) was 'n prominente Suid-Afrikaanse sakeman, geneesheer en anti-apartheidsaktivis.
Vroeë lewe[wysig | wysig bron]
Hy is in Marapyane naby Pretoria gebore.[1]:203 Hy het by Hoërskool Kilnerton, Pretoria, skoolgegaan en gematrikuleer. [1]:203 Daarna het hy die Universiteit van Fort Hare bygewoon en 'n B.Sc. graad.[1]:203 Met sy opleiding het hy medisyne aan die Universiteit van die Witwatersrand geneem.[1]:203 Hy is vir vyf jaar deur die regering ingeperk en het regeringstoestemming nodig om sy gradeplegtigheid in 1954 by te woon.[1]:203 In 1956 het hy 'n inwonende dokter by die Baragwanath-hospitaal geword.[1]:204
Lewe onder Apartheid[wysig | wysig bron]
Hy het polities aktief geword by Fort Hare toe hy by die ANC-jeugliga aangesluit het en later die sekretaris daarvan geword het.[1]:203 Hy is saam met Nelson Mandela deur die Apartheidsregime verhoor tydens die Defiance Campaign van 1951–52.[1]:203 Hy het 'n prominente rol gespeel tydens die Soweto-opstand as lid van die Black Community Program en die Black Parent' Association wat daartoe gelei het dat hy en sy vrou aangehou is en na die ineenstorting van die Soweto Urban Bantu Council, een van die lede van die Soweto Komitee van Tien in Junie 1977.[1]:204[2] As stigterslid van die Swart Gemeenskapsprogram was die doelwit om swart Suid-Afrikaners ekonomies te bemagtig, en hy stig Phaphama Africa Commercial Enterprises, Lesedi Clinic (die eerste swart besit, private luukse hospitaal in die land), en Sizwe Medical Aid (die eerste mediese fonds in swart besit in Suid-Afrika).[3]
Lewe na Apartheid[wysig | wysig bron]
Na apartheid het Motlana 'n leidende rol in die stigting van die New African Investments Limited, of NAIL, geneem, wat baie voorheen wit bestuurde korporasies teen onder markwaarde gekoop het. Dit het Suid-Afrika se grootste koerant The Sowetan ingesluit.[4] As gevolg van sy groot sukses in besigheid het Motalana die bynaam "Vader van Swart Ekonomiese Bemagtiging" verdien.[5]
Motlana het op die direksies van Putco, Randse Waterraad, Adcock Ingram Group en Sasol, onder meer burgerlike en akademiese instellings gedien. [6]
Huwelik[wysig | wysig bron]
Motlana het in 1953 met sy vrou Sally Maunye in Soweto getrou.[1]:205 Hy is op 1 Desember 2008 in 'n privaat hospitaal in Johannesburg oorlede. [1]:205
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Gastrow, Shelagh (1986). Who's Who in South African Politics. Johannesburg: Raven Press. ISBN 0-86975-280-4.
- ↑ Mandela mourns Nthato Motlana Southafrica.info
- ↑ Coetzee, C & Pienaar, H. (1999) "Nthato Harrison Motlana" from They Shaped our Century: The Most Influential South Africans of the Twentieth Century. Published by Human and Rousseau - bl.364-368 http://www.sahistory.org.za/people/nthato-harrison-motlana
- ↑ Sparks, Colin (1 Mei 2009). "South African media in transition". Journal of African Media Studies (in Engels). 1 (2): 195–220. doi:10.1386/jams.1.2.195_1. ISSN 2040-199X.
- ↑ The Lancet, Volume 373, Issue 9665, Page 716, 28 Februarie 2009, Nthato Harrison Motlana[dooie skakel]
- ↑ ""Motlana: the passing of a great man" by, Ndaba Dlamini, Joburg.org". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Mei 2015. Besoek op 8 Oktober 2011.
