Shanzhai
Shanzhai (Chinees: 山寨; pinyin: shānzhài; Kantonees Jyutping: saan1 zaai6; Viëtnamees: sơn trại) is 'n Chinese term wat letterlik "bergvesting" of "bergkamp" beteken, waarvan die hedendaagse gebruik gewoonlik vervalsing of parodieprodukte en nabootsing insluit, gebeure en die subkultuur rondom dit.[1] Shanzhai-produkte kan vervalste verbruikers- en elektroniese goedere insluit, wat die nabootsing en handelsmerkskending van handelsmerke en maatskappye kan behels.[2] Die term se moderne gebruik het rondom 2008 gegroei toe vervalste slimfone hul grootste huishoudelike gebruik bereik het.[3][4][5] Vandag hou sommige die term in verband met innovasie en kreatiwiteit op voetsoolvlak eerder as met valsheid of nabootsing.[6][7]
Oorsprong[wysig | wysig bron]
Die term shanzhai is die eerste keer gebruik vir sy letterlike betekenis, wat verwys het na verdedigbare bergforte en vestings, gewoonlik in gebiede aan die buitekant van imperiale regeringsbeheer. Gedurende die Song-dinastie (960–1279) het shanzhai groepe bandiete kom beskryf wat die korrupte owerhede teëgestaan en ontduik het om dade te verrig wat hulle as geregverdig beskou het. Een van die bekendste gebruike van shanzhai op hierdie manier is in die Verhaal van die waterfront.[1]
Shanzhai-goedere word dikwels beskou as in opstand teen die gevestigde kommersiële mark, en aanvaar die gees van opposisie en individualiteit waarmee die term oorspronklik tydens die Song-dinastie geassosieer is.[7][8] Sommige shanzhai-produkte word geskep met die doel om kopers te mislei,[9] hoewel ander geskep word met kenmerke wat nie by hul onderskeie outentieke eweknieë ingesluit is nie,[7] of uit grappies of parodie geskep word (soos die CCSTV Nuwejaarsgala).[10]
Produkte[wysig | wysig bron]
Gedurende die vroeë 2000's het vroeë gevalle van shanzhai-produksie begin, meestal met eenvoudige vervalsing van elektroniese goedere, insluitend DVD- en MP3-spelers in stede soos dié in die Pêrelrivierdelta.[11][5]
In die middel van die 2000's is meer gevorderde produkte soos slimfone geskep, met verskillende vlakke van vaardigheid en kwaliteit, wat daartoe gelei het dat die term shanzhai op vervalste goedere toegepas is. Teen die einde van 2006 word beraam dat Shanzhai-selfoonvervaardigers ongeveer 30 persent van die plaaslike telefoonmark in China uitgemaak het.[12]
In 2009 is gerapporteer dat shanzhai-selfone vir sowat $100 tot $150 USD verkoop kon word, terwyl produksiekoste slegs sowat VS$20 was.[13]
In 2010 het die Financial Times beraam dat shanzhai-fone sowat 20 persent van die wêreldwye 2G-selfoonmark uitmaak.[14] Die vraag na hierdie 2G-era shanzhai selfone was nie net in China nie, maar veral ook in ontwikkelende lande in Asië, Afrika en Latyns-Amerika.
Die voorkoms van shanzhai-fone word gewoonlik toegeskryf aan hul lae prys, multifunksionele werkverrigting en nabootsings van nuwerwetse selfoonontwerp. Alhoewel shanzhai-maatskappye nie handelsmerk as 'n bemarkingstrategie gebruik nie, is hulle bekend vir hul buigsaamheid van ontwerp om aan spesifieke markbehoeftes te voldoen.[1]
Shanzhai is egter nie beperk tot selfone nie. Soos Yu Hua verduidelik:[15]
“Sodra gekopieerde-selfone China deur die storm verower het, het gekopieerde-digitale kameras, gekopieerde-MP3-spelers, gekopieerde-speletjiekonsoles en ander gekopieerde-produkte na vore gekom. Gekopieerde-handelsmerke het vinnig uitgebrei om kitsnoedels, koeldrank, melk, medikasie, wasmiddel en sportskoene in te sluit, en so het die woord " gekopieerde" diep in elke aspek van Chinese mense se lewens deurgedring. Gekopieerde-sterre, TV-programme, advertensies, popliedjies, Lentefees-galas, Shenzhou 7-ruimtekapsules en Bird's Nest nasionale stadions het almal aandag op die internet getrek, elkeen het hul eie spesiale geur onthul en onmiddellik gewild geword.”
Sommige shanzhai-maatskappye weerspieël die belange van kliënte en weerspieël politiek en kultuur deur hul produkte, dikwels saam met parodie. Een van die mees goed-gepubliseerde voorbeelde hiervan was tydens Barack Obama se 2008 Amerikaanse presidensiële verkiesingsveldtog, toe sommige sjanzhai-selfoonmaatskappye Obama-gebaseerde temas in hul goedere en advertensies begin insluit het.[6] Ook in 2008 was sommige shanzhai-produkte gebaseer op die Beijing Nasionale Stadion en Fuwa in die lig van die Beijing Olimpiese Spele daardie jaar.
In Januarie 2011 het die Chinese Ministerie van Nywerheid en Inligtingstegnologie en die Staatsadministrasie van Nywerheid en Handel 'n onderdrukking van shanzhai-foonverkopers en -vervaardigers aangekondig. Die administrasie het die skuld gegee vir “geldsteel”-dienste wat die goedkoop fone gebruik het om dienste te steel met klante se SIM-kaarte. Bedryfskommentator Liu Sheng het gesê dat dit meer waarskynlik aan die land se veldtogte vir beskerming van intellektuele eiendomsregte gekoppel sal word.[16]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Landsberger, Stefan (2019), de Kloet, Jeroen; Fai, Chow Yiu; Scheen, Lena, eds., "Shanzhai = Creativity, Creativity = Shanzhai", Boredom, Shanzhai, and Digitisation in the Time of Creative China (Amsterdam University Press): pp. 217–224, doi:10.2307/j.ctvqr1bnw.17
- ↑ Schmidle, Nicholas (19 Augustus 2010). "Inside the Knockoff-Tennis-Shoe Factory". New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 November 2011. Besoek op 8 September 2010.
- ↑ Gamsa, Mark (2011). "Translation and Alleged Plagiarism of Russian Literature in Republican China". Chinese Literature: Essays, Articles, Reviews. 33: 151–171. ISSN 0161-9705. JSTOR 41412924.
- ↑ Raustiala, Kal; Sprigman, Christopher (2013). "Fake It Till You Make It: The Good News About China's Knockoff Economy". Foreign Affairs. 92 (4): 25–30. ISSN 0015-7120. JSTOR 23526905.
- ↑ 5,0 5,1 Liao, Zhimin; Chen, Xiaofang (2011). "Why the Entry Regulation of Mobile Phone Manufacturing in China Collapsed: The Impact of Technological Innovation". The Journal of Law & Economics. 54 (4): S207–S228. doi:10.1086/662991. ISSN 0022-2186. JSTOR 10.1086/662991. S2CID 154965373.
- ↑ 6,0 6,1 Scheen, Lena (2019). "'Isn't that funny?'". In Scheen, Lena; de Kloet, Jeroen; Fai, Chow Yiu (reds.). 'Isn't that funny?': The Unsettling Effect of Shanzhai Products. pp. 211–216. doi:10.2307/j.ctvqr1bnw.16. JSTOR j.ctvqr1bnw.16. S2CID 230432647.
{{cite book}}:|work=ignored (hulp) - ↑ 7,0 7,1 7,2 Liao, Sara (2020). Fashioning China: Precarious Creativity and Women Designers in Shanzhai Culture. Pluto Press. doi:10.2307/j.ctvx077vn. ISBN 978-0-7453-4070-8. JSTOR j.ctvx077vn. S2CID 240683065.
- ↑ Sky Canaves and Juliet Ye (22 Januarie 2009). "Imitation Is the Sincerest Form of Rebellion in China". The Wall Street Journal. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Maart 2015. Besoek op 10 Julie 2009.
- ↑ "如何看待"山寨现象"" [How to Treat the "Shanzhai Phenomenon"] (in Chinees). Developments in Thinking Principle Trends. 6 Augustus 2018. Besoek op 13 Mei 2020 – via Baidu Wenku.
- ↑ Humour in Chinese Life and Culture: Resistance and Control in Modern Times. Hong Kong University Press. 2013. ISBN 978-988-8139-23-1. JSTOR j.ctt46n38n.
- ↑ "Mountain village handsets storm market". China Economic Net. 19 Julie 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Maart 2016. Besoek op 19 Mei 2020.
- ↑ "中国山寨手机消亡史" [History of the Demise of Chinese Shanzhai Smartphones]. QQ Xinwen (in Chinees).
- ↑ Barboza, David (27 April 2009). "In China, Knockoff Cellphones Are a Hit". The New York Times. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 September 2017. Besoek op 19 Mei 2020.
- ↑ "Bandit phone king has the last laugh". The Financial Times. 17 Oktober 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Oktober 2010. Besoek op 21 Oktober 2010.
- ↑ Yu, Hua; 余华 (2011). China in ten words (1st uitg.). New York: Pantheon Books. p. 185. ISBN 978-0-307-37935-1. OCLC 701810348.
- ↑ Xu Chi (14 Januarie 2011). "Number's up for fake cell phones". Shanghai Daily. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Februarie 2013. Besoek op 19 Januarie 2011.