Beweerde aardmane

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Dié asteroïde se wentelbaan hou hom naby die Aarde, maar sy wentelbaan veskil van 'n maan s'n. Wanneer die wentelbaan uit die oogpunt van verskillende liggame ontleed word, lyk dit wel of die veronderstelde kwasisatelliet 'n stabieler posisie naby die Aarde het.
Die wentelbaan van 2020 CD3 om die Aarde. Die grys band is die Maan se wentelbaan.

Gerugte doen dikwels die ronde van beweerde aardmane benewens ons een Maan. Verskeie kandidate is al voorgestel, maar nie een is bevestig nie. Wetenskaplikes voer sedert die 19de eeu ernstige soektogte na nog mane uit, maar die moontlikheid het ook al 'n paar twyfelagtige spekulasies en selfs moontlike poetse tot gevolg gehad.[1]

Hoewel die Maan die Aarde se enigste natuurlike satelliet is, is daar 'n paar naby-aarde-voorwerpe (NAV'e) met wentelbane wat in resonansie met die Aarde is. Hulle is al "tweede mane" van die Aarde of "minimane" genoem.[2][3]

469219 Kamoʻoalewa, 'n asteroïde wat op 27 April 2016 ontdek is, is moontlik die stabielste kwasisatelliet van die Aarde.[4] Terwyl dit om die Son wentel, lyk dit of 469219 Kamoʻoalewa ook om die Aarde wentel. Dit is te ver om 'n ware satelliet van die Aarde te wees, maar dit is die beste en stabielste voorbeeld van 'n kwasisatelliet, 'n soort NAV. Hulle lyk of hulle om 'n ander punt as die Aarde self draai, soos die wentelbaan van die NAV 3753 Cruithne. Aardtrojane, soos 2010 TK7, is NAV'e wat om die Son wentel in dieselfde wentelbaan as die Aarde en lyk of hulle voor die Aarde uitbeweeg of dit volg.

Ander klein voorwerpe in 'n wentelbaan om die Son kan vir 'n kort rukkie in 'n wentelbaan om die Aarde gaan en tydelike natuurlike satelliete word. Teen 2020 was die enigste bevestigde gevalle 2006 RH120, in 'n wenttelbaan om die Aarde in 2006 en 2007, en 2020 CD3, in 'n aardse wentelbaan tussen 2018 en 2020.[5][6]

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Petit se maan[wysig | wysig bron]

Die eerste groot bewering dat die Aarde nog 'n maan het, is gedoen deur die Franse sterrekundige Frédéric Petit, direkteur van die Toulouse-sterrewag, wat in 1846 aangekondig het hy het 'n tweede maan ontdek in 'n elliptiese wentelbaan om die Aarde. Dit is na bewering ook vroeg die aand van 21 Maart 1846 aangemeld deur Lebon en Dassier by Toulouse en deur Larivière by die Artenac-sterrewag.[7]

Petit het gesê die maan het 'n elliptiese wentelbaan, 'n wentelperiode van 2 uur 44 minute, 'n apogeum van 3 570 km en 'n perigeum van 11,4  km.[7] Dié bewering is gou deur ander sterrekundiges verwerp.[8] Die perigeum van 11,4 km is naby die hoogte van die meeste vliegtuie en binne die Aarde se atmosfeer. Petit het in 1846 nog 'n verhandeling gepubliseer oor sy waarnemings en die tweede maan se bestaan toegeskryf aan versteurings in die beweging van die werklike Maan.[7] Dié tweede hipotese is ook nie bevestig nie.

Waltemath se mane[wysig | wysig bron]

In 1898 het 'n wetenskaplike van Hamburg, dr. Georg Waltemath, aangekondig hy het 'n stelsel van klein mane ontdek wat om die Aarde wentel.[9][10] Hy het sy soektog na sekondêre mane begin na aanleiding van die hipotese dat iets die Maan se wentelbaan met sy swaartekrag beïnvloed.[11]

Waltemath het een van die voorgestelde mane beskryf as 1 030 000 km van die Aarde af, met 'n deursnee van 700 km en 'n wentelperiode van 119 dae.[7] Volgens hom het die maan nie genoeg sonlig weerkaats dat dit sonder 'n teleskoop gesien kon word nie, behalwe op sekere tye. Hy het verskeie voorspelling gedoen oor wanneer dit weer sigbaar sou wees.

Die bestaan van die mane is verwerp omdat dit nie deur ander lede van die wetenskaplike gemeenskap bevestig is nie. Dit was veral 'n probleem dat voorspel is hulle sou in Februarie 1898 weer sigbaar wees, en hulle was nie.[7]

Ander bewerings[wysig | wysig bron]

In 1918 het die astroloog Walter Gorn Old, ook bekend as Sepharial, beweer hy het die bestaan van Waltemath se maan bevestig. Hy het dit "Lilith" genoem. Sepharial het beweer Lilith was 'n "donker" maan wat die meeste van die tyd onsigbaar was, maar dat hy die eerste mens in die geskiedenis is wat dit gesien het toe dit die Son kruis.[12]

In 1926 het die wetenskaptydskrif Die Sterne die bevinding gepubliseer van die Duitse amateursterrekundige W. Spill, wat beweer het hy het 'n tweede maan om die Aarde gesien.[10]:148

2010 TK7 se spiraalpad (groen) relatief tot die Aarde en sy wentelbaan (blou kolle) deur die loop van 'n halwe paddavislus; elke spiraal verteenwoordig 'n jaar se beweging.

In die laat 1960's het John Bagby beweer hy het 10 klein natuurlike satelliete van die Aarde gesien, maar dit is nie bevestig nie.[7][13]

Moderne status[wysig | wysig bron]

Daar is ontdek klein liggame kan tydelik in 'n wentelbaan aangetrek word, soos 2006 RH120, wat in 2006-'07 in 'n wentelbaan om die Aarde was.

In 2010 is die eerste aardtrojaan in data van die WISE-teleskoop ontdek. Dit word tans 2010 TK7 genoem.

In 2018 is bevestig twee stofwolke wentel om die Aarde by die Aarde-Maan-stelsel se L4- en L5-punt.[14] Hulle is bekend as die Kordylewski-wolke en het die bynaam "Aarde se verborge mane" gekry.[15]

Saamwentelende voorwerpe[wysig | wysig bron]

Hoewel geen ander natuurlike satelliete van die Aarde as die Maan nog ontdek is nie, is daar verskeie soorte naby-aarde-voorwerpe wat in 'n resonansie van 1:1 met die Aarde is: Hulle wentel op dieselfde afstand as die Aarde om die Son, en nie om die planeet self nie. Hulle wentelbane is onstabiel en hulle sal oor duisende jare in ander resonansies gaan of in ander wentelbane gestamp word.[2] Die wentelbaan van 'n satelliet van die Aarde hang basies af van die swaartekrag van die Aarde-Maan-stelsel, terwyl die wentelbaan van 'n saamwentelende voorwerp min sal verander as die Aarde en die Maan skielik van mekaar verwyder word, omdat dit naby die Aarde om die Son wentel in 'n aardagtige wentelbaan.[16]

Wanneer Cruithne van die Aarde af waargeneem word, volg dit die geel pad, wat nie lyk of dit om die Son wentel nie.

Mettertyd kan saamwentelende voorwerpe naby aan kwasisatelliete wees of van wentelbaan verander. 3753 Cruithne is eers die "Aarde se tweede maan" genoem[17] nadat dit in 1986 ontdek is. Dit het egter geblyk dit wentel om die Son en is 'n saamwentelende voorwerp met 'n perdeskoenwentelbaan relatief tot die Aarde.[2][17]

Kwasisatelliete[wysig | wysig bron]

Sommige saamwentelende voorwerpe word kwasisatelliete genoem omdat hulle wentelbane so met die Aarde s'n ooreenstem dat dit lyk of dit om die Aarde wentel. Die huidige bekende kwasisatelliete van die Aarde is veral 469219 Kamoʻoalewa en (164207) 2004 GU9,[18] sowel as (277810) 2006 FV35,[19] 2014 OL339, 2013 LX28, 2020 PP1 en 2023 FW13.

Aardtrojane[wysig | wysig bron]

Die Aarde het twee bekende aardtrojane, 2010 TK7 en 2020 XL5. Dit is klein sonnestelselliggame wat ook in 'n resonansie van 1:1 met die Aarde om die Son wentel, maar by die swaartekragstabiele L4-punt van die Son-Aarde-stelsel bly.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ Drye, Paul (24 Januarie 2009). "Earth's Other Moon". passingstrangeness.wordpress.com. Besoek op 23 Oktober 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Lloyd, Robin, More Moons Around Earth?, space.com, http://utstaging.space.com/scienceastronomy/solarsystem/second_moon_991029.html 
  3. ↑ Elizabeth Howell (28 Februarie 2020). "How scientists found Earth's new minimoon and why it won't stay here forever". Space.com (in Engels). Besoek op 23 November 2022.
  4. ↑ Agle, DC; Brown, Dwayne; Cantillo, Laurie (15 Junie 2016). "Small Asteroid Is Earth's Constant Companion". Nasa. Besoek op 15 Junie 2016.
  5. ↑ "MPEC 2020-D104: 2020 CD3: Temporarily Captured Object". Minor Planet Electronic Circular. Minor Planet Center. 25 Februarie 2020. Besoek op 25 Februarie 2020.
  6. ↑ de la Fuente Marcos, Carlos; de la Fuente Marcos, Raúl (7 April 2020). "On the orbital evolution of meteoroid 2020 CD3, a temporarily captured orbiter of the Earth–Moon system". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 494 (1): 1089–1094. arXiv:2003.09220. Bibcode:2020MNRAS.494.1089D. doi:10.1093/mnras/staa809. S2CID 214605877.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Schlyter, Paul. nineplanets.org
  8. ↑ Moore, Patrick (2010). The Wandering Astronomer. Boca Raton, New York, Londen: CRC Press. pp. 137–141. ISBN 978-0-7503-0693-5.
  9. ↑ Guillaume, J. (Maart 1929). "Un passage énigmatique devant le Soleil". Bulletin de l'Observatoire de Lyon (in Frans). Observatoire de Lyon (archived in Bibliothèque numérique de l'Observatoire de Paris). XI (3): 53–55 [55]. ISSN 1247-6919. Besoek op 1 Mei 2022.
  10. ↑ 10,0 10,1 Bakich, Michael E. The Cambridge Planetary Handbook. Cambridge University Press, 2000, ISBN 0-521-63280-3
  11. ↑ Public Opinion: A Comprehensive Summary of the Press Throughout the World on All Important Current Topics, published by Public Opinion Co., 1898: "The Alleged Discovery of a Second Moon", p. 369. Book
  12. ↑ Sepharial (2005). The Science of Foreknowledge. New York: Cosimo, Inc. pp. 39–50. ISBN 1-59605-628-2.
  13. ↑ Bagby, John P. (16 Julie 1966). "Evidence of an Ephemeral Earth Satellite". Nature. 211 (5048): 285. doi:10.1038/211285a0. S2CID 4168367.
  14. ↑ "Earth's dust cloud satellites confirmed".
  15. ↑ "Earth has two extra, hidden 'moons'". National Geographic Society. 6 November 2018. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 November 2018.
  16. ↑ Granvik, Mikael; Vaubaillon, Jeremie; Jedicke, Robert (Desember 2011). "The population of natural Earth satellites". Icarus. 218 (1): 63. arXiv:1112.3781. Bibcode:2012Icar..218..262G. doi:10.1016/j.icarus.2011.12.003. S2CID 118664174.
  17. ↑ 17,0 17,1 Meeus, Jean (2002). Chapter 38: "Cruithne, an asteroid with a remarkable orbit". In: More Mathematical Astronomy Morsels. ISBN 0-943396-74-3
  18. ↑ Brasser, R.; et al. (September 2004). "Transient co-orbital asteroids". Icarus. 171 (1): 102–109. Bibcode:2004Icar..171..102B. doi:10.1016/j.icarus.2004.04.019.
  19. ↑ Wajer, Paweł (2010). "Dynamical evolution of Earth's quasi-satellites: 2004 GU9 and 2006 FV35" (PDF). Icarus. 209 (2): 488–493. Bibcode:2010Icar..209..488W. doi:10.1016/j.icarus.2010.05.012.

Skakels[wysig | wysig bron]

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Beweerde_aardmane&oldid=2646452"