Caroline Herschel
Caroline Herschel | |
|---|---|
 | |
| Gebore | Caroline Lucretia Herschel 16 Maart 1750 Hannover, Keurvorstendom Hannover (Heilige Romeinse Ryk) |
| Sterf | 9 Januarie 1848 Hannover |
| Nasionaliteit | Duits |
| Beroep | Sterrekundige en sangeres |
| Bekend vir | die ontdekking van verskeie komete en newels |
Caroline Lucretia Herschel (Hannover, 16 Maart 1750 - daar 9 Januarie 1848) was 'n Duits / Engelse sterrekundige en sangeres. Sy het bekend geword vir die astronomiese waarnemings wat sy saam met haar broer William Herschel gedoen het en het komete en newels ontdek.
Lewe
[wysig | wysig bron]Omdat sy tifus in haar jeug opgedoen het en gevolglik groeiprobleme gehad het, het sy klein gebly. Daarbenewens het sy pokke opgedoen. Omdat daar geen bruidskat vir haar beskikbaar was in die gesin van tien kinders met baie meisies nie, het sy ongetroud gebly. Dit blyk dat sy geen talent het vir gebruiklike vroulike aktiwiteite nie, ten spyte van lesse by 'n kleremaker. Die biograaf Brock se siening dat Caroline sleg deur haar moeder behandel is, word deur die wetenskaphistorikus Zinsser betwis. Brock beweer dat Caroline ten spyte van haar talent vir musiek en wiskunde soos 'n Aspoestertjie deur haar ma uitgebuit is.
Haar broer Wilhelm, wat tydens die Sewejarige Oorlog vir die Franse na Engeland gevlug het, het haar in 1772 na Engeland gebring. Sy het huiswerk vir William gedoen, in die koor gesing en bladmusiek gekopieer. Sy neem sanglesse en behaal baie suksesse as sopraan. Sy was 'n musiekonderwyser in Bath. In 1782 gee sy haar sangloopbaan prys en word haar broer se voltydse sterrekundige assistent. In 1787, as haar broer se assistent, het sy 'n jaarlikse salaris van koning George III ontvang, wat haar die eerste vrou maak wat as 'n wetenskaplike betaalde werk gedoen het. Na haar broer se dood in 1822 verhuis sy terug na Duitsland, waar sy met haar astronomiese werk voortgaan.
Werk
[wysig | wysig bron]Broer en suster het vir daardie tyd 'n enorme teleskoop gebou en belangrike waarnemings van verskeie newels gedoen. Sy het ook baie onafhanklike waarnemings met 'n klein Newton-teleskoop gedoen en in 1786 en 1788 twee komete sowel as sewe newels ontdek. Sy neem Encke se komeet waar. Sy kyk weer na Flamsteed se katalogus en voeg 560 sterre by. Sodoende betree sy die tradisie van die vroue van die Pruisiese Winckelmann-familie, wat in die agtiende eeu astronomiese waarnemings gedoen en opgeteken het.
Vir haar dienste word sy in 1835 lid van die Royal Astronomical Society en in 1838 'n lid van die Royal Irish Academy. Die goue medalje vir wetenskap word in 1846 deur die koning van Pruise aan haar toegeken.
Publikasies
[wysig | wysig bron]- Historiae Coelestis, Hersiene uitgawes van John Flamsteed se Ster Katalogus.
- Saam met broer William: Katalogus van sterretrosse en newels.
Huldeblyke
[wysig | wysig bron]- Die periodieke komeet 35P / Herschel-Rigollet is na haar vernoem.
- Die asteroïde Lucretia is in 1889 na haar vernoem.
- Die maankrater C. Herschel in Sinus Iridium dra haar naam.
Verdere leeswerk
[wysig | wysig bron]- Brock, Claire: The Comet Sweeper: Caroline Herschel's Astronomical Ambition, Icon Books (2007)
- Zinsser, Judith P.: Remarkable but no so Unusual (kritiese resensie van Brock se boek), Nature, vol 448, 9, 9 Augustus 2007, bl. 649-650
- Winterburn, Emily, The Quiet Revolution of Caroline Herschel: The Lost Heroine of Astronomy, The History Press (2017).
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Lewensbeskrywing in MNRAS, blad van die Royal Astronomical Society, 1848
- Artikel Caroline Herschel in die Engelse wikipedia
 |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Caroline Herschel. |
