Doris Day

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Doris Day
Doris Day in 1957
Doris Day in 1957

Geboortenaam Doris Mary Ann Kappelhoff[1]
Geboorte (1922-04-03)3 April 1922
Cincinnati, Ohio
Sterfte 13 Mei 2019 (op 97)
Carmel Valley Village, Kalifornië
Nasionaliteit Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State
Ouers Alma Sophia (née Welz) en William Joseph Kappelhoff
Lewensmaat Al Jorden (1941–1943; geskei)
George Weidler (1946–1949)
Martin Melcher (1951–1968; sy dood)
Barry Comden (1976–1981; geskei)
Kinders Terry Melcher
Beroep(e) Aktrise, sangeres, diereregteaktivis
Aktiewe jare 1939–1989
Webwerf dorisday.com
Internet-rolprentdatabasis-profiel

Doris Day (3 April 1922 – 13 Mei 2019),[2] gebore as Doris Mary Ann Kappelhoff, was ’n Amerikaanse aktrise, sangeres en diereregteaktivis.

Doris Day aan boord die USS Juneau, ongeveer 1953

Doris Day het haar loopbaan in 1939 as sangeres in 'n big band begin. In 1945 het sy bekendheid verwerf met haar eerste groot treffer, Sentimental Journey, wat kort ná die Tweede Wêreldoorlog 'n ikoniese liedjie vir terugkerende Amerikaanse soldate geword het.[3]

Nadat sy haar groep, Les Brown & His Band of Renown verlaat het om 'n loopbaan as solo-sangeres aan te durf, het sy 'n platekontrak met Columbia Records gesluit wat haar enigste etiket sou bly. Die kontrak het twintig jaar lank, van 1947 tot 1967, geduur en meer as 650 opnames ingesluit wat van Doris Day een van die gewildste en mees bekroonde musikale kunstenaars van die 20ste eeu gemaak het. In 1948 het Sammy Cahn, Jule Styne en haar destydse agent, Al Levy, haar oorreed om 'n oudisie vir die regisseur Michael Curtiz te doen. Dit was suksesvol genoeg om haar die vroulike hoofrol in Romance on the High Seas te besorg.

Deur die loop van haar loopbaan het Doris Day in 39 rolprente opgetree. Sy is in vier jare (1960, 1962, 1963 en 1964) as die gewildste fliekster geranglys – as enigste vrou op dié lys – en was tien jaar lank (tussen 1951 en 1952 en nog eens tussen 1959 en 1966) onder die top tien akteurs. Day het die suksesvolste aktrise ooit geword en word tans sesde geranglys op die top-tienlys van die suksesvolste flieksterre. Vir haar rol in Pillow Talk is sy vir 'n Academy Award (Oscar) genomineer, en sy het drie Henrietta Awards (World Film Favorite) en die Los Angeles Film Critics Association se Career Achievement Award gewen. In 1989 is die Cecil B. DeMille Award vir haar lewenswerk in die filmbedryf aan haar toegeken. In 1968 het sy in haar laaste rolprent gespeel.

As sangeres het Doris Day 31 albums vrygestel, en haar liedjies het altesaam 460 weke lank die top 40-trefferlys gehaal. Haar musikale lewenswerk is met 'n Grammy Lifetime Achievement Award en 'n Legend Award van die Society of Singers bekroon. In 2011 het sy haar 29ste ateljee-album, My Heart, vrygestel wat die negende plek op die Verenigde Koninkryk se top 40-trefferlys gehaal het. In Februarie 2014 was sy steeds die oudste lewende kunstenaar wat met 'n langspeler en nuwe ateljeemateriaal die Verenigde Koninkryk se top tien-trefferlys kon bereik.

Haar verbintenis tot die welsyn van diere het sy in 1971 as mede-stigter van Actors and Others for Animals bevestig. Sy het haar eie nie-winsgewende dierevereniging, die Doris Day Animal Foundation, in die laat 1970's in die lewe geroep en later die Doris Day Animal League gestig. In 1994 het die Doris Day Animal League die laaste Dinsdag in Februarie tot Spay Day verklaar, 'n waarnemingsdag wat mense bewus maak van vraagstukke verbonde aan diere-oorbevolking in die Verenigde State. Die liga werk tans met die Amerikaanse Humane Society saam en is steeds een van die leidende drukgroepe in die land.

Vir die groot verdienste, wat sy aan haar land gelewer het, het president George W. Bush in 2004 die Presidensiële Vryheidsmedalje aan Doris Day toegeken. Doris Day het finaal afgetree as aktrise en sangeres, maar het haar steeds vir die regte en welsyn van diere beywer. Sy het haar laaste jare in Carmel-by-the-Sea, 'n kusoord in Kalifornië, gewoon. Op 13 Mei 2019 sterf Day op die ouderdom van 97 in Carmel Valley Village, Kalifornië.[4]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "About Doris – Doris Day". Dorisday.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2019. Besoek op 13 Mei 2019.
  2. Doris het self beweer dat sy in 1924 gebore is, maar die amptelike dokumente sê 1922
  3. ABC News, 6 Januarie 2006: 'Sentimental Journey' Scribe Dead. Besoek op 10 Augustus 2020
  4. Lee, Benjamin (13 Mei 2019). "Doris Day, celebrated actor and singer, dies at 97". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Januarie 2020. Besoek op 13 Mei 2019.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]