Carmel-by-the-Sea
| Carmel-by-the-Sea | |
.jpg) |
|
 |
|
 |
|
| Land |  Verenigde State van Amerika
|
|---|---|
| Staat | Kalifornië |
| County | Monterey County |
| Stigting / inkorporasie | 1902 / 31 Oktober 1916 |
| Regering | |
| - Burgemeester | Dave Potter |
| Oppervlakte | |
| - Totaal | 2,798 km² (1,1 myl²) |
| Bevolking (2010) | |
| - Totaal | 3 722 |
| - Digtheid | 1 330,2/km² (3 445,2/myl²) |
| ZIP code | 93921 |
| Areakode(s) | 831 |
| Webwerf: ci.carmel.ca.us | |
Carmel-by-the-Sea, dikwels kortweg Carmel genoem, is 'n stad in Monterey County in die Amerikaanse deelstaat Kalifornië. Carmel is op die Monterey-skiereiland aan die Stille Oseaankus, sowat 530 kilometer noord van Los Angeles en 190 kilometer suid van San Francisco geleë, met 'n oppervlakte van sowat een vierkante myl en 'n bevolking van 3 722 volgens die sensus van 2010. Na die bewoners word in Engels as Carmelites verwys.
Die stad, wat in 1902 gestig en op 31 Oktober 1916 geïnkorporeer is, staan bekend vir sy natuurskoon en word tradisioneel met die kunste verbind. So het hier in die vroeë 20ste eeu 'n kunstenaarskolonie ontstaan. Baie kunstenaars en literêre persoonlikhede, wie se werke, wonings, ateljees en uitstallingsruimtes in die groot aardbewing en brandramp van San Francisco in 1906 vernietig is, het 'n toevlugsoord in Carmel gevind.[1] Die luukse Hotel Del Monte in Carmel het reeds in 1907 as kunsgalery gedien waar kunstenaars uit Noord-Kalifornië hul werke aan die publiek kon vertoon en verkoop.
Die dagblad San Francisco Call het reeds in 1906 'n hele bladsy aan die "kunstenaars, digters en skrywers van Carmel-by-the-Sea" gewy. In 1910 het die blad vermeld dat sestig persent van die woonhuise in Carmel deur burgers opgerig is wat "hul lewens aan werk wy wat aan estetiese kunste verbind is". In dieselfde jaar, op 22 Mei, het 'n artikel oor Carmel in die Los Angeles Times verskyn - met die opskrif Hotbed of Soulful Culture, Vortex of Erotic Erudition: Carmel in California, Where Author and Artist Folk are Establishing the Most Amazing Colony on Earth.[2]
Vroeë stadsrade is deur kunstenaars oorheers, terwyl verskeie digters en akteurs as burgemeesters gedien het, onder wie Herbert Heron, die stigter van die plaaslike Forest Theater, die boheemse skrywer en akteur Perry Newberry, en die akteur en regisseur Clint Eastwood wat die amp van burgemeester tussen 1986 en 1988 beklee het. In 1981 het die bekende aktrise en sangeres Doris Day haar in Carmel kom vestig. Saam met haar sakevennoot Dennis LeVett het Doris Day die Cypress Inn bedryf, 'n hotel in die Mediterreense styl wat in 1929 opgerig is en as historiese gebou beskerm word.[3] Die aktrise, wat 'n rustige lewe in Carmel Valley gelei het, is hier in 2019 oorlede. Die laaste dekades van haar lewe was volledig aan die welsyn van diere gewy.[4]
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Die eerste kunstenaars, skrywers en digters uit San Francisco se boheemse kringe het reeds gedurende die 1860's aangetrokke gevoel tot die Monterey-skiereiland se natuurskoon. In die volgende dekade het hulle gereeld en in groter getalle besoeke aan die streek gebring wat vir hulle unieke visuele aantreklikhede kon bied - die kuslandskap van Sentraal-Kalifornië en historiese geboue uit die Spaanse koloniale tydperk met hul besonderse sjarme van verval wat van hulle gewilde kunsmotiewe gemaak het.
Een van die vroegste kunstenaars, wat vir langer periodes in Carmel gebly of verskeie kere besoeke aan die skiereiland gebring het, was die Skots-Amerikaanse landskapskilder William Keith (1838–1911). Gedurende sy besoeke in die 1890's en die eerste dekade van die 20ste eeu het Keith Carmel Bay, Cypress Point en - as deel van sy reeks skilderye van alle Spaanse sendingstasies in Kalifornië - ook Carmel se Misión San Carlos Borroméo del Río Carmelo wat deur president James Buchanan in 1859 aan die Rooms-Kastolieke Kerk teruggegee is. Die sendingstasie, wat as gevolg van sy sekularisasie dekades lank aan verval blootgestel is (selfs die sendingkerk se dak het ineengestort sodat dit vir 'n tyd lank 'n habitat vir voëls en eekhorinkies en 'n rusplek vir beeste was), is vanaf die 1880's gerestoureer. Beslissende bydraes tot die sendingstasie se herstelwerk is vanaf 1931 deur Henry "Harry" Downie gemaak.
In sy vroeë jare het Carmel se bevolking enkele honderd siele getel, waarby baie kunstenaars net die somermaande hier deurgebring het. Langs die nedersetting se hoofstraat, Ocean Avenue, het 'n handjievol winkels ontstaan wat bewoners van daaglikse noodsaaklikhede voorsien het. Enkele gesinne het begin om erwe in die middestad te koop en permanente wonings gebou. Gedurende die 1920's was die getal bewoners, wat die hele jaar in Carmel gebly het, reeds merkbaar hoër. So het ook afgetredenes hulle hier kom vestig. Tydelike bewoners het naas kunstenaars ook steeds meer welvarendes ingesluit.
In hierdie periode is 'n deel van Dolores Street tussen Ocean en Seventh Avenue as sakekern ontwikkel waar Carmel se raadsaal, poskantoor, bank, die redaksiekantoor van 'n dagblad en 'n verskeidenheid besighede ontstaan het wat in Carmeliete se behoeftes voorsien het. Gedurende die ekonomiese opbloei in die jare ná die Tweede Wêreldoorlog het Carmel se inwonertal die hoogste vlak ooit bereik met nagenoeg 5 000. Die nedersetting het gaandeweg tot 'n toeristeoord ontwikkel, met steeds meer besighede wat op besoekers gefokus het soos hotelle, restaurante, aandenkingwinkels, kunsgalerye en kantore van eiendomsagente.
Boukuns[wysig | wysig bron]
Dikwels word Carmel-by-the-Sea beskryf as 'n nedersetting met 'n sterk Europese karakter, gegewe die argitektoniese style wat in sy middestad aangetref word. Hier het gedurende die 1920's en 1930's geboue in die Romantiese Herlewingstyl (Romantic Revival) ontstaan wat invloede van Noord- en Suid-Europese boukuns toon - invloede wat tot die Middeleeue terugstrek in die Tudor Revival-vakwerkboukuns van The Court of the Golden Bough, met enkele elemente wat aan Mediterreense argitektuur en die Kaliforniese Spanish Revival-boustyl ontleen is.
Die ontwerpe vir enkele geboue, wat in die vroeë 20ste eeu ontstaan het, is geïnspireer deur die American Craftsman- en Western False front-style. Meer onlangse boustyle het in die tyd ná die Tweede Wêreldoorlog begin bydra tot Carmel se aantreklike stadsbeeld, waaronder die Second en Third Bay Region-style en Frank Lloyd Wright se ideaal van organiese argitektuur waarvolgens bank-, kerk- en ander geboue in die middestad ontwerp is.[6]
Van begin af het stadsbeplanners en argitekte in Carmel op die buitelewe en die behoeftes van voetgangers gefokus. So het 'n verskeidenheid binnehowe met winkelgeriewe ontstaan, onder meer vir die Pine Inn-hotel - 'n projek waarby die landskapsargitek Thomas Church (1902–1978) betrokke was - en is die hele stadsgebied verfraai met fonteine, potplante en bome.
Die Amerikaanse argitektuur-tydskrif en -webtuiste Architectural Digest het Carmel-by-the-Sea in 2018 aangewys as die "mooiste nedersetting" in Kalifornië.[7]
Kultuur[wysig | wysig bron]
Die Amerikaanse komponis van minimalistiese musiek Philip Glass het in Carmel die Philip Glass Center for the Arts, Science, and the Environment gestig wat die jaarlikse kunsfees Days and Nights Festival organiseer.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Alissandra Dramov: Carmel-by-the-Sea, the Early Years (1903–1913). Bloomington, IN: Author House 2012, bl. 132
- ↑ KCET.org: Carmel-artikel in die Los Angeles Times
- ↑ Cypress Inn - Doris Day se hotel in Carmel. Besoek op 21 Mei 2020
- ↑ Carmel Now, 13 Mei 2019: Our Beloved Doris Day Passed Away this Morning in Carmel. Besoek op 21 Mei 2020
- ↑ Sam Hamilton: Discovering Mission San Carlos del Borroméo del Río Carmelo. New York NY: Cavendish Square Publishing 2015, bl. 35
- ↑ Alissandra Dramov: Historic Buildings of Downtown Carmel-by-the-Sea. Charleston SC: Arcadia Publishing 2019
- ↑ Architectural Digest, 16 Julie 2018: The Prettiest Town in Every U.S. State. Besoek op 21 Mei 2020
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- Kulturele en argitektoniese erfenis
- Carmel Heritage Society (CHS)
- CHS: Carmel courtyards & passageways
- Robinson Jeffers Tor House Foundation - gewy aan Robinson Jeffers, Kaliforniese digter
- Tales from Carmel: Preserving Carmel's Architectural Treasures
- Kunstenaarskolonie
- Sendingstasie van Carmel en Rooms-Katolieke basiliek
- Carmel Valley
