Gaan na inhoud

Holyhead

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Holyhead
dorp
Amptelike naamHolyhead, CaergybiWysig
LandVerenigde KoninkrykWysig
Hoofstad vanHoly IslandWysig
Geleë in administratiewe eenheidHolyhead, Isle of AngleseyWysig
Historiese gebiedAngleseyWysig
Geografiese ligging53°19′0″N 4°38′0″WWysig
GesagHolyhead Town CouncilWysig
ErfenisbenamingNational Monuments of WalesWysig
PoskodeLL65Wysig
Amptelike webwerfhttps://www.holyheadtowncouncil.com/Wysig
Ordnance Survey rooster-verwysingSH2482Wysig
Map

Holyhead (Wallies: Caergybi, "Cybi se fort") is 'n dorp in Wallis en 'n groot hawe in die Ierse See wat Ierland bedien. Dit is ook 'n gemeenskap en die grootste stad in die Isle of Anglesey-distrik, met 'n bevolking van 13 659 tydens die 2011-sensus. Holyhead is op Holy-eiland, wat van Anglesey geskei word deur die nou Cymyran-straat en oorspronklik met Anglesey verbind via die Four Mile Bridge.

Etimologie

[wysig | wysig bron]
Holyhead Stadsaal

Die dorp se Engelse naam, Holyhead, bestaan ten minste sedert die 14de eeu. Soos die geval is met Wallis, verskil die naam in Engels aansienlik van sy naam in Wallies. Dit verwys na die heiligheid van die plek, en het in die verlede die vorm Haliheved, Holiheved, Le Holyhede en Holy Head aangeneem. Dit is die presiese ekwivalent van die Korniese naam, Penzance.

Die Walliese naam, Caergybi, is afgelei van die vesting waarom die dorp ontwikkel het. Die oorspronklike vorm van hierdie naam is waarskynlik minstens duisend jaar oud. Dit het egter deur die jare verander.

Vervoer

[wysig | wysig bron]
Kloktoring ter herdenking van die uitbreiding van Holyhead se dokke tussen 1875 en 1880

In die middel van die 19de eeu het Lord Stanley, 'n plaaslike filantroop, die bou van 'n groter waterweg befonds,[1] plaaslik bekend as "The Cobb", dit dra nou die A5 en die spoorlyn. Die A55-snelweg loop parallel met die Cobb op 'n moderne hoofweg.

Die hawe van Holyhead is 'n besige veerboothawe. Stena Line, Noord-Europa se grootste veerbootmaatskappy, werk vanaf die hawe, net soos Irish Ferries. Veerbote vaar na Dublin, in Ierland en vanaf 2021 oor naweke vaar veerbote na Belfast in Noord-Ierland; dit vorm die hoofskakel vir oppervlakvervoer vanaf sentraal- en noordelike Engeland en Wallis na Ierland.

Holyhead se maritieme belang was op sy hoogtepunt in die 19de eeu met 'n 2,8 km-lange breekwater. Holyhead Breakwater is die langste in die Verenigde Koninkryk en is gebou om 'n veilige hawe te skep vir vaartuie wat in stormagtige waters gevang is op pad na Liverpool en die industriële hawens van Lancashire. Holyhead se see-erfenis word in 'n maritieme museum bewaar.

Stanley Embankment oppad na Holy-eiland

Die Stanley Embankment, of "The Cob", is 'n wal wat Anglesey en Holy-eiland verbind. Dit dra die Noord-Wallis Coast Line-spoorlyn en die A5-pad. Die wal is ontwerp en gebou deur Thomas Telford. Toe die A5 tussen Londen en die hawe van Holyhead gebou is, was 'n meer direkte roete nodig. Bouwerk het in 1822 begin en 'n jaar later voltooi.[2]

Holyhead is die terminus van die Noord-Wallis-kuslyn en word tans bedien deur Avanti West Coast en Transport for Wallis-dienste. Avanti West Coast bedryf direkte treine na Londen Euston en Transport for Walles bedryf direkte treine na Cardiff en Birmingham Internasionaal via Wrexham en Shrewsbury, en twee direkte treine per dag na Manchester Piccadilly. Die spoor- en veerbootterminale is verbind (vir voetgangers en fietsryers) met die middedorp deur The Celtic Gateway-brug.

Nywerheid

[wysig | wysig bron]

Tot September 2009 was Holyhead se hoofbedryf die massiewe aluminiumsmelter aan die buitewyke van die dorp, wat deur Anglesey Aluminium, 'n filiaal van Rio Tinto Group, bedryf word. 'n Groot jetty in die hawe het skepe van Jamaika en Australië ontvang, en hul vragte alumina is op 'n tou-aangedrewe vervoerband vervoer wat onder die dorp na die aanleg loop. Die jetty word nou deur Orthios gebruik om vaartuie wat van regoor die wêreld besoek af te dok. Die landhoof is breed genoeg vir busse om af te reis om passasiers op- of af te laai by die dorp op plaaslike toere.

Die aluminiumaanleg het vir sy elektrisiteitsvoorsiening staatgemaak op die eiland se kernkragstasie by Wylfa, naby Cemaesbaai. Wylfa het die einde van sy leeftyd bereik en het toestemming gehad om slegs tot 2012 op te wek, [3] en die beëindiging van 'n laekoste-elektrisiteitsvoorsieningskontrak in 2009 het 'n impak op die finansiële lewensvatbaarheid van die smeltaanleg gehad. Voortgesette bedrywighede behels die hersmelting van aluminiumskroot vir hergebruik.

Tot die einde van 2020 was die hawe, wat 250 werkers in diens het, die tweede besigste aanrolhawe in die VK ná Dover met ongeveer 450 000 vragmotors wat per veerboot na Dublin geneem is. Na die Brexit-onttrekkingsooreenkoms het vragverkeer vanaf Ierland in Januarie 2021 met 50% gedaal.[4]

In Januarie 2020 het BMW Motorrad beplan om 'n vervaardigingsfasiliteit in Holyhead te bou.

Klimaat

[wysig | wysig bron]

Soos die res van die Britse Eilande en Wallis, het Holyhead 'n maritieme klimaat met koel somers en matige winters, en dikwels hoë winde wat vererger word deur sy ligging by die Ierse See. Die naaste amptelike weerwaarnemingstasie is by RAF Valley, sowat 8 km suidoos van die middedorp.

Op 23 November 1981 is Holyhead deur twee tornado's getref tydens die rekordbreker-1981 tornado-uitbraak in die Verenigde Koninkryk . Een van die tornado's, aangewys as 'n F2/T4-tornado, was die sterkste wat aangeteken is uit 104 tornado's in die hele uitbreking, wat skade aan ongeveer 20 eiendomme in Holyhead aangerig het en 'n statiese karavaanterrein vernietig het.

Kultuur

[wysig | wysig bron]
St. Mary's Help of Christians Church
Uitsig op Holyhead-mark; aktiwiteite, stalletjies en Walliese drag

Holyhead se kunssentrum, die Ucheldre-sentrum, is geleë in die kapel van 'n ou klooster wat aan die orde van die Bon Sauveur behoort. Dit hou gereeld kunsuitstallings, vertonings, werkswinkels en filmvertonings. Holyhead Biblioteek is in die ou marksaal geleë. Die Holyhead Maritieme Museum word gehuisves in wat na bewering Wallis se oudste reddingsboothuis is. Die reddingsbootstasie is in 1828 gestig.[5] Die 1927 Nasionale Eisteddfod is in die dorp gehou. Holyhead High School (voorheen County Secondary School) was die eerste omvattende skool in die VK.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Hughes, Margaret: "Anglesey from the sea", page 73.
  2. "Thomas Telford: The Road to Holyhead". cyclingnorthwales.co.uk.
  3. "Wylfa to continue generating until 2012". Nuclear Engineering International. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Maart 2012. Besoek op 13 Desember 2011.
  4. Partridge, Joanna (20 Februarie 2021). "Ports feel the chill as trade re-routes around Brexit Britain". The Observer (in Engels (VK)). ISSN 0029-7712. Besoek op 21 Februarie 2021.{{cite news}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  5. "RNLI: Holyhead". Besoek op 16 Februarie 2016.