Gaan na inhoud

Javamens

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Javamens
'n Beeld van die fossiel.

Algemene naam Javamens
Katalogusnommer Trinil 2, ens.
Spesie Homo erectus erectus
Ouderdom 700 000 tot
1,49 miljoen
Plek ontdek Trinil, Java, Indonesië
Datum ontdek 1891 en 1892
Ontdek deur Eugène Dubois

Die Javamens (Homo erectus erectus, voorheen ook Anthropopithecus erectus en Pithecanthropus erectus) is die fossiele van 'n vroeë mens wat in 1891 en 1892 ontdek is op die eiland Java (Nederlands-Indië, nou deel van Indonesië). Dit is na raming tussen 700 000 en 1 490 000 jaar oud en was ten tyde van sy ontdekking die oudste Hominidae-fossiel wat nog ontdek is. Dit is steeds die tipespesimen vir Homo erectus.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

Die span onder leiding van Eugène Dubois het 'n tand, skedeldak en femur by Trinil aan die oewers van die Solorivier in Oos-Java ontdek.[1] Dubois het gedink die fossiele verteenwoordig die "vermiste skakel" tussen ape en mense, en het die spesie die wetenskaplike naam Anthropopithecus erectus gegee, maar dit later na Pithecanthropus erectus verander.

Die fossiel het groot omstredenheid ontlok. Binne 'n dekade is amper 80 boeke en artikels oor Dubois se vonds geskryf. Ondanks Dubois se mening het min mense sy idee aanvaar dat die Javamens 'n oorgangsvorm tussen ape en mense is.[2] Die meeste het gedink die fossiele is van óf ape óf moderne mense, terwyl ander geglo het die Javamens is 'n primitiewe sytak van evolusie wat glad nie aan moderne mense verwant is nie.

In die 1930's het Dubois beweer Pithecanthropus is soos 'n "reusagtige gibbon" gebou om te bewys dit is wel die vermiste skakel, maar dit is algemeen verkeerd vertolk. Eindelik, vanweë ooreenkomste tussen Pithecanthropus erectus (die Javamens) en Sinanthropus pekinensis (die Pekingmens) het Ernst Mayr albei in 1950 hernoem tot Homo erectus. Daarmee is hulle in die direkte evolusielyn van die mens geplaas.

Om die Javamens van ander Homo erectus-bevolkings te onderskei, het sommige wetenskaplikes dit in the 1970's as 'n subspesie, Homo erectus erectus, begin beskou. Ander fossiele wat in die eerste helfte van die 20ste eeu in Java by Sangiran en Mojokerto ontdek is en wat almal ouer is as dié wat deur Dubois ontdek is, word nou ook as deel van die spesie Homo erectus beskou.

Die fossiele van die Javamens word sedert 1900 in die Rijksmuseum en later Naturalis in Nederland gehou.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. "Java Man (extinct hominid)". Encyclopædia Britannica. britannica.com. Besoek op 2013-06-05.
  2. Swisher, Carl C. III; Curtis, Garniss H.; Lewin, Roger (2000), Java Man: How Two Geologists Changed Our Understanding of Human Evolution, Chicago: University of Chicago Press, ISBN 978-0-226-78734-3 

Skakels

[wysig | wysig bron]