Makpou
| Makpou | |
|---|---|
| |
| 'n Makpou-mannetjie | |
.jpg)
| |
| 'n Makpou-wyfie | |
Wetenskaplike klassifikasie 
| |
| Domein: | Eukaryota |
| Koninkryk: | Animalia |
| Filum: | Chordata |
| Klas: | Aves |
| Orde: | Galliformes |
| Familie: | Phasianidae |
| Genus: | Pavo |
| Spesie: | P. cristatus
|
| Binomiale naam | |
| Pavo cristatus Linnaeus, 1758
| |
| |
| natuurlike verspreiding | |
Die Makpou (Pavo cristatus) is 'n voël wat wild geword het en word grotendeels op Robbeneiland gevind en ook in sommige voorstedelike gebiede en by plaasopstalle. Die voël is 90 – 120 cm groot (220 cm insluitende sleep) en weeg 2,8 - 6 kg. Dit is alombekend weens hul aanskoulike hofmaakritueel.
'n Poumannetjie se sleep bestaan uit sy stert se kleurryke, boonste dekvere, en dié word jaarliks verveer. Meeste verlengde dekvere is met 'n oogkol (ocellus) gemerk, wat mees opvallend vertoon word wanneer hy pronk. Daar is sowat 165-170 hiervan,[2] waaronder tipies sowat 139 groteres en 30 kleineres. Benewens die oogkol-dekvere is daar ook T-vere wat 'n visstertpatroon aan die buiterand van die sleep vorm. Weens 'n keratienlagie van wisselende dikte op die veerbaardjies word verskillende kleure op die dekvere voortgebring.[3] Die keratien veroorsaak 'n optiese effek bekend as dunfilm-interferensie. Die aanskoulike dekvere word ondersteun deur die 20 vaal en baie korter stertvere. Dié krom stertvere is toegerus met sterk skagte, waardeur die stertgeratel ook aangedryf word.
Die pronkgedrag word gekenmerk deur 'n veergeratel wat vibrasies voortplant en kleurpatrone laat skitter. Soortgelyke meganiese kommunikasie word onder verskillende omstandighede ook by die wyfie opgemerk, wanneer haar korter dekvere teen 'n soortgelyke frekwensie geratel word. Met sy rugkant na die wyfie gekeer, begin die mannetjie pronk deur eers sy rooibruin vlerke te laat sak en teen sowat 5.4 Hz te ratel. Dan keer hy na die wyfie en op nabye afstand (1 tot 1,5 m) word die sleep oopgesprei en geratel. Die frekwensie van hierdie hoorbare vibrasie is sowat 25-28 Hz (gemiddeld 25.6 Hz) en veroorsaak boonop 'n skittering van die stert se iriserende kleure. Die veergeratel is noodsaaklik vir paringsukses, en eksperimente het aangetoon dat die vlerk- en stertgeratel die hen se blik vasvang.[4] Benewens word vermoed dat 'n pou se kroonvere optree as vibrotaktiele sensore wat meganiese stimuli tydens sosiale gedrag kan registreer. Filopluime van die kroonvere kan moontlik dien as meganosensore wat gevoelig is vir lugvibrasies.[4]
In Engels staan die voël bekend as die Common peafowl.
Fotogalery[wysig | wysig bron]
'n Wyfie met drie jonger makpoue.
Kop en nek van 'n mannetjie.
Museummonster van 'n makpou se eier.
In die Herberstein-dieretuin in Oostenryk.
_RWD2.jpg)
Sien ook[wysig | wysig bron]
 |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Pavo cristatus. |
- Alfabetiese lys van Suid-Afrikaanse voëls
- Lys van Suid-Afrikaanse voëls (gegroepeer)
- Lys van Suider-Afrikaanse voëls volgens wetenskaplike name
Bron[wysig | wysig bron]
- Sasol Voëls van Suider-Afrika. Struik Nature. Vierde Uitgawe 2011. ISBN 978-1-77007-926-7
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ BirdLife International (2009) Pavo cristatus In: IUBN 2009. IUBN Rooi Lys van Bedreigde Spesies. Weergawe 2009.2. www.iucnredlist.org Verkry op 2010-02-15.
- ↑ Roslyn Dakin en Robert Montgomerie, Peahens prefer peacocks displaying more eyespots, but rarely, Animal Behaviour, Volume 82(1), pp. 21-28, Julie 2011
- ↑ Stuart Burgess, The beauty of the peacock tail and the problems with the theory of sexual selection, Journal of Creation 15(2):94–102, Augustus 2001
- ↑ 4,0 4,1 Suzanne Amador Kane, Daniel van Beveren, Roslyn Dakin. Biomechanics of the peafowl’s crest revealsfrequencies tuned to social displays, PLoS ONE 13(11):e0207247, November 2018