Misdade teen die Mensdom

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Misdade teen die mensdom is sekere dade wat gepleeg word as deel van 'n wydverspreide of stelselmatige aanval teen enige burgerlike bevolking of 'n identifiseerbare deel van 'n bevolking. Die eerste vervolging vir misdade teen die mensdom was met die Neurenberg-verhore gehou. Misdade teen die mensdom is sedertdien deur ander internasionale howe – soos die Internasionale Misdaadtribunaal vir die voormalige Joegoe-Slawië en die Internasionale Misdaadhof – aangehoor. Die geregtigheid vir misdade teen die mensdom is primêr ontwikkel deur die evolusie van internasionale gewoontereg. Misdade teen die mensdom is nie in 'n internasionale konvensie gekodifiseer nie, hoewel daar tans 'n internasionale poging is om so 'n verdrag, gelei deur die Misdade teen die Mensdom Inisiatief, te vestig.

Anders as met oorlogsmisdade, kan misdade teen die mensdom in tye van oorlog sowel as in vredestyd gepleeg word.[1] Dit is nie geïsoleerde of sporadiese gebeure nie, maar is deel van, of van 'n regeringsbeleid (hoewel die oortreders hulself sal moet vereenselwig met so 'n beleid), of 'n gebruik van wandade wat deur 'n regering of of 'n de facto-gesag geduld of goedgekeur word. Dit sluit onder andere in: moord; slagtings; onmenslikheid; uitwissing; menslike eksperimente; buitegeregtelike strawwe; moordbendes; gedwonge verdwynings; kindersoldate; ontvoerings, onredelike gevangenisstraf (internering); slawerny; kannibalisme; marteling; verkragting; politieke, rassistiese, of godsdiensvervolging (insluitende onbehoorlike haatspraakwette, godslasterlike wette, wette teen laster of godsdiens, ensovoorts). Ander onmenslike dade kan as misdade teen die mensdom beskou word, indien dit deel vorm van 'n uitgebreide of stelselmatige gebruik.

Geskiedenis van die term[wysig | wysig bron]

Die term "misdaad teen die mensdom" is eintlik dubbelsinnig oor die dubbelsinnigheid van die woord "mensdom", wat mens kan beteken (die versamelwoord vir die mens) of die waarde van menswees, Die geskiedenis van die term wys dat laasgenoemde die eintlike verwysing is.[2]

Eerste gebruik[wysig | wysig bron]

Die term het sy oorsprong in die Tweede Den Haagse Konvensie van 1899 se aanhef en is in die Vierde Den Haagse Konvense van 1907 se aanhef verder geneem toe daar besorgdheid uitgespreek is oor die kodifisering van nuwe reëls van internasionale humanitêre wette. Die aanhef van die twee konvensies verwys na die "wette van die mensdom" as 'n uitdrukking van onderliggende onduidelike humanistiese waardes.[3]

Op 24 Mei 1915 reik die Geallieerde Magte, Brittanje, Frankryk en Rusland 'n gesamentlike verklaring uit wat dit baie duidelik stel dat 'n ander regering vir die eerste keer ooit aangekla word vir "'n misdaad teen die mensdom". 'n Uittreksel uit die verklaring verklaar as volg:

Met die beëindiging van die oorlog het 'n internasionale oorlogsmisdaad-kommissie die skep van 'n tribunaal voorgestel om "oortredings van die wette van die mensdom" te verhoor. Die Amerikaanse gesant het egter beswaar gemaak teen die verwysing na "wette van die mensdom" omdat dit vaag is en die konsep is nie verder gevoer nie.[4]

Neurenberg-verhore[wysig | wysig bron]

Die beskuldigdes in die hof tydens die Neurenberg-verhore. Die hoofrede vir die verhore was om vir Hermann Göring aan te kla. (heel links voor). Hy was as die mees senior Nazi-leier gereken na Hitler se dood.

In die nadraai van die Tweede Wêreldoorlog, is die Londense Handves vir die Internasionale Militêre Tribunaal as 'n dekreet saamgestel om die wette en prosedures vir die Neurenberg-verhore neer te lê. Die samestellers van die riglyne het voor die probleem te staan gekom oor hoe Die Holocaust- Joodse Volksmoord (Sjoa) en die grusame wandade, wat deur Nazi-Duitsland gepleeg is, hanteer moes word. 'n Tradisionele benadering om oorlogsmisdade te verhoor kon nie hier toegepas word nie aangesien dit die eerste keer in die geskiedenis was dat 'n staatsmag aangekla moes word vir wandade op sy eie burgers. Artikel 6 van die Handves is toe opgestel wat, nie net die tradisionele oorlogsmisdade en misdade teen vrede ingesluit het nie, maar in paragraaf 6(c) is Misdade teen die Mensdom ook gedefinieer.

Tokio-verhore[wysig | wysig bron]

Die beskuldigdes voor die Tokio Internasionale Tribunaal. Generaal Tojo, die hoofbeskuldigde staan in die middel in die middelste ry.

Die Internasionale Militêre Tribunaal vir die Verre-Ooste, ook bekend as die Tokio-verhore, het die leiers van die Japanse Ryk op drie kategorieë van misdade tydens die Tweede Wêreldoorlog te verhoor:

Die Klas C klagtes, misdade teen die mensdom, was nie van toepassing vir die Tokio-verhore nie aangesien die waarde van lewens van Asiatiese burgerlikes van minder waarde geag is as die lewens van Kaukasiese en Joodse burgers. Die klagtes vir die Nanking-slagting was gekategoriseer as oortredings van die oorlogswette[5]

'n Paneel van regters uit die Geallieerde Magte (Verenigde State van Amerika, Republiek China, Sowjetunie, Nederland, Australië, Nieu-Seeland, Kanada, Filippyne en die voorlopige regering van die Franse republiek), was die voorsittende beamptes.

Tipes van misdade teen die mensdom[wysig | wysig bron]

Die verskillende tipes van misdade wat as misdade teen die mensdom beskou kan word, verskil in definisie, beide internasionaal en op binnelandse vlakke. Geïsoleerde gevalle van onmenslike dade van 'n spesifieke aard, wat deel uitmaak van 'n wydverspreide of stelselmatige aanval, kan in gevalle as 'n ernstige skending van menseregte beskou word, of- afhangende van die omstandighede- as oorlogsmisdade, en word dan nie as misdade teen die mensdom hanteer nie.[6]

Apartheid[wysig | wysig bron]

Die stelselmatige vervolging van een rassegroep deur 'n ander, soos onder die bewind van die Suid-Afrikaanse apartheidsregering, is in 1976 deur die Verenigde Nasies as 'n misdaad teen die mensdom verklaar.[7] Die VN se Algemene Vergadering het egter nooit enige bevindings gemaak oor apartheid as sulks nie, en daar was ook geen misdade teen die mensdom rakende apartheid aangehoor nie.

Verkragting en seksuele misdrywe[wysig | wysig bron]

Nie die Tokio-handves of die Neurenberg-handves het enige verwysings wat seksuele- of geslagsmisdade as 'n misdaad teen die mensdom vervat nie, hoewel 'n klousule wel verkragting as sodanige oortreding sien. Die statute van die Internasionale Misdaadtribunaal vir die voormalige Joego-Slawië en vir Rwanda het wel verkragting as 'n misdaad teen die mensdom hanteer.[8]

In 2008 aanvaar die Veiligheidsraad resolusie 1820, wat verkragting en enige vorm van seksuele geweld as 'n oorlogsmisdaad, misdaad teen die mensdom, of as 'n konstitiewe daad  met betrekking tot volksmoord beskou.[9]

Internasionale howe en misdaadtribunale [wysig | wysig bron]

Na afloop van die Neurenberg- en Tokio- verhore van 1945–1946, is die volgende internasionale tribunaal met jurisdiksie oor misdade teen die mensdom eers vyf dekades later gehou. In reaksie op die gruweldade wat gepleeg is in die 1990's, is verskeie ad hoc-tribunale gestig met jurisdiksie oor misdade teen die mensdom. Die statute van die IGH, die Internasionale Misdaadtribunale vir die voormalige Joego-Slawië en vir Rwanda het elkeen 'n eie definisie van wat misdade teen die mensdom behels, gebruik.[10]

Internasionale Misdaadtribunaal vir Joego-Slawië[wysig | wysig bron]

In 1993 stel die VN-Veiligheidsraad die Internasionale Misdaadtribunaal vir die voormalige Joegoe-Slawië aan, met jurisdiksie om ondersoek in te stel en drie internasionale misdade, wat in die voormalige staat gepleeg is, te ondersoek: volksmoord, oorlogsmisdade en misdade teen die mensdom.

Internasionale Misdaadtribunaal vir Rwanda[wysig | wysig bron]

Die VN-Veiligheidsraad het die Internasionale Misdaadtribunaal vir Rwanda in 1994 aangestel om die Rwandese Volksmoord te ondersoek. Ingevolge die Tribunaal se statuut, is daar besluit om die skakel tussen die misdade teen die mensdom en 'n gewapende konflik van enige aard, te laat vaar. 'n Vereiste is bygevoeg dat die onmenslike dade deel moet wees van 'n "sistematiese of wydverspreide aanval teen enige burgerlike bevolking op nasionale, politieke, etniese, rasse-of godsdienstige gronde."[11] In teenstelling met die konflik in die voormalige Joego-Slawië, was die konflik in Rwanda beskou as nie-internasionaal nie, so die misdade teen die mensdom sou waarskynlik nie van toepassing kon wees as die nexus tot 'n  gewapende konflik gehandhaaf is nie.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ Margaret M. DeGuzman,"Crimes Against Humanity" RESEARCH HANDBOOK ON INTERNATIONAL CRIMINAL LAW, Bartram S. Brown, ed., Edgar Elgar Publishing, 2011
  2. ↑ Luban, David (2004). "A Theory of Crimes Against Humanity". The Yale Journal of International Law. 29 (1): 85–167.
  3. ↑ Cherif Bassiouni, M. Crimes against Humanity: Historical Evolution and Contemporary Application.
  4. ↑ Cryer, Robert; Hakan Friman; Darryl Robinson; Elizabeth Wilmshurst (2007). An Introduction to International Criminal Law and Procedure. Cambridge University Press. p. 188.
  5. ↑ Yoshinobu Higurashi,op.cit.,pp.116-119.
  6. ↑ As quoted by Guy Horton in Dying Alive – A Legal Assessment of Human Rights Violations in Burma April 2005, co-Funded by The Netherlands Ministry for Development Co-Operation.
  7. ↑ ""Charter of the United Nations"". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2009. Besoek op 29 April 2016.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  8. ↑ "ICC Prosecutor's Policy Paper on Sexual and Gender-Based Crimes" Junie 2014
  9. ↑ "SECURITY COUNCIL DEMANDS IMMEDIATE AND COMPLETE HALT TO ACTS OF SEXUAL VIOLENCE AGAINST CIVILIANS IN CONFLICT ZONES, UNANIMOUSLY ADOPTING RESOLUTION 1820 (2008)" (in Engels). Un.org. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Augustus 2014. Besoek op 1 Februarie 2013.
  10. ↑ Burns, Peter, "Aspect of Crimes Against Humanity and the International Criminal Court" Geargiveer 21 Oktober 2012 op Wayback Machine International Centre for Criminal Law Reform and Criminal Justice Policy. p. 6.
  11. ↑ "ICTR Statute" Article 3

Nog leesstof[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Misdade_teen_die_Mensdom&oldid=2558425"