Owerspel

Openbare straf vir owerspelers in Venesië, 17de eeu.

Susannah beskuldig van owerspel, deur Antoine Coypel.

Owerspel of egbreuk is seks buite die huwelik wat verwerp word om sosiale, godsdienstige, morele en regsredes. Hoewel die seksuele aktiwiteite wat owerspel uitmaak, sowel as die sosiale, godsdienstige, morele en regsgevolge wissel, kom die begrip in baie kulture voor en stem dit ooreen in die Christendom, Islam en Judaïsme. ’n Enkele seksdaad is dikwels genoeg om owerspel te wees, en owerspel op lang termyn word gewoonlik ’n buite-egtelike verhouding of affair genoem.

Owerspel as ’n misdaad

Histories beskou baie kulture owerspel as ’n baie ernstige misdaad, en dit lei soms tot kwaai strawwe, veral vir die vrou en soms vir die man. Strawwe sluit in teregstelling, verminking en marteling. Sommige strawwe het van die 19de eeu af verdwyn, veral in die Weste. In lande waar owerspel nog ’n misdaad is, wissel strawwe van ’n boete tot lyfstraf en selfs teregstelling. Sedert die 20ste eeu het wette teen owerspel omstrede geraak en die meeste Westerse lande beskou dit nie meer as ’n misdaad nie.

Selfs in regsgebiede waar dit nie meer ’n oortreding is nie, kan owerspel egter steeds regsgevolge hê, veral waar egskeidingswette op skuld geskoei en waar owerspel feitlik altyd rede vir ’n egskeidings is. Dit kan ook ’n faktor wees in die verdeling van eiendom, toesig oor die kinders, die weiering van onderhoud, ensovoorts.

Internasionale organisasies het ’n beroep gedoen om die dekriminalisasie van owerspel, veral in die lig van verskeie stenigingsgevalle in sommige lande wat in die nuus was. Kamala Chandrakirana, hoof van die Verenigde Nasies se kennersliggaam wat aangestel is om maniere te vind om van wette ontslae te raak wat teen vroue diskrimineer of diskriminerend teenoor hulle is wat betref inwerkingstelling of impak, het gesê: "Owerspel behoort glad nie as ’n oortreding geklassifiseer te word nie". ’n Gesamentlike verklaring deur die VN se werkgroepe oor diskriminasie teenoor vroue in die reg en in die praktyk, lui: "Owerspel as ’n misdaad skend vroue se menseregte".

In Islamitiese lande wat Sjaria-wette volg, kan die straf vir owerspel steniging wees. Steniging word in 15 lande as ’n wettige straf erken, maar is in onlangse tye net in Iran en Somalië wettiglik uitgevoer. Die meeste lande wat owerspel as ’n misdaad beskou, is dié waar Islam die oorheersende godsdiens is asook verskeie Christelike lande in Afrika suid van die Sahara. Daar is egter noemenswaardige uitsonderings op die reël, soos die Filippyne, Taiwan en verskeie Amerikaanse deelstate.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Owerspel.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia