Peter Sutcliffe

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Peter Sutcliffe
Gebore  2 Junie 1946 (1946-06-02) (77 jaar oud)
Oorlede  13 November 2020
Rede vir dood  Koronavirussiekte-2019
Land  Brittanje
Bynaam  Yorkshire Ripper
Misdaad  Reeks moorde
Misdaadbesonderhede
Plek Yorkshire, Engeland
Datum(s)  1975-1980
Slagoffers  20
Getal gedood  13
Getal beseer  7
Metode  Met hamer, messe aangeval
Vonnisbesonderhede
Aangekeer  2 Januarie 1981
Vonnisdatum  22 Mei 1981
Vonnis  Lewenslange tronkstraf
Vrygelaat  Nooit

Peter William Sutcliffe (2 Junie 1946 - 13 November 2020) is ’n Britse reeksmoordenaar wat tydens sy misdaadveldtog deur die pers die Yorkshire Ripper gedoop is. Hy is in 1981 skuldig bevind aan die moord op 13 vroue en aan poging tot moord op sewe ander.

Sutcliffe het gereeld van die dienste van prostitute in Leeds en Bradford in Wes-Yorkshire gebruik gemaak. Dit lyk of sy woede-uitbarsting teenoor hulle ontstaan het weens rusies oor betaling, maar hy het later beweer die stem van God het hom opdrag gegee om die moorde te pleeg.

Hy het die moorde oor ’n tydperk van vyf jaar gepleeg. Toe hy in Januarie 1981 in hegtenis geneem word omdat hy met vals nommerplate gery het, het die polisie hom ondervra oor die moorde en hy het erken hy is die moordenaar.

Met sy verhoor het Sutcliffe skuld aan moord ontken op grond van verminderde aanspreeklikheid vanweë ’n diagnose van skisofrenie, maar sy pleit is verwerp. Hy is gevonnis tot 20 vonnisse van lewenslange tronkstraf wat gelyktydig uitgedien word. Hy het ná sy skuldigbevinding sy ma se nooiensvan begin gebruik en Peter William Coonan geword. ’n Hof het in 2010 ’n aansoek van Sutcliffe om die vasstelling van ’n parooldatum afgekeur, en bepaal dat hy ’n volle lewensvonnis sal uitdien en was dus nooit vrygelaat nie.

Aanvalle en moorde[wysig | wysig bron]

Sutcliffe het in 1969 en in 1975 vier vroue aangeval en beseer voordat hy sy eerste moord gepleeg het, dié op Wilma McCann op 30 Oktober 1975 in Leeds. Hy het haar twee keer met ’n hamer geslaan en toe 15 keer in die nek, bors en onderlyf gesteek. Spore van semen is in haar onderklere gekry. In Januarie 1976 het hy sy volgende moord in Leeds gepleeg toe hy Emily Jackson 51 keer gesteek het. Hy het op haar sy getrap en ’n stewelspoor agtergelaat.[1]

Op 9 Mei het hy Marcella Claxton in Leeds aangeval toe sy op pad terug was van ’n partytjie en Sutcliffe haar ’n geleentheid gee. Toe sy uitklim om ’n draai te loop, het Sutcliffe haar van agter met ’n hamer geslaan. Sy het die aanval oorleef en tydens sy verhoor teen hom getuig. Op 5 Februarie 1977 het Sutcliffe Irene Richardson, ’n prostituut van Chapeltown, Leeds, met ’n hamer doodgeslaan. Hy het daarna haar lyk met ’n mes vermink. Motorbandspore is op die toneel gevind.

Twee maande later, op 23 April, het hy Patricia "Tina" Atkinson, ’n prostituut van Bradford, in haar woonstel vermoor. Die polisie het ’n afdruk van ’n stewel op die beddegoed gevind. Twee maande later het hy nog ’n moord in Chapeltown gepleeg, dié op die 16-jarige Jayne MacDonald. Sy was nie ’n prostituut nie. Haar dood het aan die publiek gewys enige vrou kan ’n slagoffer van die Ripper wees.[2] Sutcliffe het Maureen Long in Julie ernstig in Bradford aangerand. Hy is gesteur en het haar vir dood agtergelaat. ’n Getuie het die model van die motor verkeerd geïdentifiseer. Meer as 300 polisiemanne het altesaam 12 500 verklarings afgeneem en duisende motors ondersoek, maar sonder sukses. Op 1 Oktober 1977 het Sutcliffe Jean Jordan, ’n prostituut van Manchester, vermoor.[3] Haar lyk is ná die tyd geskuif. Sutcliffe het later in ’n verklaring gesê hy het besef die nuwe £5-noot wat hy haar gegee het, sou nagespeur kon word. Ná ’n partytjie by sy huis het hy teruggekeer om die noot te soek. Toe hy dit nie kon kry nie, het hy Jordan se lyk vermink en geskuif.[4]

Toe Jordan se lyk die volgende oggend gekry word, is die £5-noot ook gevind en dit was ’n belangrike leidraad. Dit is nagespeur na ’n sekere bank en die polisie kon hul netwerk nouer trek. Hulle het 5 000 mans ondervra wat dit as deel van hul salaris kon ontvang het, onder andere Sutcliffe.

Op 14 Desember het Sutcliffe Marilyn Moore, nog ’n prostituut van Leeds, aangeval. Sy het dit oorleef en kon ’n beskrywing van haar aanvaller aan die polisie gee. Motorbandspore is op die toneel gevind wat met dié by die vorige aanval ooreengestem het.

In Januarie 1978 het die polisie ophou soek na die persoon wat die £5-noot kon gekry het. In dié maand het Sutcliffe weer gemoor. Sy slagoffer was Yvonne Pearson, ’n 21-jarige prostituut van Bradford. Sutcliffe het haar lyk onder ’n sofa versteek en dit is eers in Maart gevind. Helen Rytka, ’n 18-jarige prostituut van Huddersfield, is op 31 Januarie vermoor. Op 16 Mei het Sutcliffe Vera Millward in ’n motorparkeerterrein vermoor.[5]

Byna ’n jaar het verloop voordat Sutcliffe weer toegeslaan het. Op 4 April 1979 het hy Josephine Whitaker, ’n 19-jarige klerk by ’n bouvereniging, vermoor terwyl sy ná werk huis toe geloop het. Op 1 September het hy die 20-jarige Barbara Leach, ’n student, vermoor. Dit was sy 16de aanval. Sutcliffe is in 1979 nog twee keer ondervra. Al was daar sekere forensies getuienis wat na hom gewys het en was hy op ’n lys van 300 name in verband met die £5-noot, is hy nie ernstige verdink nie. Sutcliffe is altesaam nege keer deur die polisie ondervra.[6]

In April 1980 is Sutcliffe in hegtenis geneem vir dronkbestuur. Terwyl hy verhoorafwagtend was, het hy nog twee vroue vermoor: die 47-jarige Marguerite Walls op 20 Augustus en die 20-jarige Jacqueline Hill, nog ’n student, op 17 November. Hy het ook drie ander vroue aangeval wat oorleef het. Op 25 November het Trevor Birdsall, ’n vennoot van Sutcliffe, sy naam aan die polisie gegee omdat hy hom verdink het van die moorde. Die inligting het onder ’n enorme hoop papierwerk verdwyn.

Arres en vonnis[wysig | wysig bron]

Die Millgarth-polisiekantoor in Leeds waar die ondersoek na die Yorkshire Ripper-moorde plaasgevind het.

Op 2 Januarie 1981 is Sutcliffe in Sheffield, Suid-Yorkshire, deur die polisie afgetrek met die 24-jarige prostituut Olivia Reivers in die motor. Die motor het vals nommerplate gehad en Sutcliffe is in hegtenis geneem. Hy is ook ondervra oor die Yorkshire Ripper-moorde omdat hy aan baie van die beskrywings van die moordenaar voldoen het. Die polisie het die volgende dag na die plek teruggekeer waar hulle hom in hegtenis geneem het en ’n mes, hamer en stuk tou ontdek waarvan Sutcliffe skelm ontslae geraak het. Hy het ’n tweede mes weggesteek in ’n toilet wat hy by die polisiekantoor besoek het. Die polisie het ook sy huis deursoek en sy vrou polisiekantoor toe geneem om te ondervra.[7]

Ná twee dae van ondervraging, op die middag van 4 Januarie 1981, het Sutcliffe skielik verklaar hy is die Yorkshire Ripper. In die loop van die volgende dag het hy kalm sy talle aanvalle beskryf. Weke later het hy beweer God het hom vertel om die vroue te vermoor.

Sutcliffe is op 5 Januarie aangekla.[8] Hy het skuld ontken op 13 aanklagte van moord, maar skuld beken op manslag op grond van verminderde aanspreeklikheid. Die basis van sy verdediging was dat hy ’n instrument van God se wil was omdat God hom opdrag gegee het om prostitute te vermoor.[9][10][11]

Die aanklaers wou Sutcliffe se pleit aanvaar nadat vier psigiaters hom met skisofrenie gediagnoseer het. Ná lang besprekings het die regter egter die pleit van verminderde aanspreeklikheid asook die getuienis van die psigiaters verwerp, en opdrag gegee ’n jurie moet saamgestel word. Die verhoor het op 5 Mei 1981 begin.[12][13]

Die verhoor het twee weke geduur en Sutcliffe is op al die aanklagte skuldig bevind. Hy is op 22 Mei 1981 lewenslange tronkstraf opgelê.[14] Die regter het aanbeveel dat Sutcliffe minstens 30 jaar in die tronk bly voordat hy vir parool in aanmerking kom. Sutcliffe sou dan op die vroegste in 2011 op 65 vrygelaat kon word. Op 16 Julie 2010 is sy vonnis uitgebrei tot volle lewenslange tronkstraf, wat beteken hy sal nie lewend uit die tronk kom nie.[15]

Ná sy verhoor het Sutcliffe skuld op nog twee aanvalle beken. Daar is besluit vervolging vir dié aanvalle is "nie in openbare belang nie". Die Wes-Yorkshire-polisie het dit duidelik gemaak die twee slagoffers wil anoniem bly.[16]

Kritiek teen die polisie[wysig | wysig bron]

Die Wes-Yorkshire-polisie is gekritiseer oor die lang tyd wat dit hulle geneem het om die moordenaar vas te trek, ondanks die feit dat hulle hom nege keer ondervra het. Weens die sensasionale aard van die saak het hulle ’n buitengewone hoeveelheid inligting gehad, waarvan baie misleidend was – onder meer ’n stemboodskap en briewe wat na bewering van die moordenaar af gekom het.

Tog is in 2006 in ’n ondersoek bevind die kritiek was geregverdig.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Emily Jackson" (in Engels). Execulink.com. 20 Januarie 1976. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 September 2019. Besoek op 18 Junie 2011.
  2. "Jayne MacDonald" (in Engels). Execulink.com. 26 Junie 1977. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 September 2019. Besoek op 18 Junie 2011.
  3. Cross, Roger (1981). Yorkshire Ripper. HarperCollins UK. p. 92. ISBN 0-586-05526-6.
  4. "Jean Jordan" (in Engels). Execulink.com. 1 Oktober 1977. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 18 Junie 2011.
  5. "website" (in Engels). Execulink.com. 16 Mei 1978. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 18 Junie 2011.
  6. "Vera Millward" (in Engels). Execulink.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Desember 2003. Besoek op 18 Junie 2011.
  7. "Arrest and confession" (in Engels). Execulink.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Desember 2003. Besoek op 18 Junie 2011.
  8. "Statement" (in Engels). Execulink.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Oktober 2019. Besoek op 18 Junie 2011.
  9. "The Trial: Week Two", Trial of Peter Sutcliffe
  10. "MP's Ripper prison demand", BBC World News. 9 Maart 2003
  11. "Yorkshire Ripper, Peter Sutcliffe's Weight-Gain Strategy in Latest Bid for Freedom", Geargiveer 27 Mei 2012 op Wayback Machine New Criminologist. 25 Mei 2005
  12. Execulink.com website.
  13. "Trial: week 1" (in Engels). Execulink.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 November 2019. Besoek op 18 Junie 2011.
  14. "1981: Yorkshire Ripper jailed for life", BBC On This Day, 22 Mei
  15. Clive Coleman (16 Julie 2010). "Sutcliffe's life term" (in Engels). Bbc.co.uk. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Oktober 2019. Besoek op 18 Junie 2011.
  16. Execulink.com website; URL besoek op 25 Oktober 2010

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • Bilton, Michael (2003). Wicked Beyond Belief The Hunt for the Yorkshire Ripper. HarperCollins UK. ISBN 9780007169634.
  • Burn, Gordon. Somebody's Husband, Somebody's Son: The Story of Peter Sutcliffe. Heinemann, 1984. Original from the University of Michigan.
  • Cross, Roger (1981). Yorkshire Ripper. HarperCollins UK. ISBN 0-586-05526-6.
  • McCann, Richard (2005). Just a Boy The True Story of a Stolen Childhood. Ebury Press. ISBN 978-0-09-189822-9.
  • Jouve, Nicole Ward (1986). The Streetcleaner The Yorkshire Ripper Case on Trial. Marion Boyars. ISBN 978-0-7145-2847-2.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]