Ringstertlemur

Ringstertlemur
Bewaringstatus
Bedreig  (IUCN 3.1)
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:	Eukaryota
Koninkryk:	Animalia
Filum:	Chordata
Klas:	Mammalia
Orde:	Primates
Suborde:	Strepsirrhini
Familie:	Lemuridae
Genus:	Lemur Linnaeus, 1758
Spesie:	L. catta
Binomiale naam
Lemur catta Linnaeus, 1758
verspreiding (IUBN-data)

Die ringstertlemur (Lemur catta) is 'n medium- tot groter-grootte strepsirrine (natneus) primaat en die mees internasionaal herkenbare lemurspesie, as gevolg van sy lang, swart-en-wit, geringde stert. Dit behoort aan Lemuridae, een van vyf lemurfamilies, en is die enigste lid van die lemurgenus. Soos alle lemurs, is dit endemies aan die eiland Madagaskar, waar dit bedreig word. Dit is plaaslik in Malgassies as maky of hira bekend, en hul habitat wissel van galerywoude tot stekelrige struikgewas in die suidelike streke van die eiland.

Dit is 'n omnivoor, sowel as die mees aangepaste van die oorlewende terrestriële lemurs. Hulle maak opportunisties van verskeie voedselbronne gebruik, insluitend ryp vrugte, blare, blaarstingels, blomme, voëls en insekte.

Die ringstertlemur is hoogs sosiaal en leef in groepe—bekend as “troepe”—van tot 30 individue. Dit is ook 'n vroulik-dominante spesie, 'n gemeenskaplikheid onder lemurs. Om warm te bly en sosiale bande te vestig, sal groepe saam kuier. Wedersydse versorging is nog 'n belangrike aspek van lemur-sosialisering (soos met alle primate), wat sosiale en familiale verbintenisse bevestig, terwyl dit ook help om mekaar van enige potensiële velparasiete ontslae te raak.

Ringstertlemurs is uitsluitlik gedurende daglig aktief. As gevolg van hierdie leefstyl sonbaai hulle ook; die lemurs kan waargeneem word waar hulle regop op hul sterte sit en hul sagte, wit penspels aan die son blootstel. Hulle sal dikwels ook hul handpalms oop hê met die oë effens toe. Soos ander lemurs, maak hierdie spesie sterk op hul reuksintuig staat, en territoriale merking, met reukkliere, verskaf kommunikasieseine regdeur 'n groep se tuisgebied. Die kliere is naby die oë geleë, sowel as naby die anus. Die mannetjies voer 'n unieke reukmerkgedrag uit wat spoormerke genoem word, en sal aan stinkgevegte deelneem deur hul sterte met hul feromone te spoel en dit na teenstanders te "swaai". Daarbenewens sal lemurs van albei geslagte bome, stompe, klippe of ander voorwerpe reukmerk deur bloot hul gesigte en liggame daarop te vryf, nie veel anders as 'n huiskat nie.

'n Ringstertlemur in die Nasionale Dieretuin in Pretoria. Daar is moontlik meer van die spesie in gevangenskap as in die natuur oor.

As een van die mees vokale primate gebruik die ringstertlemur talle vokaliserings, insluitend oproepe vir groepsamehorigheid en roofdier-alarmoproepe. Eksperimente het getoon dat die ringstertlemur, ten spyte van die gebrek aan 'n groot brein (relatief tot simiiforme primate), rye kan organiseer, basiese rekenkundige bewerkings kan verstaan, en gereedskap weens die funksionele eienskappe daarvan uitsoek.

Weens hul aanpasbaarheid teel hulle maklik in gevangenskap, en is dit die gewildste lemurspesie in dieretuine wêreldwyd. Sowat 2 500 tot 2 800 individue word in dieretuine aangehou, benewens individue in die troeteldierhandel, laboratoria en private versamelings.

Die wilde bevolking van die ringstertlemur word egter deur die IUBN-rooilys as bedreig gelys, weens vernietiging van habitat, plaaslike jag vir bosvleis, aanhouding as troeteldiere en die eksotiese troeteldierhandel. Plaaslike Malgassiese boere en houtkapbedrywe maak gereeld van kap- en brandontbossingstegnieke gebruik, met rook wat op die meeste dae in Madagaskar op die horison sigbaar is, in 'n poging om vee te akkommodeer en om groter landerye met gewasse te verbou.

Twee studies het aangetoon dat dat die wilde bevolking sedert vroeg in 2017 om hierdie redes tot so laag as 2 000 tot 2 400 individue gedaal het, wat hulle baie meer kritiek bedreig maak. Dit is egter opgemerk dat die spesie in sekere afgeleë gebiede kan oorleef, en weens hul skuheid om jagters te ontduik, nie maklik opgemerk word nie.