Ringstertlemur

Ringstertlemur
Bewaringstatus
Bedreig  (IUCN 3.1)
Wetenskaplike klassifikasie
Domein:	Eukaryota
Koninkryk:	Animalia
Filum:	Chordata
Klas:	Mammalia
Orde:	Primates
Suborde:	Strepsirrhini
Familie:	Lemuridae
Genus:	Lemur Linnaeus, 1758
Spesie:	L. catta
Binomiale naam
Lemur catta Linnaeus, 1758
Native range of Lemur catta

Die ringstertlemur (Lemur catta) is 'n medium- tot groter-grootte strepsirrine (natneus) primaat en die mees internasionaal erkende lemurspesie, as gevolg van sy lang, swart-en-wit, geringde stert. Dit behoort aan Lemuridae, een van vyf lemurfamilies, en is die enigste lid van die lemurgenus. Soos alle lemurs, is dit endemies aan die eiland Madagaskar, waar dit bedreig word. Dit is plaaslik in Malgassies bekend as maky of hira, en habitat wissel van galerywoude tot stekelige struikgewas in die suidelike streke van die eiland. Dit is 'n omnivoor, sowel as die mees aangepaste van die bestaande terrestriële lemurs.

Die ringstertlemur is hoogs sosiaal en leef in groepe—bekend as “troepe”—van tot 30 individue. Dit is ook 'n vroulike-dominante spesie, 'n gemeenskaplikheid onder lemurs. Om warm te bly en sosiale bande te vestig, sal groepe saam kuier. Wedersydse versorging is nog 'n belangrike aspek van lemur-sosialisering (soos met alle primate), wat sosiale en familiale verbintenisse bevestig, terwyl dit ook help om mekaar van enige potensiële insekte ontslae te raak. Ringstertlemurs is uitsluitlik aktief gedurende daglig. As gevolg van hierdie leefstyl sonbaai hulle ook; die lemurs kan waargeneem word waar hulle regop op hul sterte sit en hul sagte, wit penspels na die son blootstel. Hulle sal dikwels ook hul handpalms oop hê met die oë liggies toe. Soos ander lemurs, maak hierdie spesie sterk staat op hul reuksintuig, en territoriale merking, met reukkliere, verskaf kommunikasieseine regdeur 'n groep se tuisgebied. Die kliere is naby die oë geleë, sowel as naby die anus. Die mannetjies voer 'n unieke reukmerkgedrag wat spoormerke genoem word en sal aan stinkgevegte deelneem deur hul sterte met hul feromone te spoel en dit na teenstanders te "swaai". Daarbenewens sal lemurs van beide geslagte bome, stompe, klippe of ander voorwerpe reukmerk deur bloot hul gesigte en liggame daarop te vryf, nie veel anders as 'n huiskat nie.

As een van die mees vokale primate gebruik die ringstertlemur talle vokaliserings, insluitend oproepe vir groepsamehorigheid en roofdier-alarmoproepe. Eksperimente het getoon dat die ringstertlemur, ten spyte van die gebrek aan 'n groot brein (relatief tot simiiforme primate), rye kan organiseer, basiese rekenkundige bewerkings kan verstaan, en verkieslik gereedskap kies gebaseer op funksionele eienskappe.

Ten spyte van die aanpassing teel hulle maklik onder gevangenskap (die gewildste spesie lemur in dieretuine wêreldwyd, met meer as 2 000 individue wat in gevangenskap grootgemaak is), word die wilde bevolking van ringstertlemur gelys as bedreig deur die IUCN Rooilys, as gevolg van vernietiging van habitat, plaaslike jag vir bosvleis troeteldiere en die eksotiese troeteldierhandel. Vanaf vroeg in 2017 word geglo dat die bevolking in die natuur weens hierdie redes tot so laag as 2 000 individue gedaal het, wat hulle baie meer kritiek bedreig maak. Plaaslike Malgassiese boere en houtkapbedrywe maak gereeld gebruik van sny- en brandontbossingstegnieke, met rook wat op die meeste dae in Madagaskar op die horison sigbaar is, in 'n poging om vee te akkommodeer en om groter landerye met gewasse te verbou.