Rita Levi-Montalcini

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Rita Levi-Montalcini in 2009

Rita Levi-Montalcini OMRI OMCA ( US: /ˌleɪvi ˌmoʊntɑːlˈtʃiːni, ˌlɛv-, ˌliːvi ˌmɒntəlˈ-/,[1][2] Italiaans: [ˈriːta ˈlɛːvi montalˈtʃiːni] ; 22 April 1909 – 30 Desember 2012) was 'n Italiaanse Nobelpryswenner, wat vereer is vir haar werk in neurobiologie. Saam met haar kollega Stanley Cohen is sy in 1986 met die Nobelprys in Fisiologie of Geneeskunde bekroon vir die ontdekking van senuweegroeifaktor (NGF).[3] Vanaf 2001 tot en met haar afsterwe het sy ook in die Italiaanse Senaat gedien as 'n lewenslange senator.[4] Hierdie eer is aan haar toegeken weens haar beduidende wetenskaplike bydraes.[5] Op 22 April 2009 het sy die eerste Nobelpryswenner geword wat die ouderdom van 100 bereik het,[6] en die geleentheid is gevier met 'n partytjie by Rome se Stadsaal.[7]

Vroeë lewe en opvoeding[wysig | wysig bron]

Levi-Montalcini is op 22 April 1909 in Turyn gebore,[8] aan Italiaanse Joodse ouers met wortels wat terugdateer na die Romeinse Ryk.[9][10][11] Sy en haar tweelingsuster Paola was die jongste van vier kinders.[12] Haar ouers was Adele Montalcini, 'n skilder, en Adamo Levi, 'n elektriese ingenieur en wiskundige, wie se gesinne onderskeidelik vanaf Asti en Casale Monferrato na Turyn verhuis het aan die begin van die twintigste eeu.[9][13]

In haar tienerjare het sy dit oorweeg om 'n skrywer te word en het sy die Sweedse skrywer Selma Lagerlöf bewonder,[14] maar nadat sy 'n nabye familievriend aan maagkanker sien sterf het, het sy besluit om die Universiteit van Turyn se Mediese Skool by te woon.[15] Haar pa het sy dogters ontmoedig om universiteit toe te gaan, aangesien hy gevrees het dat dit hul potensiële lewens as vrouens en moeders sou ontwrig, maar uiteindelik het hy Levi-Montalcini se aspirasies om 'n dokter te word, ondersteun. Terwyl sy aan die Universiteit van Turyn was, het die neurohistoloog Giuseppe Levi haar belangstelling in die ontwikkelende senuweestelsel aangewakker. Nadat sy summa cum laude MD in 1936 gegradueer het, het Montalcini by die universiteit aangebly as Levi se assistent, maar haar akademiese loopbaan is kortgeknip deur Benito Mussolini se 1938 Manifesto of Race en die daaropvolgende instelling van wette wat Jode in akademiese en professionele loopbane verbied het.[16]

Loopbaan en navorsing[wysig | wysig bron]

Levi-Montalcini het haar assistent-posisie in die anatomie departement verloor, nadat 'n wet van 1938 wat Jode uit universiteitsposisies verbied het, aanvaar is.[17]  Tydens die Tweede Wêreldoorlog het sy 'n laboratorium in haar slaapkamer in Turyn opgestel en daar die groei van senuweevesels in hoenderembrio's bestudeer, in die proses ontdek dat senuweeselle sterf as hulle nie teikens het nie, en sodoende die grondslag gelê vir baie van haar latere navorsing.[18] Sy het hierdie ervaring dekades later beskryf in die wetenskaplike dokumentêre film Death by Design/The Life and Times of Life and Times (1997).[19] Die film bevat ook haar tweelingsuster Paola, wat 'n gerespekteerde kunstenaar geword het wat veral bekend is vir haar aluminium beeldhouwerke wat ontwerp is om lig na die kamers te bring as gevolg van die reflektiewe wit oppervlaktes.[20]

Toe die Duitsers Italië in September 1943 binnegeval het, het haar familie suid na Florence gevlug, waar hulle die Holocaust oorleef het, onder valse identiteite, beskerm deur sommige nie-Joodse vriende.[21] Tydens die Nazi-besetting was Levi-Montalcini in kontak met lede van die Aksieparty.[22] Na die bevryding van Florence in Augustus 1944 het sy haar mediese kundigheid vrywillig vir die Geallieerde gesondheidsdiens aangebied. Haar gesin het in 1945 na Turyn teruggekeer.

In September 1946 is 'n een-semester navorsingsgenootskap aan Levi-Montalcini toegestaan in die laboratorium van professor Viktor Hamburger aan die Washington Universiteit in St. Louis ; hy was geïnteresseerd in twee van die artikels wat Levi-Montalcini in buitelandse wetenskaplike tydskrifte gepubliseer het.[23] Nadat sy die resultate van haar tuislaboratorium-eksperimente gedupliseer het, het Hamburger vir haar 'n navorsingsgenoot-pos aangebied, wat sy vir 30 jaar beklee het. Dit was daar wat sy in 1952 haar belangrikste werk gedoen het: die isolering van senuweegroeifaktor (NGF) van waarnemings van sekere kankerweefsels wat uiters vinnige groei van senuweeselle veroorsaak. Deur gedeeltes van gewasse na kuikenembrios oor te dra, het Montalcini 'n massa selle gevestig wat vol senuweevesels was. Die ontdekking van senuwees wat oral soos 'n stralekrans rondom die tumorselle groei, was verbasend. Toe sy dit beskryf het, het Montalcini gesê dit is: "soos riviere water wat bestendig oor 'n bedding van klippe vloei."[24]  Die senuweegroei wat deur die gewas geproduseer is, was anders as enigiets wat sy voorheen gesien het – die senuwees het gebiede oorgeneem wat ander weefsels sou word en het selfs are in die embrio binnegegaan. Maar senuwees het nie in die are gegroei wat van die embrio terug na die gewas gevloei het nie. Dit het by Montalcini die gedagte laat ontstaan dat die gewas self 'n stof vrystel wat die groei van senuwees stimuleer.

Sy is in 1958 as 'n volle professor aangestel. In 1962 het sy 'n tweede laboratorium in Rome gestig en haar tyd tussen Rome en St. Louis verdeel. In 1963 het sy die eerste vrou geword om die Max Weinstein-toekenning (wat deur die 'United Cerebral Palsy Association' toegeken is) te ontvang vanweë haar beduidende bydraes tot neurologiese navorsing.[23]

Van 1961 tot 1969 het sy die Navorsingsentrum vir Neurobiologie van die CNR (Rome) as direkteur bestuur en vanaf 1969 tot en met 1978 die Laboratorium vir Sellulêre Biologie. Nadat sy in 1977 afgetree het, is sy aangestel as direkteur van die Instituut vir Selbiologie van die Italiaanse Nasionale Raad vir Navorsing in Rome. Sy het later in 1979 uit daardie pos uitgetree, maar het wel voortgegaan om as gasprofessor betrokke te wees.[25]

Levi-Montalcini het die Europese breinnavorsingsinstituut in 2002 gestig, en toe as die president daarvan gedien.[26][27] Haar rol in hierdie instituut was in 2010 die middelpunt van kritiek van sommige dele van die wetenskaplike gemeenskap[28]

Omstredenhede is geopper oor die samewerking van Levi-Montalcini met die Italiaanse farmaseutiese onderneming Fidia. Terwyl sy vir Fidia gewerk het, het sy die begrip van gangliosiede verbeter. Vanaf 1975 het sy die middel Cronassial ('n spesifieke mengsel van gangliosiede) ondersteun wat deur Fidia uit beesbreinweefsel vervaardig word. Onafhanklike studies het getoon dat die middel eintlik suksesvol kan wees in die behandeling van beoogde siektes (perifere neuropatieë).[29][30] Jare later het sommige pasiënte onder behandeling met Cronassial 'n ernstige neurologiese sindroom (Guillain-Barré-sindroom) gerapporteer. Volgens die normale omsigtigheidsroetine het Duitsland Cronassial in 1983 verbied, gevolg deur ander lande. Italië het die dwelm eers in 1993 verbied; terselfdertyd het 'n ondersoek aan die lig gebring dat Fidia die Italiaanse Ministerie van Gesondheid betaal het vir 'n vinnige goedkeuring van Cronassial en later betaal het vir die gebruik van die middel in die behandeling van siektes waar dit nie getoets is nie.[31][32][33] Levi-Montalcini se verhouding met die maatskappy is tydens die ondersoek onthul, en sy is in die openbaar gekritiseer.[34]

In die 1990's was sy een van die eerste wetenskaplikes wat die belangrikheid van die mastsel in menslike patologie uitgewys het.[35] In dieselfde tydperk (1993) het sy die endogene verbinding palmitoieletanolamied as 'n belangrike modulator van hierdie sel geïdentifiseer.[36] Die begrip van hierdie meganisme het 'n nuwe era van navorsing oor hierdie verbinding ingelei, wat gelei het tot meer ontdekkings met betrekking tot die meganismes en voordele daarvan, 'n baie beter begrip van die endokannabinoïedstelsel en nuwe liposomale palmitoieletanolamied-produkformulerings wat spesifiek ontwerp is vir verbeterde absorpsie en biobeskikbaarheid.[37]

Levi-Montalcini het in 1986 'n Nobelprys saam met Stanley Cohen in die kategorie fisiologie of medisyne ontvang. Die twee het hul Nobelpryse ontvang vir hul navorsing oor die senuweegroeifaktor (NGF), die proteïen wat selgroei veroorsaak as gevolg van gestimuleerde senuweeweefsel.[38]

Politieke loopbaan[wysig | wysig bron]

Op 1 Augustus 2001 is sy deur die president van Italië, Carlo Azeglio Ciampi, as lewenslange senator aangestel.[8]

Op 28–29 April 2006 het Levi-Montalcini, op die ouderdom van 97 jaar, die openingsvergadering van die nuutverkose Italiaanse Senaat bygewoon, waartydens die President van die Senaat verkies is. Sy het haar voorkeur vir die sentrum-linkse kandidaat Franco Marini aangedui. As gevolg van haar steun aan die regering van Romano Prodi, is sy dikwels gekritiseer deur sommige regse senatore, wat haar daarvan beskuldig het dat sy die regering gered het toe die regering se uiterste meerderheid in die Senaat in gevaar was. Haar ouderdom is gespot deur die verregse politikus Francesco Storace .[39][40]

Persoonlike lewe[wysig | wysig bron]

Levi-Montalcini se pa, Adamo Levi, was 'n elektriese ingenieur en wiskundige, en haar ma, Adele Montalcini, was 'n skilder.[41] Die familie se Joodse wortels strek terug na die Romeinse Ryk; as gevolg van die familie se streng en tradisionele agtergrond, het Adamo nie vroue ondersteun wat universiteit bywoon nie, aangesien dit inbreuk sou maak op hul vermoë om na die kinders en die huishounding om te sien.[42]

Levi-Montalcini het 'n ouer broer Gino gehad, wat na 'n hartaanval in 1974 gesterf het. Hy was een van die bekendste kontemporêre Italiaanse argitekte en 'n professor aan die Universiteit van Turyn. Sy het twee susters gehad: Anna, vyf jaar ouer as Rita, en Paola, haar tweelingsuster, 'n gewilde kunstenaar wat op 29 September 2000 op 91-jarige ouderdom gesterf het.

In 2003 het sy 'n lastersaak vir laster teen Beppe Grillo aanhangig gemaak. Tydens ’n vertoning het Grillo die 94-jarige Levi-Montalcini ’n “ou hoer” genoem.[43]

Levi-Montalcini het nooit in die huwelik getree nie en sy het geen kinders gehad nie.[12] In 'n 2006-onderhoud het sy gesê: "Ek het nooit enige huiwering of spyt in hierdie sin gehad nie. . . My lewe is verryk deur uitstekende menseverhoudings, werk en belangstellings. Ek het nog nooit eensaam gevoel nie.”[44] Sy is op 30 Desember 2012 in haar huis in Rome op die ouderdom van 103 oorlede[45]

Na haar afsterwe het die burgemeester van Rome, Gianni Alemanno, gesê dit was 'n groot verlies "vir die hele mensdom." Hy het haar geloof as iemand wat “burgerlike gewete, kultuur en die gees van navorsing van ons tyd” verteenwoordig het. Die Italiaanse astrofisikus Margherita Hack het aan Sky TG24 TV gesê in 'n huldeblyk aan haar mede-wetenskaplike, "Sy is regtig iemand om bewonder te word." Italië se premier, Mario Monti, het hulde gebring aan Levi-Montalcini se "charismatiese en onwrikbare" karakter en vir haar lewenslange poging om "die gevegte waarin sy geglo het te verdedig." Federico Lombardi, woordvoerder van die Vatikaan, het Levi-Montalcini se burgerlike en morele pogings geprys en gesê sy is 'n "inspirerende" voorbeeld vir Italië en vir die wêreld.[46]

Volgens die voormalige president van die Grand Orient van Italië, is sy dikwels genooi en het deelgeneem aan verskeie kulturele geleenthede wat deur die hoof Italiaanse Vrymesselaarsorganisasie georganiseer is.[47]

Toekennings en eerbewyse[wysig | wysig bron]

In 1966 is sy verkies as 'n genoot van die Amerikaanse Akademie vir Kuns en Wetenskappe.[48]

In 1968 het sy die tiende vrou geword[49] wat tot die Verenigde State se Nasionale Akademie van Wetenskappe verkies is.[50]  Sy is in 1974 tot 'n EMBO- lid verkies.

In 1970 het sy die Golden Plate-toekenning van die American Academy of Achievement ontvang.[51]

In 1974 het sy 'n lid van die Pontifical Academy of Sciences geword[52]

In 1983 is die Louisa Gross Horwitz-prys van die Universiteit van Columbia aan haar toegeken.[53]

In 1985 is die Ralph W. Gerard-prys in Neurowetenskap aan haar toegeken.

In 1986 is sy verkies tot die American Philosophical Society.[54]

In 1986 het Levi-Montalcini en medewerker Stanley Cohen die Nobelprys vir Geneeskunde ontvang, sowel as die Albert Lasker-toekenning vir Basiese Mediese Navorsing.[55] Dit het haar die vierde Nobelpryswenner gemaak wat uit Italië se klein (minder as 50 000 mense) maar baie ou Joodse gemeenskap kom, naas Emilio Segrè, Salvador Luria ('n universiteitskollega en vriend) en Franco Modigliani.

In 1987 het sy die National Medal of Science ontvang, die hoogste Amerikaanse wetenskaplike eerbewys.

In 1991 het sy die Laurea Honoris Causa in Geneeskunde van die Universiteit van Triëst, Italië, ontvang. By daardie geleentheid het sy haar begeerte uitgespreek om 'n Carta van Menslike Pligte te formuleer as noodsaaklike eweknie van die dikwels verwaarloosde Verklaring van Menseregte. Die visie van Rita Levi-Montalcini het waar geword met die uitreiking van die Triëst Verklaring van Menslike Pligte en die stigting in 1993 van die Internasionale Raad van Menslike Pligte, die Internasionale Raad van Menslike Pligte (ICHD), by die Universiteit van Triëst.[56]

Sy is in 1995 tot 'n Buitelandse lid van die Royal Society (ForMemRS) verkies.[57]

In 1999 is Levi-Montalcini benoem as Klandisiewaarde-ambassadeur van die Verenigde Nasies se Voedsel- en Landbou-organisasie ( FAO ) deur die direkteur-generaal van die FAO, Jacques Diouf.[58]

In 2001 is sy deur die Italiaanse president Carlo Azeglio Ciampi as lewenslange senator benoem.[59]

In 2006 het Levi-Montalcini die graad Honoris Causa in Biomediese Ingenieurswese van die Politegniese Universiteit van Turyn, in haar geboortestad, ontvang.

In 2008 het sy die PhD Honoris Causa van die Complutense Universiteit van Madrid, Spanje, ontvang.

In 2009 het sy die Leonardo da Vinci-toekenning van die Europese Akademie vir Wetenskappe ontvang.

In 2011 het sy aan die Sapienza Universiteit van Rome die PhD Honoris Causa van die McGill Universiteit, Kanada ontvang.

Sy was 'n stigterslid van Città della Scienza[60] en akademikus van Studium, Accademia di Casale e del Monferrato, Italië.

Ander toeskrywings[wysig | wysig bron]

  • In April 2016 is 'n spontane orgidee ('n baster tussen Ophrys incubacea en Ophrys sphegodes subsp. classica), na haar vernoem: 'Ophrys × montalciniae'.[61]
  • Die kaartspeletjie "Endowed Chairs: Neurology " bevat Levi-Montalcini as een van 12 inspirerende figure in neurologie.[64]

Sien ook[wysig | wysig bron]

  • Tydlyn van vroue in die wetenskap

Bibliografie[wysig | wysig bron]

  • Levi-Montalcini, Rita, In Praise of Imperfection: My Life and Work.(Elogio dell'imperfezione) Basic Books, New York, 1988.
  • Muhm, Myriam : Vage Hoffnung für Parkinson-Kranke – Überlegungen der Medizin-Nobelpreisträgerin Rita Levi-Montalcini, Süddeutsche Zeitung #293, p. 22. December 1986.

Publikasies[wysig | wysig bron]

 

  • Origine ed Evoluzione del nucleo accessorio del Nervo abducente nell'embrione di pollo, Roma, Tip. Cuggiani, 1942.
  • Il messaggio nervoso, con Pietro Angeletti e Giuseppe Moruzzi, Milano, Rizzoli, 1975.
  • New developments in neurobiological research, in "Commentarii", vol. III, n. 15, Pontificia Academia Scientiarum, 1976.
  • Elogio dell'imperfezione, Milano, Garzanti, 1987. ISBN 88-11-59390-5 (1999, nuova edizione accresciuta).
  • NGF. Apertura di una nuova frontiera nella neurobiologia, Roma-Napoli, Theoria, 1989. ISBN 88-241-0162-3.
  • Sclerosi multipla in Italia. Aspetti e problemi, con Mario Alberto Battaglia, Genova, AISM, 1989. ISBN 88-7148-001-5.
  • Presentazione di Max Perutz, È necessaria la scienza?, Milano, Garzanti, 1989. ISBN 88-11-59415-4.
  • Prefazione a Carlo Levi, Poesie inedite. 1934–1946, Roma, Mancosu, 1990.
  • Prefazione a Gianni Bonadonna, Donne in medicina, Milano, Rizzoli, 1991. ISBN 88-17-84077-7.
  • Presentazione di Gilberto Salmoni, Memoria: un telaio infinito Dialogo su un mondo tutto da scoprire, Genova, Costa & Nolan, 1993.
  • Prefazione a Giacomo Scotti (a cura di), Non si trova cioccolata. Lettere di bambini jugoslavi nell'orrore della guerra, Napoli, Pironti, 1993. ISBN 88-7937-095-2.
  • Reti. Scienza, cultura, economia, con Guido Cimino e Lauro Galzigna, Ancona, Transeuropa, 1993. ISBN 88-7828-101-8.
  • Vito Volterra. Il suo percorso, in Scienza, tecnologia e istituzioni in Europa. Vito Volterra e l'origine del CNR, Roma-Bari, Laterza, 1993. ISBN 88-420-4147-5.
  • Il tuo futuro, Milano, Garzanti, 1993. ISBN 88-11-73837-7.
  • Per i settanta anni della Enciclopedia italiana, 1925–1995, in 1925–1995: la Treccani compie 70 anni. Mostra storico-documentaria, Roma, Treccani, Istituto della Enciclopedia italiana, 1995.
  • Prefazione an American Medical Association, L'uso degli animali nella ricerca scientifica. Libro bianco, Bologna, Esculapio, 1995.
  • Senz'olio contro vento, Milano, Baldini & Castoldi, 1996. ISBN 88-8089-198-7.
  • L'asso nella manica a brandelli, Milano, Baldini & Castoldi, 1998. ISBN 88-8089-429-3.
  • La galassia mente, Milano, Baldini & Castoldi, 1999. ISBN 88-8089-636-9.
  • Presentazione di Nicola Canal, Angelo Ghezzi e Mauro Zaffaroni, Sclerosi multipla. Attualità e prospettive, Milano, Masson, 1999. ISBN 88-214-2467-7.
  • Intervista in Serena Zoli, Storie di ordinaria resurrezione (e non). Fuori dalla depressione e altri mali oscuri, Milano, Rizzoli, 1999. ISBN 88-17-86072-7.
  • L'Università delle tre culture. Conferenza della professoressa Rita Levi-Montalcini, Sondrio, Banca Popolare di Sondrio, 1999.
  • Cantico di una vita, Milano, Cortina, 2000. ISBN 88-7078-666-8.
  • Un universo inquieto. Vita e opere di Paola Levi Montalcini, Milano, Baldini & Castoldi, 2001. ISBN 88-8490-111-1.
  • Tempo di mutamenti, Milano, Baldini & Castoldi, 2002. ISBN 88-8490-140-5.
  • Tempo di azione, Milano, Baldini Castoldi Dalai, 2004. ISBN 88-8490-429-3.
  • Abbi il coraggio di conoscere, Milano, Rizzoli, 2004. ISBN 88-17-00199-6.
  • Lungo le vie della conoscenza. Un viaggio per sentieri inesplorati con Rita Levi-Montalcini, con Giuseppina Tripodi, Brescia, Serra Tarantola, 2005. ISBN 88-88507-56-6.
  • Eva era africana, Roma, Gallucci, 2005. ISBN 88-88716-35-1.
  • I nuovi magellani nell'er@ digitale, con Giuseppina Tripodi, Milano, Rizzoli, 2006. ISBN 88-17-00823-0.
  • Tempo di revisione, con Giuseppina Tripodi, Milano, Baldini Castoldi Dalai, 2006. ISBN 88-8490-983-X.
  • La vita intellettuale, in La vita intellettuale. Professioni, arti, impresa in Italia e nel pianeta. Atti del forum internazionale, 13 e 14 febbraio 2007, Bologna, Salone del podesta di Palazzo Re Enzo, Piazza del Nettuno, Bologna, Proctor, 2007. ISBN 978-88-95499-00-0.
  • Rita Levi-Montalcini racconta la scuola ai ragazzi|Rita Levi-Montalcini con Giuseppina Tripodi racconta la scuola ai ragazzi, Milano, Fabbri, 2007. ISBN 978-88-451-4308-3.
  • Le tue antenate. Donne pioniere nella società e nella scienza dall'antichità ai giorni nostri, con Giuseppina Tripodi, Roma, Gallucci, 2008. ISBN 978-88-6145-033-2.
  • La clessidra della vita di Rita Levi-Montalcini, con Giuseppina Tripodi, Milano, Baldini Castoldi Dalai, 2008. ISBN 978-88-6073-444-0.
  • Ritmi d'arte, Serra Tarantola, 2008. ISBN 88-95839-05-6.
  • Cronologia di una scoperta, Milano, Baldini Castoldi Dalai, 2009. ISBN 978-88-6073-557-7.
  • L'altra parte del mondo, con Giuseppina Tripodi, Milano, Rizzoli, 2009. ISBN 978-88-17-01529-5.

 

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ "Levi-Montalcini". The American Heritage Dictionary of the English Language (5th ed.). HarperCollins.
  2. ↑ "Levi-Montalcini". Merriam-Webster Dictionary.
  3. ↑ "The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1986". The Nobel Foundation. Besoek op 1 Januarie 2013.
  4. ↑ Bradshaw RA (2013). "Rita Levi-Montalcini (1909–2012) Nobel prizewinning neurobiologist and eminent advocate for science". Nature. London. 493 (7432): 306. Bibcode:2013Natur.493..306B. doi:10.1038/493306a. PMID 23325208.
  5. ↑ "Rita Levi-Montalcini". Encyclopædia Britannica. Besoek op 25 Januarie 2020.
  6. ↑ Abbott, A. (2009). "Neuroscience: One hundred years of Rita". Nature. 458 (7238): 564–567. doi:10.1038/458564a. PMID 19340056.
  7. ↑ Rita Levi-Montalcini: https://jwa.org/encyclopedia/article/levi-montalcini-rita
  8. ↑ 8,0 8,1 "Scheda di attività – Rita Levi-Montalcini". Besoek op 1 Januarie 2013.
  9. ↑ 9,0 9,1 Carey, Benedict (30 December 2012). "Dr. Rita Levi-Montalcini, Nobel Winner, Dies at 103". The New York Times
  10. ↑ https://www.economist.com/news/obituary/21569019-rita-levi-montalcini-biologist-died-december-30th-aged-103-rita-levi-montalcini Rita Levi-Montalcini
  11. ↑ Costantino Ceoldo (31 Desember 2012). "Homage to Rita Levi Montalcini". Besoek op 20 Julie 2013. Born and raised in a Sephardic Jewish family in which culture and love of learning were categorical imperatives, she abandoned religion and embraced atheism.
  12. ↑ 12,0 12,1 Reynolds, Lauren (15 Maart 2018). "Five facts about Rita Levi-Montalcini, who figured out how neurons grow". Massive Science.
  13. ↑ Levi-Montalcini, Rita (18 April 1988). In Praise of Imperfection: My Life and Work. Basic Books. p. 28. Bibcode:1988piml.book.....L. Mother and Father both came from Sephardic families which had moved respectively from Asti and Casale Monferrato, two towns of some importance in Piedmont, to settle in Turin at the turn of the century.
  14. ↑ Krause-Jackson, Flavia; Martinuzzi, Elisa (30 December 2012). "Levi-Montalcini, Italian Nobel Laureate, Dies at 103". Bloomberg.
  15. ↑ Siegel, Judy (4 March 2008). "Oldest living Nobel laureate arrives today on solidarity visit. 98- year-old Italian neurologist Rita Levi-Montalcini triumphed over Mussolini's anti-Jewish edicts". The Jerusalem Post.
  16. ↑ "Nobel-winning scientist Levi-Montalcini dies in Rome at 103, biologist studied growth factor". Fox News Channel. 30 December 2012.
  17. ↑ Yount, Lisa, Twentieth-Century Women Scientists, Facts on File, Inc., 1996, p. 29, ISBN 0-8160-3173-8
  18. ↑ Goldstein, Bob (2 December 2021). "A Lab of Her Own". Nautilus.
  19. ↑ "Death by Design: Where Parallel Worlds Meet". IMDb. Besoek op 31 Desember 2012.
  20. ↑ Di Genova, Giorgio. "Paola Levi-Montalcini". Jewish Women's Archive.
  21. ↑ "Rita Levi Montalcini", Treccani.it.
  22. ↑ "EBRI - European Brain Research Institute". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 April 2019. Besoek op 8 April 2023.
  23. ↑ 23,0 23,1 "Missouri Women in the Health Sciences - Biographies - Rita Levi-Montalcini".
  24. ↑ History of Scientific Women: https://scientificwomen.net/women/levi-montalcini-rita-58
  25. ↑ Wasserman, Elga R. (2000). The door in the dream : conversations with eminent women in science. Joseph Henry Press. p. 41. ISBN 0-309-06568-2.
  26. ↑ "Rita Levi-Montalcini". Washington University. Besoek op 31 Desember 2012.
  27. ↑ "The European Brain Research Institute in Rome". Network of European Neuroscience Institutes. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Julie 2012. Besoek op 31 Desember 2012.
  28. ↑ "Self-inflicted damage.The autocratic actions of an institute's founder could destroy a centre of excellence for brain research". Nature. 463 (7279): 270. 21 January 2010. Bibcode:2010Natur.463..270.. doi:10.1038/463270a. PMID 20090705
  29. ↑ Horowitz SH (1984). "Ganglioside (Cronassial) therapy in diabetic neuropathy". Ganglioside Structure, Function, and Biomedical Potential. Advances in Experimental Medicine and Biology. Vol. 174. pp. 593–600. doi:10.1007/978-1-4684-1200-0_50. ISBN 978-1-4684-1202-4. PMID 6377852.
  30. ↑ Staughton RC, Good J (1990). "Double-blind, placebo-controlled clinical trial of a mixture of gangliosides ('Cronassial') in post-herpetic neuralgia". Current Medical Research and Opinion. 12 (3): 169–76. doi:10.1185/03007999009111498. PMID 2272191.
  31. ↑ "Qualità Intellettuale". UNIPG. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 April 2016. Besoek op 16 Maart 2011.
  32. ↑ "Fallimenti storici". Dica33. Besoek op 16 Maart 2011.
  33. ↑ "Rita Levi Montalcini e la vicenda Cronossial". Politica Molecolare. November 2011.
  34. ↑ "Nobel comprato? Non ne so nulla". Besoek op 6 Junie 2010.
  35. ↑ Leon A, Buriani A, Dal Toso R, et al. (April 1994). "Mast cells synthesize, store, and release nerve growth factor". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 91 (9): 3739–43. Bibcode:1994PNAS...91.3739L. doi:10.1073/pnas.91.9.3739. PMC 43657. PMID 8170980
  36. ↑ Aloe L, Leon A, Levi-Montalcini R (1993). "A proposed autacoid mechanism controlling mastocyte behaviour". Agents and Actions. 39 Spec No: C145–7. doi:10.1007/BF01972748. PMID 7505999. S2CID 20577242
  37. ↑ Hesselink, Jan M Keppel (8 August 2013). "Evolution in pharmacologic thinking around the natural analgesic palmitoylethanolamide: from nonspecific resistance to PPAR-α agonist and effective nutraceutical". Journal of Pain Research. 6: 625–634. doi:10.2147/JPR.S48653. ISSN 1178-7090. PMC 3744360
  38. ↑ "Rita Levi-Montalcini - Biography, Facts and Pictures".
  39. ↑ "Mastella: sì al procedimento su Storace". la Repubblica. 17 Oktober 2007.
  40. ↑ "Dispetto alla Montalcini al seggio". La Repubblica. 14 April 2008.
  41. ↑ "Rita Levi-Montalcini- Biography". The Nobel Prize.
  42. ↑ Elliott, Ellen. "Women in Science: Rita Levi-Montalcini (1909–2012)". The Jackson Library.
  43. ↑ Gian Marco Chiocci (5 Oktober 2007). "Tra "vaffa" e condanne, Camere tabù per Grillo" (in Italiaans). Il Giornale. Besoek op 29 Desember 2012.
  44. ↑ "Rita Levi-Montalcini, pioneering Italian biologist, dies at 103". The Guardian. 20 Desember 2012. Besoek op 29 November 2016.
  45. ↑ "Addio al premio Nobel Rita Levi Montalcini". ANSA. 30 December 2012.
  46. ↑ D'Emilio, Frances (30 December 2012). "Nobel-winning biologist Rita Levi-Montalcini dies at 103". NBC News. Associated Press.
  47. ↑ Alberto Statera (9 June 2010). "I massoni di sinistra. Nelle logge sono 4mila" [Freemasons of left wing. In the lodges are 4 thousands.]. La Repubblica (in Italian).
  48. ↑ "Book of Members, 1780–2010: Chapter L" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Besoek op 24 Julie 2014.
  49. ↑ Wasserman, Elga (2000). The Door in the Dream: Conversations With Eminent Women in Science. Joseph Henry Press. p. 61. ISBN 0309086191.
  50. ↑ United States National Academy of Sciences, Rita Levi-Montalcini: http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/53313.html
  51. ↑ "Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement". achievement.org. American Academy of Achievement.
  52. ↑ "Rita Levi-Montalcini". The Pontifical Academy of Sciences. Besoek op 31 Desember 2012.
  53. ↑ "Rita Levi-Montalcini – The Embryo Project Encyclopedia". ASU. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Maart 2011. Besoek op 30 Desember 2012.
  54. ↑ American Philosophical Society Member History (Dr. Rita Levi-Montalcini)
  55. ↑ "Albert Lasker Basic Medical Research Award: 1986 Winners". Lasker Foundation. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Februarie 2013. Besoek op 31 Desember 2012.
  56. ↑ "International Council of Human Duties". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Junie 2012. Besoek op 2 Januarie 2013.
  57. ↑ Anon (2015). "Fellowship of the Royal Society 1660–2015". London: Royal Society. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Oktober 2015.
  58. ↑ "Meet the Goodwill Ambassadors". FAO. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Januarie 2013. Besoek op 31 Desember 2012.
  59. ↑ Ghieth, Sheyam (13 April 2006). "Prodi May Need Elderly Senators to Keep Government". Bloomberg.
  60. ↑ "E' scomparsa Rita Levi Montalcini, premio Nobel per la medicina, tra i soci fondatori di Città della Scienza". Città della Scienza. Besoek op 1 Januarie 2013.
  61. ↑ Gennaio, Roberto; Gargiulo, Marco; Medagli, Piero; Chetta, Francesco S. (2017). "Ophrys×montalciniae nothosubsp. cristoforettiae(O. incubacea subsp. brutia × O. sphegodes subsp. classica), nuovo ibrido naturale del Salento (Puglia)". GIROS Orch. Spont. Eur. 60 (2017:2): 427–431.
  62. ↑ "Station - in [INARA]".
  63. ↑ "EDSM - Elite Dangerous Star Map".
  64. ↑ "Endowed Chairs".

Verdere leeswerk[wysig | wysig bron]

  • Sandrone, Stefano (2013). "Rita Levi-Montalcini (1909–2012)". Journal of Neurology. 260 (3): 940–41. Bibcode:2013Natur.493..306B. doi:10.1007/s00415-013-6864-8. PMID 23417239. S2CID 1110057.
  • Navis, Adam (2007), "Rita Levi-Montalcini.", Embryo Project Encyclopedia., archived from the original on 17 March 2011
  • Aloe, L. (2004). "Rita Levi-Montalcini: The discovery of nerve growth factor and modern neurobiology". Trends in Cell Biology. 14 (7): 395–99. doi:10.1016/j.tcb.2004.05.011. PMID 15246433.
  • Shampo, M. A.; Kyle, R. A. (2003). "Stamp vignette on medical science. Rita Levi-Montalcini – Nobel Prize for work in neurology". Mayo Clinic Proceedings. 78 (12): 1448. doi:10.4065/78.12.1448. PMID 14661672.
  • Aloe, L. (2003). "Rita Levi-Montalcini and the discovery of nerve growth factor: Past and present studies". Archives Italiennes de Biologie. 141 (2–3): 65–83. PMID 12825318.
  • Cowan, W. M. (2001). "Viktor Hamburger Andrita Levi-Montalcini: The Path to the Discovery of Nerve Growth Factor". Annual Review of Neuroscience. 24: 551–600. doi:10.1146/annurev.neuro.24.1.551. PMID 11283321.
  • Goldstein, Bob (1 December 2021). "A Lab of Her Own: Sheltered in her bedroom during WWII, Rita Levi-Montalcini discovered how the nervous system is wired". Nautilus. Retrieved 19 December 2021.
  • Ribatti, D (June 2016). "The failed attribution of the Nobel Prize for Medicine or Physiology to Viktor Hamburger for the discovery of Nerve Growth Factor". Brain Research Bulletin. 124: 306–09. doi:10.1016/j.brainresbull.2016.02.019. PMID 26930162. S2CID 3904344.
  • Provine, R. R. (2001). "In the trenches with Viktor Hamburger and Rita Levi-Montalcini (1965–1974): One student's perspective". International Journal of Developmental Neuroscience. 19 (2): 143–49. doi:10.1016/S0736-5748(00)00081-2. PMID 11255028. S2CID 7753397.
  • Levi-Montalcini, R. (2000). "From a home-made laboratory to the Nobel Prize: An interview with Rita Levi-Montalcini". The International Journal of Developmental Biology. 44 (6): 563–66. PMID 11061418.
  • Raju, T. N. (2000). "The Nobel chronicles. 1986: Stanley Cohen (b 1922); Rita Levi-Montalcini (b 1909)". Lancet. 355 (9202): 506. doi:10.1016/S0140-6736(00)82069-3. PMID 10841166. S2CID 54340580.
  • Aloe, L. (1999). "Rita Levi-Montalcini: A brief biographic view of past and present studies on nerve growth factor". Microscopy Research and Technique. 45 (4–5): 207–09. doi:10.1002/(SICI)1097-0029(19990515/01)45:4/5<207::AID-JEMT3>3.0.CO;2-E. PMID 10383112. S2CID 43021978.
  • Bendiner, E. (1992). "Rita Levi-Montalcini and the unveiling of growth factors". Hospital Practice (Office Ed.). 27 (4A): 135–45. PMID 1560084.
  • Pécsi, T. (1987). "Nobel Prize for medicine, 1986 (Rita Levi-Montalcini)". Orvosi Hetilap. 128 (20): 1047–48. PMID 3295669.
  • Weltman, J. K. (1987). "The 1986 Nobel Prize for Physiology or Medicine awarded for discovery of growth factors: Rita Levi-Montalcini, M.D., and Stanley Cohen, Ph.D". New England and Regional Allergy Proceedings. 8 (1): 47–48. doi:10.2500/108854187779045385. PMID 3302667.
  • Holloway, Marguerite (January 1993). "Finding the Good in the Bad". Scientific American. 268: 32–36. doi:10.1038/scientificamerican0193-32.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Rita_Levi-Montalcini&oldid=2620032"