Shaktisme
Shaktisme of Sjaktisme (Sanskrit: शाक्तं Śāktaṃ; letterlik "die leerstelling van energie, krag, die Godin") is een van die vier groot tradisies in Hindoeïsme; daar word geglo die metafisiese werklikheid is vroulik en die Devi (Godin) is die hoogste wese.[1][2][3] ’n Verskeidenheid godinne word aanbid, maar almal word beskou as aspekte van dieselfde oppergodin, Adi Parashakti.[1][4] Shaktisme het verskillende subtradisies, wat wissel van dié wat gefokus is op die grasieuse Lakshmi tot dié wat Kali aanbid, en sommige Shakti-subtradisies verbind hul godin met Shiva of Vishnu.[5][6]
Die Sruti- en Smriti-geskrifte van Hindoeïsme is ’n belangrike historiese raamwerk van Shaktisme. Ook belangrik is die geskrifte Devi Mahatmya en Devi-Bhagavata Purana, en Shakta Upanishads soos die Devi Upanishad.[7] Veral die Devi Mahatmya word in Shaktism net so belangrik beskou as die Bhagavad Gita.[8]
Die panteon van godinne in Shaktisme het gegroei ná die agteruitgang van Boeddhisme in Indië; Hindoe- en Boeddhistegodinne is saamgevoeg om die Mahavidya, ’n lys van 10 godinne, te vorm.[9] Die mees algemene aspekte van Devi in Shaktisme sluit in Durga, Kali, Amba, Lakshmi, Parvati en Tripurasundari.[4] Die godin-gebaseerde tradisie is veral gewild in Wes-Bengale, Assam, Tripura, Nepal en die buurstreke, waar feeste soos die Durga puja plaasvind.[5]
Shaktistiese idees het Vaishnavisme en Shaivisme beïnvloed, waarin die godinne beskou word as shakti van onderskeidelik Vishnu en Shiva.[2]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 Klaus K. Klostermaier (2010). Survey of Hinduism, A: Third Edition. State University of New York Press. pp. 30, 114–116, 233–245. ISBN 978-0-7914-8011-3.
- ↑ 2,0 2,1 Flood, Gavin D. (1996), An Introduction to Hinduism, Cambridge University Press, pp. 174–176, ISBN 978-0-521-43878-0, https://books.google.com/books?id=KpIWhKnYmF0C&pg=PA82
- ↑ Thomas Coburn (2002), Devī-Māhātmya: The Crystallization of the Goddess Tradition, Motilal Banarsidass, ISBN 978-81-208-0557-6, pages 1–23
- ↑ 4,0 4,1 J. Gordon Melton; Martin Baumann (2010). Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices, 2nd Edition. ABC-CLIO. pp. 2600–2602. ISBN 978-1-59884-204-3.
- ↑ 5,0 5,1 Shaktism, Encyclopædia Britannica (2015)
- ↑ Yudit Kornberg Greenberg (2008). Encyclopedia of Love in World Religions. ABC-CLIO. pp. 254–256. ISBN 978-1-85109-980-1.
- ↑ Constance Jones; James Ryan (2014). Encyclopedia of Hinduism. Infobase Publishing. p. 399. ISBN 978-0816054589.
- ↑ Rocher, Ludo (1986). The Puranas. Otto Harrassowitz Verlag. p. 193. ISBN 978-3447025225.
- ↑ Sanderson, Alexis. "The Śaiva Literature." Geargiveer 4 Maart 2016 op Wayback Machine Journal of Indological Studies (Kyoto), Nos. 24 & 25 (2012–2013), 2014, pp. 80.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Encyclopædia Britannica, "Shaktism"
- The Sakta Traditions, The Oxford Centre for Hindu Studies
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Shaktisme.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
