Gaan na inhoud

Sinode van Dordrecht

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Nota: Datums aangehaal in hierdie artikel is volgens die Juliaanse kalender. Bronne wat gebruik maak van Ou Styl- en Nuwe Styl-datums sal dus aangepas moet word deur tien dae by te tel.
Die Sinode van Dordrecht. Die Arminiane sit aan die tafel in die middel.

Die Sinode van Dordrecht was 'n internasionale Sinode van die Nederduits Gereformeerde Kerk wat van 1618 tot 1619 in Dordrecht, Nederland gehou is om 'n kontroversie te besleg wat geïnisieer is deur die opkoms van Jacobus Arminius se leerstellinge (Arminianisme). Die eerste vergadering het op 13 November 1618 plaasgevind en die laaste (die 180ste) op 29 Mei 1619. Verteenwoordigers van agt buitelandse Gereformeerde kerke is ook uitgenooi. In 2014 is die eerste kritiese uitgawe van die aktes en dokumente van die Sinode gepubliseer. [1]

Agtergrond

[wysig | wysig bron]

Omdat daar vantevore Sinodes in Dordrecht plaasgevind het (onder meer 'n nasionale Sinode in 1578) [2] word die vergadering van 1618 soms die Tweede Sinode van Dordrecht genoem.

Die aktes van die Sinode was gekoppel aan politieke intriges wat tydens die Twaalfjarige Verposing, 'n pouse in die Nederlandse oorlog met Spanje, plaasgevind het. Na die dood van Jacobus Arminius het sy volgelinge besware teen die Belgiese Belydenis en die leer van Johannes Calvyn, Theodore Beza en hul volgelinge gerig. Hierdie besware is gepubliseer in 'n dokument uit 1610 genaamd Die Remonstrans; die Arminiane het om die rede ook bekend gestaan as Remonstrante. Die opponerende Calviniste of Gomariste wat gelei is deur Franciscus Gomarus van die Universiteit van Leiden het bekend geword as die Teen-Remonstrante.

Die Arminiane is daarvan beskuldig dat hulle valse leerstellinge versprei het en is met wantroue bejeën omdat daar gemeen is dat hulle maklik sou konkel en kompromieë aangaan met die Spanjaarde, terwyl die Nederlandse Calviniste nie sou nie, en daarom is Arminianisme deur sommige as nie net teologies ongegrond beskou nie, maar ook as 'n vorm van politieke verraad; in 1617–1618 het daar 'n pamfletoorlog plaasgevind waartydens Francis van Aarssens die mening uitgespreek het dat die Arminiane vir Filippus IV van Spanje werk. [3] Die beplanning vir 'n nasionale Sinode is in Maart 1618 deur Adriaan Pauw begin. [4] Voor die tyd is daar 'n debat gevoer oor of die Sinode nasionaal moes wees, soos die Teen-Remonstrante dit wou gehad het, of provinsiaal, soos die Remonstrante aangevoer het. Hierdie besluit is in 1617 verskaf, met insette van die Engelse ambassadeur Dudley Carleton. [5]

Doel

[wysig | wysig bron]

Die doel van die Sinode was om die kontroversie oor Arminianisme te besleg. Vervolgens is beweer, maar nooit bewys nie, dat die uitslag reeds beslis was. Volgens Frederick Calder "was die [leerstellinge van die Remonstrante] reeds veroordeel voordat die nasionale Sinode vergader het." [6] Buiten die veroordeling van die Arminiane het die teologiese formulerings van die Sinode egter geensins steun verleen aan al die Gomariste se eise nie. In werklikheid het Johannes Bogerman, president van die Sinode en self supralapsaries, betoog vir die insluiting van die infralapsariese posisie. Die meer ekstreme sienings van Nederlandse Calviniste is tydens die gedetailleerde debatte versag. [7]

Afgevaardigdes

[wysig | wysig bron]
Die Sinode van Dordrecht

Die lede van die Sinode was afkomstig van Gereformeerde groepe uit kontinentale Europa sowel as van die Britse Eilande. Onder hierdie groepe was ook afgevaardigdes van die Anglikaanse Kerk [8] en die Kerk van Skotland. [9]

Verrigtinge

[wysig | wysig bron]

Simon Episcopius (1583–1643) was die woordvoerder van die 14 Remonstrante wat in 1618 voor die Sinode ontbied is. Tydens die opening van die Sinode het Episcopius gevra dat hy toegelaat word om die Sinode toe te spreek.

Episcopius ... het daarop aangedring dat hy toegelaat word om te begin met 'n weerlegging van die Calvinistiese leerstellings, veral dié van verwerping, in die hoop dat hy, deur sy besware teen hierdie leerstelling voor al die ander te plaas, gemoedere sou opsweep teen die ander artikels ten einde die populêre stem in sy guns te swaai. Die Sinode het hom egter daaraan herinner ... dat, aangesien die Remonstrante daarvan beskuldig word dat hulle van die Gereformeerde geloof afgewyk het, hulle eers verplig was om hulself te regverdig deur skriftuurlike bewyse ter ondersteuning van hul opinies te lewer. Die Arminiane wou hulle nie aan hierdie prosedure onderwerp nie omdat dit hul argumente vernietig het ... en moes dus noodgedwonge onttrek. Met hul vertrek het die Sinode sonder hulle voortgegaan. [10]

'n Afvaardiging van Episcopius, bestaande uit Bernard Arentsz Dwinglo (1582-1652) en Johannes Arnoldi Corvinus, het 'n beroep gedoen op die verteenwoordigers van die Anglikaanse Kerk en andere wat van buite gekom het om hulle te ondersteun. Nadat 'n maand bestee is aan prosedurele aangeleenthede rakende die Remonstrante is hulle uiteindelik op 14 Januarie tydens die 57ste sitting deur die Sinode uitgeskop. [11]

Nadraai

[wysig | wysig bron]

Die dertien Remonstrante, waaronder Episcopius, is gelas om in Dordrecht aan te bly tot verdere instruksies. Op 20 Mei 1619 is die Remonstrante wat teenwoordig was deur die kommissarisse van die Sinode ontbied en beveel om hulle van die bediening te weerhou. Hulle kon dus nie preek, die sakramente bedien of siekes besoek nie. Verder is Episcopius beveel om nie briewe of boeke te skryf wat die leerstellings van die Remonstrante bevorder nie. Die Remonstrante het ingestem om hulself te weerhou in kerke wat deur die regering georden is, maar het bely dat hulle hul leerstellings sou uiteensit indien mense dit wou aanhoor. [12]

Op 5 Julie is hulle na 'n vergadering van die State-Generaal ontbied waar hulle versoek is om 'n akte van weerhouding—die wettiging van die bevel om hul van die bediening te weerhou—te teken. Toe hulle geweier het om dit te onderteken is hulle gevonnis as "versteurders van die openbare vrede" en beveel om die Verenigde Provinsies te verlaat. [13] In die 18de eeu het die Arminianisme na Engeland versprei waar dit 'n integrale deel geword het van die teologie van die Metodistekerke. [14]

Bybelvertaling

[wysig | wysig bron]
Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Statebybel.

Die Sinode het ook met 'n amptelike Nederlandse Bybelvertaling (Statebybel) uit die oorspronklike tale begin wat voltooi sou word in 1637. Vertalers is aangestel, en die State-Generaal is gevra om die projek te finansier. Dit het 'n blywende impak op Standaardnederlands gehad, wat op daardie tydstip groter aanvaarding begin kry het en 'n literêre tradisie begin ontwikkel het. Dit sou vir langer as drie eeue die standaardvertaling in Protestantse kerke bly, en word steeds in sommige susterkerke van die Nederduitse Gereformeerde Gemeentes en soortgelyke kleiner denominasies gebruik.

Net soos sy sustervertalings, die Geneefse Bybel en die King James Bybel, het die Nederlandse predikante die Masoretiese teks in die Ou Testament (met raadpleging van die Septuagint), en wat die Nuwe Testament betref die Textus Receptus (met raadpleging van die Bisantynse tekstipe), vir doeleindes van die vertaling gebruik.

Politieke impak

[wysig | wysig bron]

Die Sinode het die leerstellings van die Remonstrante verwerp. Die verhoor van die staatsman Johan van Oldenbarnevelt, die beskermheer van die Remonstrante, het hierop gevolg. Hy is skuldig bevind aan hoogverraad en op 13 Mei 1619 onthoof. Die juris Hugo de Groot het weens die nederlaag van die Arminiane 'n lewenslange vonnis ontvang, maar egter met die hulp van sy vrou ontsnap. Beide Van Oldenbarnevelt en Grotius was in werklikheid reeds sedert 29 Augustus 1618 in die tronk.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Sinnema, Moser & Selderhuis 2015.
  2. ↑ Select Acts from the Synod of Dordrecht, 3–18 June 1578; Vertaal uit die uitgawe van die Acta deur W. van 't Spijker, 'Acta synode van Dordrecht (1578)', in: De nationale synode van Dordrecht 1578 ed. D. Nauta et al. (Amsterdam, 1978) 142–84
  3. ↑ Israel 1982, pp. 62–63.
  4. ↑ Israel 1998, p. 456.
  5. ↑ Milton 2005, p. 2.
  6. ↑ Calder 1835, pp. 270–271.
  7. ↑ Patterson 2000, p. 260, Ch. 8 The Synod of Dort.
  8. ↑ The British Delegation and the Synode of Dort (1618-19) (Church of England Record Society) 2005
  9. ↑ Horton 2011, p. 562.
  10. ↑ Scott 1856, p. 5.
  11. ↑ Milton 2005, pp. 147-148.
  12. ↑ Calder 1835, pp. 388–389.
  13. ↑ Calder 1835, p. 389.
  14. ↑ Olson 2009, p. 14: Arminiaanse teologie is aanvanklik onderdruk in die Verenigde Provinsies (hedendaagse Nederland). Dit het egter later gewild geword en na Engeland en die Amerikaanse kolonies versprei, hoofsaaklik deur die invloed van John Wesley en die Metodiste

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Calder, Frederick (1835). Memoirs of Simon Episcopius. Londen: Simpkin and Marshall.
  • Horton, Michael Scott (2011). The Christian Faith: A Systematic Theology for Pilgrims on the Way. Grand Rapids: Zondervan. ISBN 978-0-310-28604-2.
  • Israel, Jonathan Irvine (1982). The Dutch Republic and the Hispanic World, 1606-1661. Oxford: Clarendon Press. ISBN 978-0-19-826534-4.
  • Israel, Jonathan Irvine (1998). The Dutch Republic: Its Rise, Greatness and Fall, 1477-1806. Oxford: Clarendon Press. ISBN 978-0-19-820734-4.
  • Milton, Anthony (2005). The British Delegation and the Synod of Dort (1618-1619). Boydell Press. ISBN 978-1-84383-157-0.
  • Olson, Roger E. (2009). Arminian Theology: Myths and Realities. InterVarsity Press. ISBN 978-0-8308-7443-9.
  • Patterson, W. B. (2000). King James VI and I and the Reunion of Christendom. Cambridge: University Press. ISBN 978-0-521-79385-8.
  • Peterson, Robert A.; Williams, Michael D. (2004). Why I Am Not an Arminian. InterVarsity Press. ISBN 978-0-8308-3248-4.
  • Scott, Thomas (1856). The Articles of Synod of Dort. Philadelphia: Presbyterian Board of Publication. p. 5.
  • Sinnema, Donald; Moser, Christian; Selderhuis, Herman J., reds. (2015). Acta Et Documenta Synodi Nationalis Dordrechtanae (1618-1619). Vol. 1. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. ISBN 978-3-525-55078-6.

Verdere leesstof

[wysig | wysig bron]
  • Brown Patterson, W. (1990). 'The Synod of Dort and the Early Stuart Church' [d.w.s. die Kerk van Engeland], This Sacred History: Anglican Reflections, [festschrift] for John Booty, Red. Donald S. Armentrout (Cambridge, Massachusetts: Cowley Publications), p. 199-221. ISBN 1-56101-003-0
  • Hoeksema, Homer C., The Voice of Our Fathers: an Exposition of the Canons of Dordrecht. Tweede uitgawe. (Jenison, Mich.: Reformed Free Publishing Association, 2013). N.B.: The publisher's first ed. appeared in 1980. ISBN 978-1-936054-26-8
  • Lieburg, Fred van. The Synod of Dordrecht, 1618–1619 (Dordrecht: Historisch Platform Dordrecht, 2017) (ook in Nederlands en Duits gepubliseer)
  • Rockwell, William Walker (1911). "Dort, Synod of". Encyclopædia Britannica (11de) 8. Cambridge University Press. 

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Sinode_van_Dordrecht&oldid=2575549"