Swartseevloot

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Swartseevloot
Gestig 13 Mei 1783
Land Russiese Ryk (1783–1917)
Vlag van Sowjetunie Sowjetunie (1917–1991)
Vlag van Rusland Rusland (1991–hede)
Onderdeel van Russiese Vloot
Tipe Seemag
Logo Mou-embleem van die Swartseevloot
Spesialisasie Vlootoorlogvoering
Amfibiese oorlogvoering
Hoofkwartier Krim
Krasnodar-krai
Aantal lede 45 oorlogskepe
6 duikbote
Veldslae Krimoorlog
Russies-Japannese Oorlog
Eerste Wêreldoorlog
Russiese Burgeroorlog
Tweede Wêreldoorlog
Russies-Georgiese Oorlog
Krim-krisis
Siriese Burgeroorlog
Russiese inval in Oekraïne

Die Swartseevloot (Russies: Черноморский флот, Tsjernomorski flot) is ’n groot, strategiese afdeling van die Russiese Vloot (voorheen van die vloot van die Sowjetunie en die Russiese Keiserryk) wat sedert die laat 18de eeu in die Swart- en Middellandse See aktief is. Die vloot se basisse is verskeie hawens in die Swartsee en die See van Azof, terwyl sy infrastruktuur op verskillende plekke op die Krim en in Krasnodar-krai geleë is.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Die Russiese Swartseevloot ná die Slag van Sinope in 1853.
Monument vir die helde van die Sowjet-Swartseevloot-eskader 1941–1944 in Sewastopol met die name van die 28 skepe wat teen die Nazi-invallers geveg het.

Dit is vermoedelik op 13 Mei 1783 saam met sy hoofbasis, die stad Sewastopol, deur prins Potemkin gestig. Rusland het ’n lang stryd teen sy hoofteenstander in die streek, die Ottomaanse Ryk, gevoer. Dit is van geweldige historiese en politieke belang vir Rusland. In 1790 het Russiese vlootmagte onder aanvoering van admiraal Fjodor Oesjakof die Turkse Vloot by die Slag van Kertsj-straat verslaan.[1]

Vanaf 1841 is die vloot deur die Londense Konvensie tot die Swartsee beperk. Ná die Krimoorlog het die Verdrag van Parys (1856) bepaal die Swartsee moet ’n gedemilitariseerde gebied word, maar Rusland het ’n ruk later die verdrag verwerp en sy militêre mag in die gebied herstel.

Die bemanning van die slagskip Potemkin het kort ná die vloot se nederlaag in die Russies-Japannese Oorlog in opstand gekom in wat bekend is as die Russiese Rewolusie van 1905. Hoewel die rewolusie taamlik wreed onderdruk is, het dit tog gelei tot ’n vinniger pas van hervorming in Rusland. Dit was egter nie genoeg om ’n tweede rewolusie te keer wat in 1917 ’n einde gebring het aan die Romanof-bewind nie.

Hulle het ook tydens die Eerste Wêreldoorlog teen die Turke, tydens die Tweede Wêreldoorlog teen Roemenië en tydens die Suid-Ossetiese Oorlog (2008) teen Georgië geveg.

Ná die Sowjetunie[wysig | wysig bron]

Nadat die Sowjetunie aan die einde van die 20ste eeu verbrokkel het, was die Krim deel van die Oekraïne en het die grootste deel van die vloot se personeel en geriewe onder die jurisdiksie van dié land geval. Die grondgebied is egter aan Rusland verhuur, aanvanklik tot in 2017.

Weens kleiner fondse het die belang van die vloot in dié tyd afgeneem. Vroeg in die 21ste eeu het Rusland egter elemente van die Swartseevloot aan die kus van Georgië ontplooi vanweë konflik in die Kaukasus (veral tydens die Suid-Ossetiese Oorlog van 2008).

In April 2010 is die huurooreenkoms tussen Rusland en Oekraïne met 25 jaar verleng, tot in 2042. In ruil daarvoor het Rusland goedkoper aardgas aan Oekraïne gelewer.[2][3][4]

Tydens die Krimkrisis in 2014 het die Outonome Republiek Krim hom op 11 Maart van dié jaar onafhanklik van Oekraïne verklaar en opname in Rusland versoek. Rusland het dié versoek toegestaan en op 21 Maart 2014 is ’n verdrag onderteken waarvolgens Rusland militêre beheer oor die Krim oorneem. Die wettigheid van die verdrag word egter internasionaal bevraagteken.

Op 24 Februarie 2022 het Rusland 'n grootskaalse inval begin in Oekraïne wat ook aktief deur die Swarseevloot ondersteun was. Op 13 April 2022 is die Russiese geleide missielkruiser Moskwa, die vlagskip van die Swartseevloot, deur twee Oekraïense Oekraïense R-360 Neptune-teenskip-kruisermissiele getref, wat die skip aan die brand gesteek het. Moskwa het later 'n ammunisie-ontploffing weens die brande opgedoen. Die Russiese Ministerie van Verdediging het gesê die skip is ernstig beskadig nadat 'n brand 'n ammunisie-ontploffing veroorsaak het, sonder enige verwysing na 'n Oekraïense aanval. Die volgende dag, na 'n poging om dit aan wal te sleep, het Russiese amptenare bevestig dat die skip gesink het.[5]

Vroeg in Mei 2022 het die Oekraïne beweer dat hy twee Russiese Roofvoëlklas patrolliebote vernietig het met 'n Oekraïense Bayraktar TB2 onbemande gevegsvliegtuig naby Zmijini-eiland (Slangeiland) in die Swartsee.[6]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Swartseevloot. Globalsecurity.org.
  2. The Great Power (mis)Management deur Alexander Astrov, Ashgate Publishing, 2011, ISBN 1409424677 (bl. 82)
  3. ITAR-TASS 21.04.2010 17:13
  4. Deal Struck on Gas, Black Sea Fleet Geargiveer 23 April 2010 op Wayback Machine, The Moscow Times, 21 April 2010
  5. Pjotr Sauer; Julian Borger (14 April 2022). "Russia says Moskva cruiser has sunk after reported Ukrainian missile strike". The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 April 2022. Besoek op 14 April 2022.
  6. https://www.navyrecognition.com/index.php/naval-news/naval-news-archive/2022/may/11684-ukrainian-bayraktar-tb2-ucav-destroys-russian-raptor-class-patrol-boats.html