Tor-M1

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n 9K330 Transport rigtinglanseerder en radar. Foto uit Field Artillery Magazine.

Die Tor missielstelsel (Russies: torsus Tor; Afrikaans: top) is 'n kortafstand, laag- tot medium hoogte grond-tot-lugmissiel verdedigingstelsel, waarmee vliegtuie, helikopters, missiele, bomme, onbemande vliegtuie (soos die Suid-Afrikaanse Seaker-II) en ballistiese missiele neergeskiet kan word. Die Russiese GRAU naam vir die eerste produksiemodel is 9K330, maar by NAVO staan dit bekend as die SA-15 Gauntlet en die SA-N-9 Gauntlet (die skeepsgelanseerde weergawe).

Dit is 'n verdedigingstelsel wat teikens onder enige weersomstandighede dag of nag kan neerskiet. Die Tor-stelsel kan vliegtuie en die gelanseerde bomme/missiele van 'n vyandige vliegtuig neerskiet voor die vyandige bomme skade kan aanrig.

Die Tor is 'n lugmobiele eenheid, dit kan in 'n transportvliegtuig vervoer word en is toegerus met filtreerstelsels om beskerming teen kern-, biologiese- en chemiese aanvalle te bied.

Operasionele geskiedenis[wysig | wysig bron]

In 'n perskonferensie oor die Suid-Ossetië-oorlog in 2008 het die Russiese woordvoerder van die Ministerie van Verdediging, Anatoliy Nogovitsyn, bespiegel oor die gebruik van die Tor-missielstelsel deur die Georgiese weermag in die aanval op Russiese vliegtuie. Die stelsel word voorgestel as 'n moontlike oorsaak vir die verlies van 'n Tu-22MR-strategiese bomwerper wat deur Georgiese lugverdediging afgeskiet is tydens 'n verkenningsmissie gedurende die konflik.[1] Terwyl die verlies van die bomwerper ook toegeskryf word aan Buk-M1, wat Georgië in 2007 uit die Oekraïne verkry het[2], sou die verlies aan Tor toegeskryf kan word, sal dit die eerste keer wees dat die (nog onbewese) stelsel in 'n gevegsituasie gebruik is.

Die Russiese Weermag versterk hul gevegsvaardighede in die Verre-Ooste met behulp van die nuutste anti-missielstelsel 'Tor-M2U' op die Koerile-eilande, het Rossiyskaya Gazeta op 24 September 2015 berig. Voor dit het die soldate en offisiere vir ses maande die lugafweerstelsel in eksperimentele modus gebruik.[3]

Rusland het Tor-M2 by die Khmeimim-lugbasis in Sirië ontplooi.[4]

Afskiet van Ukraine International Airlines Vlug 752[wysig | wysig bron]

Newsweek berig op 9 Januarie 2020 dat Amerikaanse amptenare glo dat die Ukraine International Airlines Vlug 752 deur 'n Iranse Tor-M1-missiel afgeskiet is, waarskynlik per ongeluk.[5] Later die dag het die Kanadese premier, Justin Trudeau, aangekondig dat daar geloofwaardige Kanadese en geallieerde intelligensie is dat 'n Iranse grond-tot-lugmissiel waarskynlik die verlies van die Oekraïense vliegtuig veroorsaak het. Hy wou nie verder uitbrei oor die intelligensie nie.[6] Eliot Higgins van Bellingcat het foto's van 'n Tor-neusgedeelte getwiet wat na bewering op die ongeluksterrein geneem is.[7]

Op 10 Januarie 2020 erken Iran dat hulle per ongeluk die Oekraïense vlug 752 afgeskiet het, weens 'n menslike fout met die identifisering van die vliegtuig as 'n moontlike vyandige indringer.[8][9]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Russia's Defence ministry spokesman press-conference (YouTube)" (in Engels). RussiaToday. 10 Augustus 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Mei 2020. Besoek op 10 Augustus 2008.
  2. "Known Deliveries of Military Equipment to Georgia in 2000–2008". Moscow Defence Brief (in Engels). Centre for Analysis of Strategies and Technologies. 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Julie 2009. Besoek op 15 Januarie 2009.
  3. Sputnik. "Russia Deploys Advanced Air Defense Tor-M2U to Guard Kuril Islands". www.sputniknews.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Mei 2016. Besoek op 30 April 2018.
  4. "Russia deploys Tor-M2 to Syria - Jane's 360". www.janes.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 Julie 2018. Besoek op 30 April 2018.
  5. Jamali, Naveed; Laporta, James; Da Silva, Chantal; O'Connor, Tom. "Iranian Missile System Shot Down Ukraine Flight, Probably By Mistake, Sources Say". Newsweek.com. Newsweek. Besoek op 9 Januarie 2020.
  6. "Justin Trudeau says intelligence indicates that an Iranian missile took down the Ukrainian flight with 63 Canadians on board". Business Insider (in Engels). 10 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Maart 2020. Besoek op 10 Januarie 2020.
  7. Eliot Higgins, Twitter 9 Januarie 2020.
  8. https://www.rt.com/news/477996-rouhani-identify-prosecute-plane/
  9. https://edition.cnn.com/middleeast/live-news/us-iran-news-01-11-2020-intl/index.html

Meer inligting[wysig | wysig bron]