Trastevere
Trastevere trans Tiberim (antieke Rome) | |
|---|---|
Rione XIII di Roma (stadsdeel) | |
.JPG) Die fontein op die Piazza Santa Maria in Trastevere is 'n gewilde ontmoetplek vir Romeine en toeriste | |
  Trastevere | |
| Koördinate: 41°53′14″N 12°27′56″O / 41.88722°N 12.46556°O | |
| Land |  Italië |
| Streek |  Latium |
| Provinsie | Metropolitane Stad Rome |
| Administratiewe distrik (Circoscrizione) | Municipio Roma I |
| Stigting | Antieke tydperk |
| Oppervlak | |
| • Totaal | 1,7116 km2 (0,6609 vk. myl) |
| Bevolking | |
| • Totaal | 19 229 |
| • Digtheid | 11 234/km2 (29 100/vk. myl) |
| Tydsone | UTC+1 (MET) |
| • Somertyd | UTC+2 (MEST) |
Trastevere ([traˈsteːvere], afgelei van die Latynse trans Tiberim "oorkant die Tiber") is die XIIIde rione of stadsdeel van Rome wat administratief onder die Municipio I val. Geleë aan die Tiber se regteroewer en suid van die Vatikaanstad, strek die buurt vanaf die suidelike Tiberkronkel noordwaarts tot die Gianicolo-heuwel (Italiaans: Colle del Gianicolo; Latyn: Ianiculum), die hoogste in Rome. Na sy bewoners word in Italiaans as Trasteverini verwys.
As trans Tiberim was Trastevere reeds in die regeringstydperk van keiser Augustus een van antieke Rome se veertien administratiewe stadsdele, moontlik al sedert die regeringstydperk van Rome se vierde koning Ancus Martius omring deur 'n stadsmuur. Al het bekende Romeinse persoonlikhede, onder wie Gaius Iulius Caesar, hier villa's vir hulself laat oprig, is die buurt tradisioneel bevolk deur vrygelate slawe (liberi), seelui, aanhangers van monoteïstiese oosterse kultusse soos Jode en vroeë Christene, vreemdelinge en immigrante, maar ook siekes en misdadigers. Die buurt is as deel van antieke Rome beskou, maar tradisioneel nie by die Urbs Roma gereken nie.
Die buurt se huidige karakter met nou straatjies en historiese woonhuise dateer uit die Middeleeue. Trastevere, wat nog tot in die 1950's 'n werkersklasbuurt was, word dikwels as een van die oorspronklikste en mees outentieke buurte in die Italiaanse hoofstad beskryf. Dit is in elk geval een van die spilpunte van Rome se naglewe, met talle restaurante, trattorie en pizzerie, en een van die gunstelingbuurte in Rome vir kunstenaars, skrywers en straatmusikante.
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Die buurt se geskiedenis dateer terug in die Etruskiese tydperk. Nog tot in die Keisertyd is groot dele daarvan vir landboudoeleindes gebruik asook vissergemeenskappe en looiers hier gehuisves. Die Ludi Piscatorii ("Feesspele van die Vissers"), 'n feesdag wat sedert die 3de eeu v.C. waargeneem is en aan Vader Tiber gewy was, is deur Romeinse vissers jaarliks op 7 Junie in die buurt gevier. Alle visse, wat op daardie dag gevang is, is deur die vissers as brandoffer in die Tempel van Vulcanus gebring. In die buurt self het min openbare of godsdienstige geboue ontstaan.
Naas boerderye en wingerde het hier geleidelik ook villa's en tuine vir keisers en ander leidende persoonlikhede van die antieke Romeinse samelewing ontstaan. Ander dele daarvan het die besighede en wonings van Joodse en Siriese handelaargemeenskappe gehuisves voordat die eersgenoemdes in die Middeleeue na Rome se ghetto oorkant die Tiber verskuif is.
Onder die pouslike bewind het Trastevere as werkersklasbuurt voortbestaan. Baie Trasteverini beskou hulself as die enigste afstammelinge van oorspronklike bewoners en dus as outentieke Romeine. So word 'n straatfees, wat jaarliks vanaf 15 Julie twee weke lank gevier word, Festa de' Noantri genoem.[1] 'n Standbeeld van die Madonna del Carmine staan sxentraal in die feesvierings. Volgens oorlewerings is die standbeeld in 1535 tydens 'n storm deur 'n groep vissers in die Tibermonding ontdek. Die Madonna-standbeeld is aan die Karmeliete-monnike van San Crisogono op Piazza Sonnino oorhandig. Die Madonna del Carmine het vervolgens die beskermheilige van Trastevere geword.
Hoogtepunt van die fees is 'n prosessie wat op 20 Julie om ses uur saans begin. Die Maria-standbeeld word, versier met juwele en deftig geklee, deur Trastevere gedra, vanuit die kerk Santa Agata tot San Crisogono waar dit agt dae lank vertoon word. Op 28 Julie word dit per boot op die Tiber terug geneem na sy permanente staanplek.
Belangrike kulturele instellings[wysig | wysig bron]
Die American Academy in Rome, een van die Verenigde State se voorste instellings vir onafhanklike studies en gevorderde wetenskaplike navorsing op die gebied van skone kunste en geesteswetenskappe, het sy setel op die Gianicolo-heuwel in Trastevere. Die Akademie, oorspronklik in 1895 gestig as American School of Classical Studies in Rome en later saamgesmelt met die American School of Architecture, het sy hoofkantoor in die historiese Villa Aurelia, opgerig omstreeks 1650 as woning vir kardinaal Girolamo Farnese.
Bekende boorlinge[wysig | wysig bron]
- Ennio Morricone (1928–2020), rolprentkomponis, dirigent en musikant.
- Sergio Leone (1929–1989), rolprentregisseur
Verwysings[wysig | wysig bron]
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- Festa de' Noantri a Trastevere
