Vlerkprofiel

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

'n Vlerkprofiel is die vorm van 'n vlerk of die lem van 'n skroef (soos die van 'n skip of vliegtuig) in deursnit beskou. Dit word aangewend om stukrag (of drukkrag) te verleen. Afhangende van die toepassing daarvan het vlerkprofiele vir subsoniese vlug 'n kenmerklike vorm met 'n geronde opstroomkant en skerp afstroomkant wat dikwels ook 'n welwing (ronding) insluit.

Die geleidelike ontwikkeling van vlerkprofiele, 1908-1944, NASA
Stu- en sleurkragkurwes vir vlerkprofiele

Buiten die vlerke van 'n vliegtuig, het die horisontale en vertikale stabiliseerders van 'n vliegtuig ook 'n vlerkprofiel. Vlerkprofiele word ook in motorboot- en vliegtuigskroewe, waaierlemme, kompressors en turbines aangetref. Skeepseile vorm ook 'n vlerkprofiel en die onderwatervinne van seilbote werk op dieselfde beginsel as vlerkprofiele. Selfs in die natuur word vlerkprofiele aangetref by voëls se vlerke (waar die inspirasie waarskynlik vandaan gekom het).

'n Omgekeerde vlerkprofiel veroorsaak afwaartse druk op 'n motorvoertuig of ander voertuie wat sy klouvermoë op die pad verbeter. Die term stukrag verwys na die krag wat ontstaan as gevolg van die beweging van 'n vlerkprofiel in enige medium. 'n Dun voorwerp met 'n positiewe invalshoek soos 'n plat plaat of die loopvlak van 'n brug sal stukrag veroorsaak. Vlerkprofiele is egter meer doeltreffend en veroorsaak stukrag met die minste moontlike sleurkrag. 'n Stukrag teenoor sleurkragkurwe soos hier regs vertoon kan opgestel word deur toetse in 'n windtonnel te doen.

Die ontwerp van vlerkprofiele is 'n belangrike aspek van aërodinamika. Verskeie vlerkprofiele word in verskillende vlugtoestande aangewend. 'n Superkritiese vlerkprofiel met sy kleiner welwing, verminder supersoniese sleurversteurings, terwyl 'n simmetriese vlerkprofiel meer geskik is vir dikwelse onderstebo vlugtoestande (soos met akrobatiese vliegkuns). Supersoniese vlerkprofiele het 'n baie meer hoekige vorm en het dikwels 'n baie skerp opstroomkant. Vlerkprofiele met skerper opstroomrondings veroorsaak stewiger en ligter vlerke. 'n Groter ronding aan die voorkant verskaf egter meer volume vir die stoor van brandstof. Bewegende dele word in baie vliegtuie se vlerke ingebou (bv. klappe) om 'n dinamiese vlerkprofiel daar te stel deur die vorm te verander om by die vlugsnelheid aan te pas.

Verskeie stelsels is al ontwikkel om verskillende vlerkprofiele te beskryf en te karakteriseer — waarvan die mees gebruikte die NACA stelsel is. Voor hierdie stelsel is verskeie ad-hoc stelsels gebruik. 'n Voorbeeld van 'n algemene doel vlerkprofiel wat wye toepassing in die lugvaartbedryf vind is die ouer Clark-Y-stelsel.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]