Gaan na inhoud

Vliegas

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Vliegas

Vliegas is 'n verbrandingsproduk van steenkool. In 'n moderne kragstasie bereik die verbrandingstemperatuur meer as 1 500 °C. Die as wat gevorm word, bestaan uit die swaar bodemas wat op die vloer van die verbrandingsoond versamel en die vliegas wat lig genoeg is om saam met die verbrandingsgasse afgevoer te word.[1] Die vliegas word – dikwels elektrostaties[2] – neergeslaan en in silo's versamel, en word daarop in 'n verskeidenheid van aanwendings benut.

Beton

[wysig | wysig bron]

Die Romeine het reeds die vulkaniese as van die Vesuvius vir die beton van die Panteon en die Kolosseum gebruik en dit staan vandag nóg. Vliegas het vergelykbare eienskappe en word ook dikwels in betonmengsels aangewend.[1]

Samestelling

[wysig | wysig bron]
Elektronmikroskopiese beeld van klas C vliegas. Dit lyk soos klein druppeltjies wat glas geword het

Vliegas bestaan uit fyn stofdeeltjies kleiner as 75 mikron in deursnee. Hulle is gewoonlik glasagtige druppeltjies en amorf van struktuur. Die digtheid wissel gewoonlik van 2,1 tot 3,0 g/cm3 en die spesifieke oppervlak van 130 tot 1000 m2/kg. Die kleur hang af van die gehalte onverbrande koolstof. Lae gehaltes gee ligter kleure. Watter chemiese samestelling die as het hang af van watter brandstof gebruik word: antrasiet, bitumineuse steenkool, subbitumineuse steenkool of bruinkool. Die as van bitumineuse steenkool bestaan hoofsaaklik uit silika, alumina, ysteroksied en kalsiumoksied. Subbitimuneuse steenkool en bruinkool bevat meer kalsium- en magnesiumoksied, en soms ook meer sulfaat. Antrasiet word min gebruik in kragstasies.

In die VSA word vliegas in klas F en klas C onderskei. Klas F het kalsiumgehaltes van 1-12%, gewoonlik as kalsiumhidroksied en -sulfaat. Klas C kan tot 30-40% kalsium bevat, dit het gewoonlik ook meer K, Na en sulfaat.[2]

Besoedeling

[wysig | wysig bron]

Vliegas word ook soms in vywers gestoor, maar indien die wande nie waterdig afgeskerm word nie, kan besoedeling van grondwater voorkom. Vliegas kan swaarmetale soos Pb, Ni, Cr, Mn en Fe bevat. Dit kan in water oplos en grondwater kontamineer, soos tewens te Parichha in Jhansi, Indië, gebeur het.[3]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. 1,0 1,1 "flyash.com" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Julie 2018. Besoek op 3 Julie 2017.
  2. 2,0 2,1 "User guidelines for waste and byproduct materials in pavement construction FHWA-RD-97-148 VS se Federals Highway Administration Reserach and Technology" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Desember 2019.
  3. Heavy metal contamination of groundwater due to fly ash disposal of coal-fired thermal power plant, Parichha, Jhansi, India Chanchal Verma et al. Cogent Engineering 3(1), 2016.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]