Post-postmodernisme

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Postmodernisme
Voorafgegaan deur Modernisme
Postmoderniteit
Vakgebiede
Verwant
Kritiek op postmodernisme

Post-postmodernisme is 'n wye reeks ontwikkelings in kritiese teorie, filosofie, argitektuur, kuns, letterkunde en kultuur wat voortspruit uit en reageer op postmodernisme.

Periodisering[wysig | wysig bron]

Modernisme het omstreeks 1900 begin het en tot in die middel van die twintigste eeu voortgeduur as die dominante kulturele beweging in die intellektuele kringe van die Westerse kultuur.[1][2] Soos alle eras, omvat modernisme baie mededingende individuele rigtings en is dit onmoontlik om te definieer as 'n diskrete eenheid of totaliteit. Daar word egter dikwels gedink dat die belangrikste algemene kenmerke daarvan 'n klem op "radikale estetika, tegniese eksperimentering, ruimtelike of ritmiese, eerder as chronologiese vorm, [en] selfbewuste refleksiwiteit"[3] sowel as die soeke na egtheid in die mens insluit verhoudings, abstraksie in kuns en utopiese strewe. Hierdie kenmerke ontbreek normaalweg in postmodernisme of word as voorwerpe van ironie behandel.

Postmodernisme het na die Tweede Wêreldoorlog ontstaan as 'n reaksie op die vermeende mislukkings van modernisme, wie se radikale artistieke projekte met totalitarisme geassosieer is[4] of in die hoofstroomkultuur geassimileer is. Die basiese kenmerke van wat ons nou postmodernisme noem, kan so vroeg as die 1940's gevind word, veral in die werk van Jorge Luis Borges.[5] Die meeste geleerdes vandag sal egter saamstem dat postmodernisme in die laat 1950's met modernisme begin meeding het en in die 1960's oorheersing daaroor verkry het.[6] Sedertdien was postmodernisme 'n dominante, hoewel nie onbetwiste, mag in kuns, letterkunde, film, musiek, drama, argitektuur, geskiedenis en kontinentale filosofie. Opvallende kenmerke van postmodernisme word gewoonlik beskou as die ironiese spel met style, aanhalings en narratiewe vlakke, [7] 'n metafisiese skeptisisme of nihilisme teenoor 'n "groot narratief" van die Westerse kultuur,[8]'n voorkeur vir die virtuele ten koste van die werklike (of meer akkuraat, 'n fundamentele bevraagtekening van wat 'die werklike' behels)[9] en 'n "afname van effek"[10] aan die kant van die subjek, wat vasgevang is in die vrye wisselwerking van virtuele, eindeloos reproduseerbare tekens wat 'n bewussynstoestand soortgelyk aan skisofrenie veroorsaak.[11]

Sedert die laat 1990's is daar 'n klein maar groeiende gevoel in beide populêre kultuur en in die akademie dat postmodernisme "uit die mode geraak het."[12] Daar was egter min formele pogings om die era wat op postmodernisme opvolg, te definieer en te noem, en nie een van die voorgestelde benamings het nog deel van hoofstroomgebruik geword nie.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ Childs, Peter (2008). Modernism. New York: Routledge. p. 18. ISBN 978-0-415-41544-6. modernisme is [...] hoofsaaklik aktief in die jare 1890-1930 [...]
  2. ↑ Armstrong, Tim (2005). Modernism: A Cultural History. Cambridge: Polity Press. p. 24. ISBN 978-0-7456-2983-4. [modernisme] kan gedefinieer word as 'n reeks internasionale artistieke bewegings in die tydperk 1900–40 [...].
  3. ↑ Childs, Peter (2008). Modernism. New York: Routledge. p. 18. ISBN 978-0-415-41544-6.
  4. ↑ Cf. Groys, Boris: The Total Art of Stalinism, Princeton: Princeton University Press, 1992.
  5. ↑ Barth, John (Augustus 1967). "The Literature of Exhaustion". The Atlantic Monthly. pp. 29–34.
  6. ↑ Cf., byvoorbeeld, Huyssen, Andreas: After the Great Divide. Modernism, Mass Culture, Postmodernism. Bloomington: Indiana University Press, 1986, bl. 188.
  7. ↑ Sien Hutcheon, Linda: A Poetics of Postmodernism. History, Theory, Fiction. New York: Routledge, 1988, pp. 3–21; McHale, Brian: Postmodern Fiction, London: Methuen, 1987.
  8. ↑ See Lyotard, Jean-François, The Postmodern Condition: A Report on Knowledge, Minneapolis: University of Minneapolis Press 1984
  9. ↑ Baudrillard, Jean (1988). "Simulacra and Simulations". Jean Baudrillard. Selected Writings. Stanford: Stanford University Press. pp. 166–184.
  10. ↑ Jameson, Fredric: Postmodernism or, The Cultural Logic of Late Capitalism. Durham: Duke University Press 1991, bl. 16
  11. ↑ Jameson, Fredric (1991). Postmodernism or, The Cultural Logic of Late Capitalism. Durham: Duke University Press. pp. 26–27.
  12. ↑ Potter, Garry; Lopez, Jose, reds. (2001). After Postmodernism: An Introduction to Critical Realism. London: The Athlone Press. p. 4.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Post-postmodernisme&oldid=2628153"