Gaan na inhoud

20000 Varuna

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
20000 Varuna   
Ontdekking [1]
Ontdek deur Spacewatch
(Robert McMillan)
Datum 28 November 2000
Kleinplaneet-benaming(20000) Varuna
Alternatiewe name2000 WR106
Kleinplaneet-kategorie TNV
Cubewano [2]
Uitgebreide VSV[3]
Etimologie ’n Hindoegod
Wentelbaaneienskappe [1]
Epog 4 September 2017
Afelium 45,157 AE
Perihelium 40,742 AE
Halwe lengteas 42,950 AE
Wentelperiode 281,49 jaar (102 812 dae)
Gem. omwentelingspoed 4,53 km/s
Gem. anomalie 111,77°
Baanhelling 17,197°
Lengteligging van stygende nodus 97,334°
Periheliumhoek 266,36°
Minimum baankruisingsafstand: Jupiter 35,99 AE
Minimum baankruisingsafstand: Neptunes 12,77 AE[4]
Tisserand se parameter 5,603
Fisiese eienskappe
Afmetings 668+154−86 km[5]
Gem. radius 450 ± 70 km
Massa ≈ 3,7×1020 kg[6]
Gem. digtheid 0,992 g/cm3[6]
Oppervlak-
aantrekkingskrag		 0,22 m/s2
Ontsnapping-
snelheid		 0,38 m/s2
Rotasieperiode 6,3436 uur
Sideriese
rotasieperiode		 6,3418 uur[5]
Temperatuur ≈ 43-41 K
Skynmagnitude 19,9 [7]
Absolute magnitude 3,760±0,035[5]
3,7[1]

20000 Varuna (uitspraak: ˈværənə), met die voorlopige naam 2000 WR106, is ’n groot voorwerp in die klassieke Kuipergordel. Dit is moontlik ’n dwergplaneet en het ’n langwerpige vorm vanweë sy vinnige rotasie. Dit is in 2000 deur Spacewatch ontdek en is na die Hindoegod Varuna genoem.

Beskrywing

[wysig | wysig bron]
Ramings van grootte
Jaar Deursnee (km) Notas Verw.
2001 900 Jewitt [8]
2002 1 060 Lellouch [9]
2005 936 Grundy [10]
2005 >621 Spitzer [11][12]
2007 502 Spitzer [11]
2010 1 003 Chord [13]
2013 668+154−86 Herschel [5]

Die grootte van groot KGV's kan bepaal word deur die gelyktydige waarneming van termiese emissie en weerkaatste sonlig. Ongelukkig word termiese metings, wat swak is vir verafgeleë voorwerpe, verder bemoeilik deur absorpsie van die Aarde se atmosfeer. Ramings van Varuna se deursnee wissel van 500 tot 1 060 km.[14] Termiese metings deur die Herschel-ruimtesterrewag in 2013 gee ’n deursnee van 668+154−86 km.

Varuna word geklassifiseer as ’n klassieke trans-Neptunus-voorwerp en volg ’n feitlik ronde wentelbaan met ’n halwe lengteas van ≈43 AE, soortgelyk aan dié van Quaoar maar met ’n groter helling. Sy wentelperiode is, nes Quaoar s’n, 283 jaar en sy rotasieperiode is sowat 6,34 uur.[1] Omdat die rotasiespoed so hoog is, ongewoon vir so ’n groot voorwerp, word geglo Varuna het ’n langwerpige vorm (verhoudings van asse van 2:3), met ’n gemiddelde digtheid van sowat 1 g/cm3 (rofweg dieselfde as dié van water).[15]

Sedert Varuna se ontdekking is Haumea, ’n ander, nog groter voorwerp met ’n vinnige rotasiespoed (3,9 uur), ontdek; dit is vermoedelik ook langwerpig.[16] Varuna se oppervlak is redelik rooi, nes dié van Quaoar, en klein hoeveelhede waterys is waargeneem.[17]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 "JPL Small-Body Database Browser: 20000 Varuna (2000 WR106)" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 April 2020. Besoek op 6 Februarie 2018. Last observation as of 2017-02-18 (soln: 2017-Apr-05)
  2. ↑ "MPEC 2009-P26 :Distant Minor Planets (2009 AUG. 17.0 TT)" (in Engels). IAU Minor Planet Center. 7 Augustus 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 November 2017. Besoek op 16 September 2009.
  3. ↑ M. W. Buie (12 Januarie 2007). "Orbit Fit and Astrometric record for 20000" (in Engels). SwRI (Space Science Department). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 November 2019. Besoek op 19 September 2008.
  4. ↑ "(20000) Varuna = 2000 WR106 Orbit" (in Engels). IAU Minor Planet Center. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 10 Februarie 2018.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Lellouch, E.; Santos-Sanz, P.; Lacerda, P.; Mommert, M.; Duffard, R.; Ortiz, J. L.; Müller, T. G.; Fornasier, S.; Stansberry, J.; Kiss, Cs.; Vilenius, E.; Mueller, M.; Peixinho, N.; Moreno, R.; Groussin, O.; Delsanti, A.; Harris, A. W. (September 2013). ""TNOs are Cool": A survey of the trans-Neptunian region. IX. Thermal properties of Kuiper belt objects and Centaurs from combined Herschel and Spitzer observations" (PDF). Astronomy & Astrophysics. 557: A60. arXiv:1202.3657. Bibcode:2013A&A...557A..60L. doi:10.1051/0004-6361/201322047. Besoek op 7 November 2014.
  6. ↑ 6,0 6,1 P. Lacerda; D. Jewitt (2006). "Densities Of Solar System Objects From Their Rotational Lightcurve". The Astronomical Journal. 133: 1393–1408. arXiv:astro-ph/0612237. Bibcode:2007AJ....133.1393L. doi:10.1086/511772.
  7. ↑ "HORIZONS Web-Interface". JPL Solar System Dynamics. Besoek op 2 Julie 2008.
  8. ↑ D. Jewitt; H. Aussel; A. Evans (2001). "The size and albedo of the Kuiper-belt object (20000) Varuna" (PDF). Nature. 411 (6836): 446–7. doi:10.1038/35078008. PMID 11373669. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 29 April 2006. Besoek op 23 April 2006.
  9. ↑ E. Lellouch; et al. (2002). "Coordinated thermal and optical observations of Trans-Neptunian object (20000) Varuna from Sierra Nevada". Astronomy & Astrophysics. 391 (3): 1133–1139. arXiv:astro-ph/0206486. Bibcode:2002A&A...391.1133L. doi:10.1051/0004-6361:20020903.
  10. ↑ W. M. Grundy; K. S. Noll; D. C. Stephens (2005). "Diverse albedos of small trans-neptunian objects". Icarus. 176 (1): 184–191. arXiv:astro-ph/0502229. Bibcode:2005Icar..176..184G. doi:10.1016/j.icarus.2005.01.007.
  11. ↑ 11,0 11,1 J. Stansberry (2007). "Physical Properties of Kuiper Belt and Centaur Objects: Constraints from Spitzer Space Telescope". [astro-ph]. 
  12. ↑ J. Stansberry; et al. (2008). "Physical Properties of Kuiper Belt and Centaur Objects: Constraints from the Spitzer Space Telescope". The Solar System Beyond Neptune. ISBN 978-0-8165-2755-7.
  13. ↑ Bruno Sicardy. "The 2010, February 19 stellar occultation by Varuna". 42nd DPS Meeting. Besoek op 12 November 2010.
  14. ↑ W. R. Johnston (2008). "TNO/Centaur diameters and albedos" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Oktober 2019. Besoek op 8 November 2006.
  15. ↑ D. Jewitt; S. Sheppard (2002). "Physical Properties Of Trans-Neptunian Object (20000) Varuna". Astronomical Journal. 123 (4): 2110–2120. arXiv:astro-ph/0201082. Bibcode:2002AJ....123.2110J. doi:10.1086/339557.
  16. ↑ D. L. Rabinowitz; et al. (2006). "Photometric Observations Constraining the Size, Shape, and Albedo of 2003 EL61, a Rapidly Rotating, Pluto-Sized Object in the Kuiper Belt". Astrophysical Journal. 639 (2): 1238–1251. arXiv:astro-ph/0509401. Bibcode:2006ApJ...639.1238R. doi:10.1086/499575.
  17. ↑ J. Licandro; E. Oliva; M. di Martino (2001). "NICS-TNG infrared spectroscopy of trans-neptunian objects 2000 EB173 and 2000 WR106". Astronomy & Astrophysics. 373 (3): 29–32L. arXiv:astro-ph/0105434. Bibcode:2001A&A...373L..29L. doi:10.1051/0004-6361:20010758.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=20000_Varuna&oldid=2658948"