Alcatraz-eiland
| Alcatraz | |
|---|---|
 Lugbeeld van Alcatraz | |
| Geografie
| |
| Ligging | San Franciscobaai |
| Koördinate | 37°49′36″N 122°25′22″W / 37.82667°N 122.42278°WKoördinate: 37°49′36″N 122°25′22″W / 37.82667°N 122.42278°W
|
| Administrasie | |
 Verenigde State
| |
| Deelstaat |  Kalifornië
|
Alcatraz-eiland is 'n klein, rotsagtige eiland in San Francisco-baai in Kalifornië in die Verenigde State van Amerika, sowat 2 km van die kus af.[1] Die eiland het aanvanklik in die middel 19de eeu 'n vuurtoring gehuisves, daarna 'n militêre fort, toe 'n militêre tronk en laastens, van 1934 af, 'n federale gevangenis. In 1963 is dit tot 'n museum verklaar.
Die eiland is hoofsaaklik bekend vir sy eertydse tronk. Weens die sterk seestrome in die baai en die uiters streng reëls vir gevangenes was dit bykans onmoontlik om daaruit te ontsnap. Dit het een van die berugste tronke in Amerika geword.[2]
Van November 1969 af is die eiland vir langer as 19 maande deur 'n groep Indiane beset. Hulle was aanvanklik van San Francisco, maar later ook uit ander dele van die land. Die aktiviste het gemeen die eiland kwalifiseer as grond wat deur die Indiane teruggeneem kon word kragtens 'n verdrag van 1868. In 1986 is die eiland aangewys as 'n nasionale historiese landmerk.
Die naam Alcatraz kom van die oorspronklike Spaanse naam vir die eiland, Isla de los alcatraces ("Eiland van die pelikane"). Die naam is deur die Spaanse ontdekkingsreisiger Juan Manuel de Ayala aan die eiland gegee nadat hy opgemerk het groot hoeveelhede pelikane broei daar.
Alcatraz is een van talle eilande in San Francisco-baai. Volgens 'n dokumentêr van 1971 oor Alcatraz se geskiedenis is die eiland 511 x 180 m en is dit op sy hoogste punt tydens gemiddelde gety 41 m.[3] Die algehele oppervlakte is 8,9 ha.[1] Die seevoëlkolonie bestaan hoofsaaklik uit Kaliforniese meeue, kormorante en egrette.
Landmarke op die eiland sluit in die tronk se hoofselblok, eetsaal, die vuurtoring, die ruïnes van die hoofbewaardershuis en gemeenskapsaal, die paradegrond, gebou 64, die watertoring, die twee nywerheidsgeboue en die buitenste ontspanningsarea.
Gevangenis[wysig | wysig bron]
- Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Alcatraz-gevangenis.
Toe die hoofselblok van 1910 tot 1912 gebou is, is dele van die ou fort op die eiland uit 1859 ingesluit in die ontwerp. Die departement van justisie het gehoop 'n nuwe tronk sou die misdaadvlaag van die 1920's en 1930's beëindig.[4] Dit is beplan vir gevangenes wat aanhoudend probleme verooorsaak het in ander federale tronke.
Op 11 Augustus 1934 het die eerste groep van 137 gevangenes in Alcatraz aangekom van die gevangenis in Leavenworth, Kansas. Die meeste was berugte bankrowers, vervalsers of moordenaars.[3] Gevangenes het tot in 1935 bly aankom en op 30 Junie 1935, die herdenking van die tronk se eerste bestaansjaar, het dit 242 gevangenes gehuisves.[5]
Sluiting van die tronk[wysig | wysig bron]
Daar was verskeie redes hoekom die Alcatraz-gevangenis in 1963 gesluit is. Een was dat dit te duur was. Volgens 'n verslag van 1959 was Alcatraz meer as drie keer so duur om in stand te hou as die gemiddelde Amerikaanse gevangenis: $10 per gevangene per dag teenoor $3 in die meeste ander tronke.[6]
Die probleem is vererger deur die strukturele agteruitgang van die gebou weens blootstelling aan sout sproei, wat $5 miljoen sou verg om te herstel. Groot herstelwerk is in 1958 begin, maar teen 1961 het ingenieurs die gevangenis as 'n verlore saak beskou. Die prokureur-generaal Robert F. Kennedy het planne ingedien vir 'n nuwe maksimumsekuriteitsgevangenis in Marion, Illinois.[5] Nadat dit gesluit is, is aansoeke van die publiek ontvang om die tronk te koop.[7]
Alcatraz onder die nasionale parkdiens[wysig | wysig bron]
In 1972 het die nasionale parkdiens Alcatraz van die Amerikaanse weermag gekoop om die Golden Gate- Nasionale Ontspanningsgbied daar te vestig. Kragtens 'n wet om die gebied te bestig, het president Richard Nixon $120 miljoen toegeken vir die koop van grond en die ontwikkeling van die gebied.[8]
Op die eiland is nou 'n toeristegebied en museum, wat gewy word aan die tyd toe dit as 'n federale gevangenis gebruik is. Instandhoudingskoste bly een van die grootste uitdagings.
Landmerke[wysig | wysig bron]
Die hele Alcatraz-eiland is sedert 1972 deel van die Nasionale Golden Gate-ontspanningsgebied en is sedert 1976 op die nasionale register van historiese plekke. Dit is in 1986 aangewys as 'n nasionale historiese landmerk, die hoogste erkenning.[9]
In 1993 het die nasionale parkdiens 'n plan goedgekeur met die naam Alcatraz Development Concept and Environmental Assessment.[10] Die plan het die gebied van Alcatraz wat vir die publiek toeganklik is, verdubbel sodat besoekers die natuurtonele en voël- en dierelewe kan geniet.[11] Belangrike terreine in die kultuurlandskap sluit in:[12]
- Barker-strand
- Dok
- Gebou 64
- Alcatraz-fort
- Eetsaal
- Voormalige militêre kapel
- Helikopterlandingsplek
- Biblioteek
- Vuurtoring
- Hoofselblok
- Modelnywerheidsgebou
- Lykshuis
- Nuwe Nywerheidsgebou
- Gemeenskapsaal
- Paradegrond
- Kragsentrale
- Ontspanningsgebied
- Hoofbewaardershuis
- Watertoring
Fauna en flora[wysig | wysig bron]
Habitats[wysig | wysig bron]
- Watertenk. 'n Rotswand wat vanweë sy klam barste vermoedelik 'n belangrike terrein vir die Kaliforniese skraalsalmander is.
- Rotse aan die eiland se noordekant. Dit bevat 'n ou vervaardigingsgebou en plaza en is 'n belangrike nesmaak- en broeiplek vir voëls.
- Die kragsentralegebied. 'n Steil wal waar inheemse gras en wilderog 'n habitat vir witvoetmuise is.
- Getyepoele. Die eiland se getyepoele is geskep deur steengroefbedrywighede en bevat 'n verskeidenheid ongewerwelde spesies.[13]
- Westelike rotse. Hulle is tot 30 m hoog en verskaf nesmaak- en broeiplek vir seevoëls soos kormorante, duikerhoenders en meeue. Robbe word soms op 'n klein strand aan die voet van die rotse gesien.
- Die paradegrond. Dit is in die laat 19de eeu uit die rots gegrawe en sedertdien opgevul. Dit het die habitat en teelgebied geword vir gewone nagreiers, meeue, salmanders en witvoetmuise.
- Die Garingboompad, 'n voetslaanpad wat dig begroeid is met garingbome. Dit verskaf 'n nesmaakterrein vir nagreiers.
Flora[wysig | wysig bron]
Tuine wat deur die gesinne van die oorspronklike militêre personeel en later van tronkbewaarders op die eiland geplant is, het vervalle geraak nadat die tronk in 1963 gesluit is. Ná sowat 'n halfeeu word hulle deur vrywilligers herstel. Van hulle het die houplek van voëls geword. Dele van die eiland word nou as voëlhabitats onderhou, terwyl baie van die tuine na hulle oorspronklike toestand herstel word.
Werkers vind plante wat tot 100 jaar gelede hier geplant is. Talle soorte rose, onder meer een wat vermoedelik uitgesterf was, is op die eiland ontdek. Baie spesies vetplante en malvas groei tussen appel- en vyebome; beddings pronk-ertjies en snyblomme; en dele met woeste grasse, braambessies en kanferfoelie.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,0 1,1 "Alcatraz Island". Encyclopædia Britannica Online. (2009). Encyclopædia Britannica.
- ↑ Odier, Odier (1982). The Rock: A History of Alcatraz: The Fort/The Prison. L'Image Odier. ISBN 0-9611632-0-8.
- ↑ 3,0 3,1 "This Is An Alcatraz Documentary (Part 1)". Verteller: Howard Duff. 1971. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Oktober 2022. Besoek op 30 Augustus 2012.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "A Brief History of Alcatraz". Federal Bureau of Prisons. Besoek op 6 September 2012.
- ↑ 5,0 5,1 "The Rock" (PDF). National Park Service Historical Resource Study. Besoek op 6 November 2012.
- ↑ Person, Stephen (1 Augustus 2010). Ghostly Alcatraz Island. Bearport Publishing. p. 2. ISBN 978-1-936087-97-6.
- ↑ "Public Proposals for Alcatraz Island, 1963-1976". scholarlycommons.pacific.edu. Besoek op 14 Februarie 2021.
- ↑ "Creation of Golden Gate National Recreation Area - Golden Gate National Recreation Area (U.S. National Park Service)".
- ↑ "Alcatraz Island". National Historic Landmark summary listing. National Park Service. Geargiveer vanaf die oorspronklike op Oktober 12, 2007. Besoek op Oktober 22, 2007.
- ↑ "Alcatraz Island Historic Preservation and Safety Construction Program EIS". National Park Service. Oktober 2001. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Oktober 2006.
- ↑ Adams, Gerald D., Alcatraz Proposal Highlights Wildlife Plan Would Open Up More of Rock, San Francisco Examiner (27 Julie 1993), p. A1.
- ↑ "Cultural Landscapes Inventory – Alcatraz Island – Golden Gate National Recreation Area" (PDF). National Park Service. 2005. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 6 Augustus 2016.
- ↑ LSA Associates, Inc. (9 Julie 1993). Alcatraz Development Concept Plan and Environmental Assessment. Richmond, CA. p. 10. Besoek op 11 Oktober 2019.
{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link)
Skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Alcatraz-eiland.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
