Prinses Alexandra van Denemarke

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Alexandra van Denemarke)
Alexandra van Denemarke
Koningin-gemalin van die Verenigde Koninkryk
Keiserin-gemalin van Indië
Alexandra in 1910.
Alexandra in 1910.
Gemaal 22 Januarie 19016 Mei 1910
Eggenoot Edward VII van die Verenigde Koninkryk
Vorstehuis Sakse-Koburg en Gotha;
Denemarke
Kinders Prins Albert Victor, Hertog van Clarence en Avondale
George V
Louise, kroonprinses en Hertogin van Fife
Prinses Victoria
Maud, Koningin van Noorweë
Prins Alexander John van Wallis
Volle naam Alexandra Carolina Marie Charlotte Louise Julia
Titels HM koningin Alexandra
HM die Koningin
HKH die Prinses van Wallis
HKH prinses Alexandra van Denemarke
HSH prinses Alexandra van Sleeswyk-Holstein-Sonderburg-Glücksburg
Vader Christiaan IX van Denemarke
Moeder Louise van Hesse-Kassel
Gebore 1 Desember 1844; Kopenhagen, Denemarke
Oorlede 20 November 1925; Sandringham House, Norfolk

Prinses Alexandra van Denemarke (Alexandra Carolina Marie Charlotte Louise Julia; 1 Desember 1844 – 20 November 1925) was die gade van koning Edward VII van die Verenigde Koninkryk en dus ook keiserin van Indië tydens haar man se bewind, van 1901 tot 1910.

Haar familie was redelik onbekend totdat haar pa, Christiaan IX van Denemarke, sy verlangse neef Frederik VII opgevolg het as Deense koning. Op 16-jarige ouderdom is sy gekies as die toekomstige vrou van Albert Edward, Prins van Wallis, die erfgenaam van koningin Victoria. Hulle het 18 maande later getrou. As Prinses van Wallis van 1863 tot 1901, die langste wat enigiemand die titel gehad het, het sy die harte van die Britse volk gewen en baie gewild geword; haar styl is deur modebewuste vroue gevolg.

Met die dood van koningin Victoria in 1901 het Albert Edward koning Edward VII geword, met Alexandra as sy gemalin. Van Edward se dood in 1910, toe haar seun George V koning geword het, tot met haar eie dood, was sy die koningin-moeder met die aanspreekvorm Haar Majesteit koningin Alexandra.

Vroeë lewe[wysig | wysig bron]

Alexandra se geboorteplek, die Geel Paleis in Kopenhagen.

Prinses Alexandra Caroline Marie Charlotte Louise Julia, of Alix soos sy in die familie bekend was, is gebore in die Geel Paleis in Kopenhagen, Denemarke.[1] Haar pa was Prins Christiaan van Sleeswyk-Holstein-Sonderburg-Glücksburg en haar ma Louise van Hesse-Kassel.[2] Hoewel sy van adellike afkoms was, het haar ouers ’n heel gemiddelde inkomste gehad.[3]

In 1848 is koning Christiaan VIII van Denemarke oorlede en sy enigste seun, Frederik, ’n verlangse neef van Alexandra se pa, het die troon bestyg. Frederik is deur twee onsuksesvolle huwelike en het nie kinders gehad nie.

Huwelik[wysig | wysig bron]

Koningin Victoria van die Verenigde Koninkryk en haar man, prins Albert, was op soek na ’n geskikte vrou vir hul seun en erfgenaam, Albert Edward, die Prins van Wallis. Alexandra was nie hul eerste keuse nie omdat Denemarke met Pruise vasgesit het oor die Sleeswyk-Holstein-kwessie en feitlik al die familie van die Britse koningshuis Duits was. Eindelik, nadat hulle van ander moontlikhede afgesien het, het hulle besluit Alexandra is "die enigste een om te kies".[4]

Op 9 September 1862 het Albert Edward Alexandra om haar hand gevra[5] en ’n paar maande later het sy na Brittanje gereis vir haar huwelik. Die egpaar is op 10 Maart 1863 in Windsor getroud. Teen die einde van die volgende jaar het Alexandra se pa sy verlangse neef opgevolg as koning van Denemarke, haar broer het koning van Griekeland geword, haar suster Dagmar was verloof aan die tsarewitsj van Rusland,[6] en Alexandra het die geboorte geskenk aan haar eerste kind.

Deur hul hele huwelik het Albert Edward ander vroue gesien, onder andere die aktrise Lillie Langtry, Daisy Greville, Gravin van Warwick en ander.

Die dood van haar oudste seun, prins Albert Victor, Hertog van Clarence en Avondale, in 1892 het Alexandra swaar getref en sy kamer met sy besittings is feitlik onaangeraak gelaat.[7] In 1894 is haar swaer Aleksander III van Rusland dood en haar susterskind Nikolaas het tsaar geword. Haar suster Dagmar het swaar op haar gesteun in dié tyd en Alexandra het in die volgende twee weke, tot met Aleksander se begrafnis, aan haar suster se sy gebly.[8]

Koningin Alexandra[wysig | wysig bron]

Alexandra (regs) saam met haar dogter Victoria

Met die dood van konngin Victoria in 1901 het haar man koning geword as Edward VII. In 1910 het sy haar broer, koning George I van Griekeland Corfu besoek. Terwyl sy daar was, het sy die tyding ontvang dat haar man ernstig siek is. Sy het dadelik na Engeland teruggekeer en die dag voor haar man se dood daar aangekom.[9] Later in die jaar het sy uit Buckingham-paleis na Marlborough House getrek. Sy het haar daarna op liefdadigheidswerk toegespits. Sy is op 20 November 1925 in Sandringham House dood nadat sy vir ’n lang ruk nie gesond was nie.

Verwysings[wysig | wysig bron]

Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Alexandra of Denmark
  1. Eilers, Marlene A. - Queen Victoria's Descendants, p.171
  2. Montgomery-Massingberd, Hugh (red.) (1977). Burke's Royal Families of the World, Volume 1. (Londen: Burke's Peerage). ISBN 0-220-66222-3. pp.69–70
  3. Duff, pp.16–17
  4. Prins Albert aangehaal in Duff, p.31
  5. Battiscombe, pp.27–37; Bentley-Cranch, p.44 en Duff, p.43
  6. Hy is ’n paar maande ná die verlowing oorlede en Dagmar is toe getroud met sy broer, Aleksander.
  7. Battiscombe, pp.189–193, 197 en Duff, p.184
  8. Battiscombe, p.205 en Duff, pp.196–197
  9. Duff, pp.249–250
  • Battiscombe, Georgina (1969). Queen Alexandra. Londen: Constable. ISBN 0-09-456560-0.
  • Bentley-Cranch, Dana (1992). Edward VII: Image of an Era 1841–1910. Londen: Her Majesty's Stationery Office. ISBN 0-11-290508-0.
  • Duff, David (1980). Alexandra: Princess and Queen. Londen: Collins. ISBN 0-00-216667-4.
  • Ensor, R. C. K. (1936). England 1870–1914. Oxford University Press.
  • Hough, Richard (1992). Edward & Alexandra: Their Private And Public Lives. Londen: Hodder & Stoddart. ISBN 0-340-55825-3.
  • Priestley, J. B. (1970). The Edwardians. Londen: Heinemann. ISBN 0-434-60332-5.
  • Windsor, The Duke of (1951). A King's Story: The Memoirs of H.R.H. The Duke of Windsor K.G. Londen: Cassell and Co.